Αν η Δικαιοσύνη σε όλα τα επίπεδα δεν είχε επιδείξει την ετοιμότητα που επέδειξε για την αντιμετώπιση σωρείας θεμάτων που γέννησε η πανδημία, μπορεί τα πράγματα να ήταν πιο δύσκολα απ’ ό,τι ήδη είναι.
Οι δικαστικές αρχές, κυρίως η Εισαγγελία αλλά και το Ελεγκτικό Συνέδριο και το Συμβούλιο της Επικρατείας, ανταποκρίθηκαν με ουσιώδεις παρεμβάσεις και καίριες αποφάσεις, είτε για να προχωρήσουν συμβάσεις για την κάλυψη άμεσων υγειονομικών αναγκών είτε για να κριθούν άμεσα μέτρα, όπως η υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών για συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες. Κυρίως όμως καίρια υπήρξε η κινητοποίηση των εισαγγελικών αρχών για τη δίωξη εκατοντάδων που έκαναν τον ανορθολογισμό σημαία κατά των εμβολίων, φθάνοντας στο σημείο να θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.
Τον τόνο της τήρησης των μέτρων, που κατά καιρούς ελήφθησαν για να αντιμετωπιστεί η πανδημία, έδωσε από την πρώτη στιγμή ο ίδιος ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Βασίλειος Πλιώτας, ο οποίος με εμπεριστατωμένες εγκυκλίους προς όλες τις εισαγγελίες έθεσε την τήρηση των μέτρων και την εφαρμογή του νόμου για τους παραβάτες σε πρώτη προτεραιότητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι περισσότερες από 250 δικογραφίες σχηματίστηκαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για σημαντικές παραβάσεις που σχετίζονται με τα μέτρα κατά της πανδημίας, όπως διασπορά ψευδών ειδήσεων μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και σωρεία άλλων έκνομων πράξεων που συνόδευσαν το λεγόμενο αντιεμβολιαστικό κίνημα.
Οι ποινικές διώξεις ξεκίνησαν με εκείνους που αρχικά αρνήθηκαν την ύπαρξη του κορωνοϊού και προέτρεπαν τους πολίτες να μη φορούν μάσκα, να μην τηρούν τα μέτρα προστασίας και την απαγόρευση στην κίνηση των πολιτών, ισχυριζόμενοι πως ήταν μια απλή γρίπη.
Οι έκνομες πρακτικές αντιεμβολιαστών και άλλων που βρήκαν στην πανδημία ιδανικές συνθήκες για να αναπτύξουν σενάρια ανορθολογισμού ή να εμφανιστούν δημόσια, κλιμακώθηκαν με τα εμβόλια. Δεκάδες από αυτούς βρέθηκαν κατηγορούμενοι, ανάμεσά τους και γνωστός αντιεμβολιαστής δικηγόρος, ο οποίος πρωτοστάτησε σε κηρύγματα κατά των εμβολίων, ενώ ελέγχεται και για συμμετοχή στον θάνατο ασθενούς στον Ευαγγελισμό, η οποία κατέληξε αρνούμενη τις ιατρικές υπηρεσίες.
Ανάλογες περιπτώσεις αντιεμβολιαστών, που έφθασαν στο σημείο να μετέχουν –και ελέγχονται δικαστικά– σε αρνήσεις ιατρικών υπηρεσιών που οδήγησαν στον θάνατο συμπολίτες μας, υπήρξαν και στη Θεσσαλονίκη, όπου ο εκεί προϊστάμενος της Εισαγγελίας, Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, κινήθηκε άμεσα και έστειλε στο εδώλιο πολλούς με ποινικές διώξεις.
Παράκρουση
Περισσότερες από 250 δικογραφίες σχηματίστηκαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για σημαντικές παραβάσεις που σχετίζονται με τα μέτρα κατά της COVID-19.
Οι αντιεμβολιαστές όμως δεν περιορίστηκαν σε επικίνδυνα κηρύγματα κατά των εμβολίων, σπέρνοντας σύγχυση και παίρνοντας στον λαιμό τους ανθρώπους που τους πίστεψαν και έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους –κάποιοι, δυστυχώς, την έχασαν κιόλας–, αλλά συγκρότησαν ομάδες με επικινδυνότητες παντός είδους. Φαινόμενα όπως οι «Αυτόχθονες ιθαγενείς» ή «Θεματοφύλακες του συντάγματος» προκάλεσαν γενικότερη ανησυχία, ενώ ο ίδιος ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου εξέδωσε εγκύκλιο, θέτοντας τις εισαγγελικές αρχές σε εγρήγορση για τη δράση των εν λόγω ομάδων.
Η Εισαγγελία της Αθήνας, με πρωτοβουλία της προϊσταμένης της Σωτηρίας Παπαγεωργακοπούλου, που κατά κοινή ομολογία έκανε καλή δουλειά, κινήθηκε για τη δράση των εν λόγω ομάδων, σχηματίζοντας δικογραφίες, ενώ στην προσπάθεια των εισαγγελικών αρχών κομβικό ρόλο διαδραμάτισε η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος που εντόπισε σε εκατοντάδες περιπτώσεις ίχνη και συγκέντρωσε στοιχεία για την έκνομη δραστηριότητα αντιεμβολιαστών και αρνητών των μέτρων για την πανδημία.
Πέραν όμως των σοβαρών παραβάσεων αντιεμβολιαστών, υπήρξαν και περιπτώσεις όπου οργίασε η παρανομία, όπως η έκδοση πλαστών πιστοποιητικών εμβολιασμού ή νόσησης, με αμοιβές που ξεκινούσαν από 400 ευρώ και κλιμακώθηκαν προς τα επάνω. Οι εισαγγελικές αρχές σε όλη τη χώρα έστειλαν στο εδώλιο δεκάδες που φρόντισαν να βγάλουν χρήματα, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την υγεία των πολιτών, με εμβληματική την περίπτωση στο Κέντρο Υγείας Παλαμά στην Καρδίτσα. Εκεί είχε στηθεί «βιοτεχνία» πλαστών πιστοποιητικών εμβολιασμών, υπόθεση που εξιχνιάστηκε και παραπέμφθηκε στη Δικαιοσύνη, ενώ στη διερεύνηση και άλλων οργανωμένων δράσεων με πλαστά πιστοποιητικά επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον αστυνομικών και δικαστικών αρχών.
Να σημειωθεί ότι χρειάστηκε για να διευκολυνθεί το έργο της Δικαιοσύνης, το οποίο στις πρώτες φάσεις της πανδημίας δεν ήταν εύκολο, να αλλάξει ο νόμος για το αδίκημα της διασποράς ψευδών ειδήσεων, ώστε να καταστεί ευκολότερη η δίωξη των δραστών, γεγονός που έγινε και έστειλε στο εδώλιο αρκετούς παρανομούντες αντιεμβολιαστές.
Σε αλλαγή του νόμου επίσης οδήγησε και το γεγονός ότι αντιεμβολιαστές γονείς δεν έστελναν τα παιδιά τους στο σχολείο, αρνούμενοι τα μέτρα για την πανδημία. Η ατιμωρησία που ίσχυε λόγω κατάργησης των ποινικών κυρώσεων για τους γονείς που δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο είναι πλέον παρελθόν, καθώς τα συναρμόδια υπουργεία Παιδείας και Δικαιοσύνης –έπειτα από αποκαλυπτικό δημοσίευμα της «Καθημερινής» που έφερε το θέμα στη δημοσιότητα– προχώρησαν σε αλλαγή του νόμου που προβλέπει κυρώσεις κατά των ασυνείδητων γονέων.
Δημόσια υγεία
Σημαντική επίσης υπήρξε και η τοποθέτηση με σειρά αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, που κλήθηκε να κρίνει τη συνταγματικότητα μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση, όπως εκείνο της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών για συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες, όπως οι υγειονομικοί, άνδρες των ΕΚΑΜ, νοσηλευτικό προσωπικό και άλλοι. Το ανώτατο δικαστήριο, κρίνοντας σωρεία προσφυγών από υγειονομικούς και άλλους, τοποθετήθηκε από την πρώτη κιόλας στιγμή υπέρ της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών, διευκολύνοντας την κυβέρνηση για την επέκταση του μέτρου, όποτε και όταν το κρίνει, καθώς, με το σκεπτικό των ανώτατων δικαστών, η προστασία της δημόσιας υγείας και της ζωής των πολιτών αναγορεύθηκαν σε προτεραιότητες έναντι των οποίων υποχωρούν περιοριστικά μέτρα της ελευθερίας των πολιτών ή άλλα. Η στάση του Συμβουλίου της Επικρατείας στο θέμα της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών ξεκαθάρισε το θέμα από την αρχή, δίνοντας τη δυνατότητα να προχωρήσουν οι εμβολιασμοί σε κατηγορίες εργαζομένων, όπως οι υγειονομικοί και άλλοι σε κρίσιμους τομείς της κρατικής μηχανής, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Εξίσου σημαντική υπήρξε η συνεισφορά του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ανώτατου δικαστηρίου που έχει τη σπουδαία αρμοδιότητα του ελέγχου της νομιμότητας των συμβάσεων.
Συνολικά, όπως προκύπτει από ειδική έρευνα και μελέτη που διενήργησε το ίδιο το δικαστήριο στο πλαίσιο νέων αρμοδιοτήτων του, συμβάσεις ύψους 441.192.787 ευρώ πέρασαν από τον έλεγχό του για την κάλυψη επειγουσών αναγκών, όπως προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων για το ΕΣΥ, για Μονάδες Εντατικής Θεραπείας κ.λπ. Οι συμβάσεις αυτές ελέγχθηκαν ταχύτατα, αφήνοντας πίσω πρακτικές του παρελθόντος, ενώ ο πρόεδρος του δικαστηρίου, Ιωάννης Σαρμάς, έδωσε τον τόνο για άμεση εκκαθάριση των σχετικών διαδικασιών. Οι συμβάσεις που ελέγχθηκαν, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα τους, είχαν δοθεί με ανάθεση, κάτι που αύξησε την ευθύνη και τον έλεγχο του δικαστηρίου.
