Από τα πιο σημαντικά διδάγματα που θα αφήσει πίσω της η πανδημία είναι αναμφισβήτητα η δύναμη της Επιστήμης και της Καινοτομίας να παρέχουν λύσεις. Η φαρμακευτική καινοτομία με τα εμβόλια και τις θεραπείες μας βγάζει σταδιακά από αυτή την πρωτόγνωρη κρίση και φανερώνει την αξία της για τις κοινωνίες και οικονομίες. Ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας, έπειτα από 200 και πλέον κλινικές μελέτες και 300 σχεδόν συνεργασίες μεταξύ παραγωγών σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια απαιτητική και αποτελεσματική διαδικασία παραγωγής, προσφέροντας στην ανθρωπότητα δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων μέσα σε λίγους μήνες.
Παράλληλα, η πανδημία ανέδειξε με τον πιο εμφατικό τρόπο τη σημασία της συνεργασίας ανάμεσα στις φαρμακευτικές εταιρείες, το Κράτος, τους πολίτες και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες συνεργάστηκαν και κατάφεραν να βρουν λύσεις και διεξόδους.
Σήμερα, έχουμε την ευκαιρία αυτή τη γνώση που έχουμε αποκομίσει ως επιχειρήσεις, ως Πολιτεία και ως κοινωνία να τη χρησιμοποιήσουμε για να δημιουργήσουμε την επόμενη μέρα μετά την πανδημία.
Στην Ελλάδα, η φαρμακευτική καινοτομία έχει τη δυναμική να γίνει μοχλός όχι μόνο για τη ριζική αναβάθμιση της λειτουργίας του συστήματος Υγείας, αλλά και για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση είναι η αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών και των στρεβλώσεων με μεταρρυθμίσεις που θα θωρακίσουν το σύστημα Υγείας και θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της Καινοτομίας.
Παρόλο που την τελευταία διετία έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, χρειάζονται πρόσθετες μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν σε ένα βιώσιμο σύστημα Υγείας. Ο επαναπροσδιορισμός του φαρμακευτικού προϋπολογισμού σε συνδυασμό με δομικές αλλαγές και μέτρα για την αύξηση της αποδοτικότητας του συστήματος, η αναθεώρηση του μηχανισμού επιστροφών (clawback), με εφαρμογή της αρχής της συνυπευθυνότητας φαρμακοβιομηχανίας και Πολιτείας και σύνδεση με τη φαρμακευτική καινοτομία, καθώς και η αξιοποίηση δεδομένων και ψηφιακών εργαλείων για τη χάραξη ενημερωμένων πολιτικών και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων, είναι μερικές από τις προτάσεις που θα συμβάλλουν προς την κατεύθυνση αυτή.
Η μεγάλη ευκαιρία της φαρμακευτικής καινοτομίας
Σε μια περίοδο που ζητούμενο είναι η επανεκκίνηση και ο παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας, ο ρόλος της καινοτομίας αποκτά ακόμη πιο κρίσιμη σημασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η προσέλκυση επενδύσεων στη βιοφαρμακευτική έρευνα στην Ευρώπη: σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA), η ετήσια επένδυση για έρευνα και ανάπτυξη στην Ευρώπη είναι περίπου 38 δις ευρώ από τα οποία η χώρα μας προσελκύει μόλις 51 εκατ. ευρώ, – ποσό δυσανάλογο του μεγέθους και κυρίως της επιστημονικής και ερευνητικής ποιότητας και δυνατότητας της χώρας.
Η Ελλάδα, σήμερα διαθέτει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που μπορούν να την αναδείξουν σε ελκυστικό επενδυτικό προορισμό για σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη φαρμακευτικών καινοτομιών. Για να αξιοποιηθεί αυτή η χρυσή ευκαιρία, απαιτείται να εξασφαλιστεί ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που θα ενθαρρύνει την καινοτομία, και θα παρέχει σημαντικά κίνητρα που θα διευκολύνουν τις επενδύσεις. Είναι απαραίτητες λοιπόν, μεταρρυθμίσεις σε διάφορους τομείς του επιχειρείν, της οικονομίας και της απασχόλησης που θα καταστήσουν τη χώρα μας ανταγωνιστική στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη. Εξίσου απαραίτητη είναι η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας, των επιχειρήσεων και του δημοσίου τομέα, με όρους απόλυτης διαφάνειας και ακεραιότητας, ώστε τα οφέλη της καινοτομίας να διαχέονται στην κοινωνία.
Ως φαρμακευτικός κλάδος οφείλουμε να συνεχίσουμε με ταπεινότητα την αποστολή μας, με αποκλειστικό οδηγό την Επιστήμη και να παρέχουμε την αναγκαία ενημέρωση για τις εξελίξεις και την πρόοδο της έρευνας στην Υγεία.
