Η ελληνική κυβέρνηση, έχοντας πλέον την εμπειρία του 2020, αλλά και πολύ περισσότερα εργαλεία στα χέρια της, με πρώτο βεβαίως τα εγκεκριμένα εμβόλια, έχει ήδη εκπονήσει το σχέδιο για το άνοιγμα του τουρισμού στις 14 Μαΐου, όπως προανήγγειλε ο αρμόδιος υπουργός Χάρης Θεοχάρης. Αν κάτι έχει μείνει ως προίκα από την περασμένη πρωτόγνωρη εμπειρία, είναι πως το δυναμικό άνοιγμα του τουρισμού απαιτεί έναν ευρύτερο σχεδιασμό, που θα περιλαμβάνει την ενίσχυση των υποδομών επιτήρησης αλλά και του ελέγχου της επιδημιολογικής κατάστασης εντός Ελλάδας.
Προκειμένου λοιπόν το άνοιγμα να είναι ασφαλές και ως εκ τούτου ευρύ, έχει εκπονηθεί ήδη ένα σχέδιο που προβλέπει αυστηροποιημένα πρωτόκολλα πάνω σε πέντε βασικούς άξονες.
Πρώτον, τoν εμβολιασμό κατά προτεραιότητα των εργαζομένων στον τουριστικό τομέα αμέσως μετά τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, καθώς και του πληθυσμού των νησιών. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως πρόκειται για περίπου 800.000 εργαζομένους, οι οποίοι θα πάρουν σειρά άμεσα, ώστε το άνοιγμα στις 14 Μαΐου που έχει προαναγγείλει ο κ. Θεοχάρης να γίνει με ασφάλεια.
Δεύτερον, προβλέπονται εβδομαδιαία τεστ σε εργαζομένους του τουρισμού που δεν έχουν εμβολιαστεί. Ετσι θα καλυφθεί το διάστημα μέχρι τον πλήρη εμβολιασμό, εμπνέοντας ασφάλεια.
Τρίτον, έχει σχεδιαστεί η ενίσχυση όλων των συνοριακών σταθμών –χερσαία σύνορα, αερολιμένες και λιμάνια– με προσωπικό και κινητές μονάδες για τη διεξαγωγή διαγνωστικών τεστ, ούτως ώστε το άνοιγμα, όταν γίνει, να είναι μόνιμο και να μην υπάρξει πισωγύρισμα ανά περιοχή.
Τέταρτον, θα ενισχυθεί το σύστημα διεξαγωγής διαγνωστικών τεστ και ανάλυσης των αποτελεσμάτων σε νησιά και άλλες περιφερειακές τουριστικές περιοχές.
Ο πέμπτος άξονας, που αποτελεί και μία βασική διαφορά σε σχέση με όσα ίσχυαν πέρυσι, είναι ότι θα υπάρχουν σταθεροί και οριζόντιοι κανόνες για την είσοδο στη χώρα. Αυτό που εξετάζεται είναι, ανεξαρτήτως της χώρας προέλευσης, ο επισκέπτης – τουρίστας να έχει αρνητικό τεστ 72 ώρες πριν από την άφιξη ή, εναλλακτικά, τεστ αντιγόνου πριν από την είσοδο, ενώ θα λαμβάνονται και δειγματοληπτικά τεστ κατά την άφιξη.
Παράλληλα, στα σχέδια είναι η ενίσχυση των υποδομών περίθαλψης και απομόνωσης σε περίπτωση θετικού τεστ, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από την περυσινή χρονιά. Δωμάτια καραντίνας μπορούν να έχουν και οι ξενοδοχειακές μονάδες (προαιρετικά), ενώ ξενοδοχεία απομόνωσης θα υπάρχουν μόνο κοντά στα αεροδρόμια. Τέλος, θα υπάρχει και η δυνατότητα διεξαγωγής τεστ PCR πριν από την επιστροφή των ταξιδιωτών στη χώρα προέλευσης. Οσον αφορά τα πρωτόκολλα ταξιδιού, είναι εμφανώς αυστηροποιημένα σε σχέση με πέρυσι, καθώς δεν περιλαμβάνουν μόνο αρνητικό τεστ 72 ωρών ή εναλλακτικά το τεστ αντιγόνου, αλλά και εναλλακτική προσκόμιση πιστοποιητικού εμβολιασμού ή τεστ αντισωμάτων. Παράλληλα σχεδιάζεται η αναγνώριση ως ισοδύναμων τρίτων εμβολίων, όπως το Sputnik. Τέλος, στα σχέδια της κυβέρνησης είναι ο δειγματοληπτικός έλεγχος ανάλογα με την επιδημιολογική επιβάρυνση ανά χώρα προέλευσης.
Εναρξη με Ισραήλ
Με βάση τους παραπάνω γενικούς κανόνες, στην κυβέρνηση θεωρούν πως φέτος δεν χρειάζεται να υπάρξει –σε αντίθεση με πέρυσι– αποκλεισμός χώρας από την τουριστική σεζόν της Ελλάδας, ένα στοιχείο κομβικό για να επιτευχθεί ο στόχος του 50% στον τουρισμό σε σχέση με τα στοιχεία του 2019. Επίσης, δεν προβλέπεται με βάση τους παραπάνω κανόνες καμία οριζόντια καραντίνα κατά την άφιξη. Εδώ, ωστόσο, υπάρχει ο αστερίσκος για μονομερείς ενέργειες άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. κατά της χώρας μας, ανάλογα με τις παρεκκλίσεις στις οποίες είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε. Τα μέτρα που σχεδιάζονται και όσα ακόμα αναμένεται να προστεθούν από τυχόν αναπροσαρμογές θα ανακοινωθούν το αμέσως επόμενο διάστημα, μόλις οριστικοποιηθεί το άνοιγμα της εστίασης, το οποίο προβλέπεται στα μέσα Απριλίου. Οι ανακοινώσεις πάντως δεν θα αργήσουν, καθώς η έναρξη της τουριστικής σεζόν θα γίνει στις 15 Απριλίου για το Ισραήλ και τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., ενώ το οριστικό άνοιγμα για τον υπόλοιπο κόσμο στις 14 Μαΐου, μαζί με το άνοιγμα κρουαζιέρας και yachting. Η κυβέρνηση εξετάζει παράλληλα διμερείς συμφωνίες για την αναγνώριση των πιστοποιητικών εμβολιασμού με τρίτες χώρες. Οπως διαμορφώθηκαν το 2020, πλην του Ισραήλ βεβαίως, πρόκειται για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, τη Ρωσία, την Ουκρανία και την Κίνα. Οποιος πάντως περιμένει πάρτι μέχρι πρωίας με το άνοιγμα όλων των παραπάνω, καλό είναι να περιμένει, καθώς τα μπαρ δεν θα κλείνουν μετά τη μία το βράδυ μέχρι να επιτευχθεί η «ανοσία της αγέλης», δηλαδή το ποσοστό των εμβολιασμένων πολιτών να φτάσει το 70%.
Επιστροφή στο… 1991
Για να φτάσουμε σε αυτές τις αποφάσεις, ελήφθησαν σοβαρά υπόψη τα συμπεράσματα της μελέτης του European Travel Council (ETC), τα οποία δίνουν πολύ σημαντικά στοιχεία για το πώς κινήθηκε το τουριστικό προϊόν το 2020. Πριν πάμε στα επιμέρους, ένα σημαντικό γενικό στατιστικό είναι ότι πέρυσι ο τουρισμός έπεσε στα επίπεδα του… 1991 και δεν προβλέπεται να επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 πριν από το 2024 το νωρίτερο. Οσον αφορά τη χώρα μας, σε σχέση με πέρυσι ανέβηκε κατά μία θέση –και βρίσκεται στην τέταρτη– στις προτιμήσεις των Ευρωπαίων τουριστών. Το ποσοστό των Ευρωπαίων πολιτών που δηλώνει έτοιμο να ταξιδέψει ανέρχεται στο 55% (+2,5% από τον προηγούμενο μήνα), που εξηγεί και την προτεραιότητα που δίνει η Ελλάδα στους Ευρωπαίους. Παράλληλα, τα ταξίδια σε άλλη χώρα της Ευρώπης είναι πια σταθερά πρώτα στην προτίμηση των τουριστών με ποσοστό 41%, ενώ ο εσωτερικός τουρισμός έρχεται δεύτερος στις προτιμήσεις με 35,5%. Για τους Ευρωπαίους, ο πρώτος λόγος για ταξίδι είναι ο τουρισμός (64%) και ακολουθούν οι υπόλοιποι. Ενα πολύ σημαντικό στοιχείο που ευνοεί την Ελλάδα είναι ότι «ήλιος και θάλασσα» είναι ο πιο δημοφιλής (με ποσοστό 18%) λόγος για τουριστικό ταξίδι. Τέλος, το μεγαλύτερο ποσοστό (70%) θέλει αυστηρά πρωτόκολλα και όχι καραντίνα.