Διακριτό βήμα περαιτέρω κλιμάκωσης της τουρκικής επιθετικότητας συνιστά η σύνδεση που έκανε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανάμεσα στην κυριαρχία των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και την αποστρατιωτικοποίησή τους, καθώς αυτή τη φορά προανήγγειλε διεθνή εκστρατεία «ενημέρωσης», καταγγέλλοντας την «παραβίαση» των Συνθηκών της Λωζάννης και των Παρισίων από την Ελλάδα. Η Αθήνα απορρίπτει τους ισχυρισμούς ως άκυρους, μακριά από την κοινή λογική και σε πλήρη αντίθεση με το διεθνές δίκαιο. Από την Αθήνα υπενθυμίζεται, ακόμη, ότι οι ισχυρισμοί αυτοί γίνονται από την Αγκυρα με βάση και το παράτυπο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Την εκστρατεία παραπληροφόρησης της Αγκυρας συνοδεύει με υποτιθέμενα στοιχεία και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας της χώρας, που χθες ανακοίνωσε στοιχεία «παραβιάσεων» των Συνθηκών από την Ελλάδα, εννοώντας, βεβαίως, τις μετακινήσεις των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων από και προς τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Aυστηρή απάντηση στις απειλές Αγκυρας
Του Βασίλη Νέδου
Σε πρωτοφανούς κλιμάκωσης όξυνση επιμένει η Αγκυρα, καθώς συνεχίζονται οι ισχυρισμοί περί σύνδεσης της κυριαρχίας των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου με την αποστρατιωτικοποίησή τους, ενώ πλέον εξαπολύονται απειλές και για διεθνή εκστρατεία κατά της Ελλάδας. Από την Αθήνα αυτές οι αιτιάσεις απορρίπτονται εν τω συνόλω τους και αποδίδονται σε παρελκυστική τακτική εκ μέρους της Αγκυρας, η οποία επιχειρεί να γκριζάρει το σύνολο του Ανατολικού Αιγαίου με διάφορους τρόπους. Τα επίσημα έγγραφα στον ΟΗΕ διαδέχθηκαν οι υπερπτήσεις και λοιπές επί του πεδίου αμφισβητήσεις της ελληνικής κυριαρχίας, τώρα ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου προαναγγέλλει ότι η Αγκυρα θα ζητήσει από τους συμβαλλόμενους στις Συνθήκες της Λωζάννης και του Παρισιού να λάβουν θέση απέναντι στην «παραβίαση» που υποτίθεται πως κάνει η Ελλάδα ως προς το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης.
Στις 22 Φεβρουαρίου πραγματοποιείται ο επόμενος γύρος (64ος) των διερευνητικών επαφών, που κατά κανόνα, περιλαμβάνει μόνο τις συζητήσεις για θαλάσσιες ζώνες. Πέρα από τις απαντήσεις που ήδη έδωσε χθες το υπουργείο Εξωτερικών, αναμένεται να φανεί πώς θα απαντήσει η Αθήνα σε επίπεδο μόνιμης αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ, στη δεύτερη επιστολή του Τούρκου αντιπροσώπου Φεριντούν Σινιρλίογλου. Η αντιστροφή των εννοιών του διεθνούς δικαίου προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι τουρκικοί ισχυρισμοί για το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί πλέον σταθερή πρακτική στην Αγκυρα. Ουσιαστικά το υπουργείο Εθνικής Αμυνας εκδίδει κάτι αντίστοιχο με το ελληνικό δελτίο παραβιάσεων των θαλασσίων ζωνών προκειμένου με κατασκευασμένα στοιχεία να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς περί παράτυπης συμπεριφοράς της Ελλάδας. Διόλου τυχαία, αυτές οι «παραβιάσεις» αφορούν τις αποκαλούμενες «γκρίζες ζώνες».
Η τελευταία κίνηση της Τουρκίας εντάσσεται, κατά την Αθήνα, στην προσπάθεια να γκριζάρει το σύνολο του Ανατολικού Αιγαίου με διάφορους τρόπους.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, σχολίασε σχετικά χθες ότι οι τουρκικές αιτιάσεις «όχι μόνο δεν συνάδουν με βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου, αλλά ξεφεύγουν και της απλής λογικής. Η ελληνική θέση αναφορικά με το ζήτημα αυτό έχει εκφρασθεί επανειλημμένα και δημόσια. Σχετική επιστολή έχει αποσταλεί από τη μόνιμη αντιπρόσωπο της Ελλάδας στον ΟΗΕ προς τον γενικό γραμματέα του Οργανισμού αυτού. Ομοίως, η Ελλάδα απορρίπτει τις τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο, αιτιάσεις οι οποίες αγνοούν, για μια ακόμα φορά, τους θεμελιώδεις κανόνες του διεθνούς δικαίου, και ιδιαίτερα του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Οι αιτιάσεις αυτές, συν τοις άλλοις, στηρίζονται σε ένα ανυπόστατο, άκυρο και παράνομο “μνημόνιο”. Η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και είναι πρόθυμη να διεξαγάγει εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία, στη βάση των αρχών αυτών».
Την ίδια στιγμή προκαλεί εντύπωση ότι η Τουρκία ουσιαστικά επέτρεψε έπειτα από 40 χρόνια τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας ως παρατηρητές στη Διάσκεψη για τον Αφοπλισμό το 2022 (ΟΗΕ, Γενεύη). Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι «το αίτημα που είχε υποβάλει η Ελλάδα έγινε αποδεκτό από το σύνολο των 65 τακτικών μελών της Διάσκεψης, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας». Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι για την επίτευξη της ομοφωνίας σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε ο Λι Σονγκ, πρόεδρος της Διάσκεψης και μόνιμος αντιπρόσωπος της Κίνας στους διεθνείς οργανισμούς με έδρα τη Γενεύη.
«Η Αθήνα παραβιάζει τις συνθήκες»
Του ανταποκριτή μας την Κωνσταντινουπολη, Μανώλη Κωστίδη
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απείλησε την Ελλάδα πως σε περίπτωση που δεν αποστρατιωτικοποιήσει τα νησιά του Αιγαίου, τότε η Αγκυρα θα διεθνοποιήσει το θέμα και θα ανοίξει τη συζήτηση, αμφισβητώντας την κυριαρχία τους! Η απειλή του κ. Τσαβούσογλου έρχεται λίγες ημέρες μετά τις δηλώσεις του υπουργού Αμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος υπενθύμισε το «casus belli» σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια. Μιλώντας στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT, ο κ. Τσαβούσογλου υπενθύμισε τις επιστολές που έχει στείλει η Αγκυρα στον ΟΗΕ, όπου υποστήριζε πως η Ελλάδα παραβιάζει το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και δήλωσε ότι «στην επιστολή που γράψαμε αναφέραμε πως η Ελλάδα παραβιάζει τους όρους των συνθηκών, αυτά τα νησιά δόθηκαν υπό όρους, και σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν αλλάξει στάση τότε είναι συζητήσιμη η κυριαρχία των νησιών αυτών. Διότι παραβιάζονται οι όροι. Στείλαμε τις επιστολές μας. Θα παρακολουθούμε το ζήτημα αυτό. Αν χρειαστεί θα κάνουμε τις τελευταίες μας προειδοποιήσεις και μετά ξεκινάει αυτή η συζήτηση».
Στην Τουρκία θεωρούν πως τα εξοπλιστικά προγράμματα όπως και οι συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας που έχει υπογράψει η Ελλάδα με Γαλλία και ΗΠΑ, έχουν ως βασικό στόχο την Τουρκία και με την πίεση της αποστρατιωτικοποίησης επιθυμούν να εξισορροπήσουν το καθεστώς στο Αιγαίο. Ομως στόχος της τουρκικής κυβέρνησης δεν θεωρείται μόνο η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Στην Αγκυρα το τελευταίο διάστημα υπήρχε και η ανησυχία πως η Ελλάδα ετοιμάζεται να κάνει κάποια βήματα για την αιγιαλίτιδα ζώνη στο Αιγαίο. Η συμφωνία που είχε επιτευχθεί με την Ιταλία για το εύρος των χωρικών υδάτων είχε κινήσει το ενδιαφέρον των αξιωματούχων της γειτονικής χώρας. Κι αυτός θεωρείται ένας από τους λόγους που ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας μέσα σε δύο εβδομάδες υπενθύμισε δύο φορές την απειλή του «casus belli».
Η συνέντευξη του κ. Τσαβούσογλου στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο ήταν οργανωμένη έτσι, ώστε το ζήτημα των νησιών να τεθεί επανειλημμένα. Σε ερώτηση του δημοσιογράφου, αν η Τουρκία θα ξεκινήσει διεθνή εκστρατεία ανοίγοντας τη συζήτηση για το καθεστώς κυριαρχίας των νησιών στην περίπτωση που η Ελλάδα «δεν ανταποκριθεί και συνεχίσει να έχει τα νησιά στρατιωτικοποιημένα, ή φέρει και άλλα όπλα», ο κ. Τσαβούσογλου απάντησε: «Φυσικά θα ξεκινήσουμε, υπάρχουν τα μέρη που έχουν υπογράψει τις Συνθήκες αυτές. Και τη Συνθήκη της Λωζάννης και των Παρισίων. Θα ξεκινήσουμε τη συζήτηση αυτή στα διεθνή φόρουμ». Ουσιαστικά, με τις θέσεις αυτές η Τουρκία απειλεί να αμφισβητήσει την ελληνική κυριαρχία στα Δωδεκάνησα, σε Χίο, Σάμο, Λέσβο, Λήμνο, κ.τ.λ.!Πρόσφατα, ο κ. Ακάρ έθεσε και το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, αμφισβητώντας την κυριαρχία «νησιών, νησίδων και βραχονησίδων που δεν έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα με Συνθήκες».
Η τουρκική κυβέρνηση φαίνεται πως θα συνεχίσει να τηρεί σκληρή γραμμή και στην Ανατολική Μεσόγειο, με τον κ. Τσαβούσογλου να δηλώνει ότι «εμείς καθορίσαμε τα δυτικά σύνορα της υφαλοκρηπίδας μας και το καταγράψαμε στον ΟΗΕ και δεν υπάρχει περίπτωση υποχώρησής μας. Στα πλαίσια αυτών των συνόρων με τη Λιβύη υπογράψαμε συμφωνία θαλάσσιων περιοχών ευθύνης και τη στείλαμε και αυτή στον ΟΗΕ».
Μέσα σε αυτό το κλίμα το υπουργείο Αμυνας της Τουρκίας ισχυρίστηκε πως «η Ελλάδα το 2022 με εναέρια και θαλάσσια μέσα παραβίασε 229 φορές το καθεστώς των αποστρατιωτικοποιημένων νησιών».
