Λογικές χαρακτήρισε τις εξαιρέσεις στον «κόφτη» για το φυσικό αέριο ο υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων και Προστασίας του Κλίματος της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, σημειώνοντας ωστόσο ότι η γραφειοκρατία λόγω αυτών των εξαιρέσεων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθυστερήσεις.
Προσερχόμενος στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, ο κ. Χάμπεκ έκανε λόγο για μήνυμα ενότητας της Ευρώπης απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν. Σημείωσε επίσης ότι «υπάρχουν πολλοί συμβιβασμοί στο κείμενο τώρα. Αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργεί η Ευρώπη. Το πρόβλημα που θα μπορούσε να προκύψει είναι ότι οι εξαιρέσεις δημιουργούν πολλή γραφειοκρατία έτσι ώστε να είμαστε πολύ αργοί σε καιρό κρίσης. Αυτός είναι ένας κίνδυνος».
Διευκρίνισε ωστόσο ότι «οι ίδιες οι εξαιρέσεις είναι λογικές και μπορούν να εξηγηθούν. Είναι ένα σημαντικό επόμενο βήμα. Δείχνει ότι η Ευρώπη μένει ενωμένη, η Ευρώπη μπορεί να βρει ενότητα στέλνοντας ένα μήνυμα, την ημέρα που οι ροές έχουν μειωθεί ακόμη 20%, στον Πούτιν και τη Ρωσία ότι δε θα μας χωρίσετε. Aυτό είναι το σημαντικό μήνυμα της ημέρας».
Σκρέκας: Θα παρουσιάσουμε την ελληνική πρόταση
«Σήμερα, το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης ενάντια στον εκβιασμό της Ρωσίας» τόνισε από την πλευρά του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, προσερχόμενος στο έκτακτο συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών στις Βρυξέλλες.
«Είμαστε σίγουροι ότι θα συμφωνήσουμε σε έναν κανονισμό που θα καλύπτει καλύτερα τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες όλων των κρατών- μελών, θα μας βοηθήσει να μειώσουμε την κατανάλωση φυσικού αερίου και, ως εκ τούτου, να μειώσουμε την εξάρτηση μας από το ρωσικό φυσικό αέριο» πρόσθεσε.
Όπως είπε, «θα αναλύσουμε την πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για έναν μηχανισμό μείωσης της ζήτησης, ο οποίος θα δώσει τα κίνητρα στις βιομηχανίες υψηλής κατανάλωσης ενέργειας να μειώσουν την κατανάλωση τους σε φυσικό αέριο».
«Επίσης, θα παρουσιάσουμε την ελληνική πρόταση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα υπολογίζει καλύτερα το πραγματικό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, αποσυνδέοντας την τιμή του φυσικού αερίου από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, διασφαλίζοντας έτσι προσιτές τιμές για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις» κατέληξε.
Αντιπρόταση Αθήνας σε Κομισιόν για το αέριο
Η Ελλάδα, όπως έκανε γνωστό χθες ο Γιάννης Οικονόμου, θα προσέλθει στη σημερινή σύνοδο των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες με πρόταση εξαίρεσης από την οριζόντια μείωση του 15%. Οπως εξήγησε, ο υπολογισμός αυτής της μείωσης λαμβάνοντας υπόψη τους μέσους όρους κατανάλωσης της τελευταίας πενταετίας, όπως προβλέπει η πρόταση της Επιτροπής, για την Ελλάδα σημαίνει μείωση 24%. «Είναι μια πρόταση που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη χώρα μας. Η Ελλάδα αύριο (σ.σ. σήμερα) θα επιδιώξει εξαίρεση από αυτό. Εάν αποφασιστεί κάποια μείωση, να αποφασιστεί με βάση την προηγούμενη χρονιά και όχι με βάση τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας», δήλωσε.
Όπως γράφει στο σημερινό της φύλλο η «Κ», η φόρμουλα που προβλέπει η Επιτροπή για τον υπολογισμό του 15% φέρνει την Ελλάδα στην πιο δυσμενή θέση από τα κράτη-μέλη και σε περίπτωση εφαρμογής της «καίει» όλες τις εφεδρείες της χώρας και τα σενάρια για την επάρκεια ενεργειακού εφοδιασμού. Ο «κόφτης» του 15% για την πενταετία θα πρέπει να συμπεριλάβει και το ποσοστό αύξησης της κατανάλωσης φυσικού αερίου το 2021.
Η Ελλάδα λόγω της υψηλής εξάρτησης της ηλεκτροπαραγωγής από το φυσικό αέριο έχει αυξήσει το ποσοστό κατανάλωσης το 2021 κατά 9,4%, με αποτέλεσμα η υποχρέωση περικοπής φορτίων να φτάνει στο 24,5%. Εγκριση της πρότασης της Κομισιόν, χωρίς εξαιρέσεις, σημαίνει ότι η Ελλάδα σε περίπτωση που ενεργοποιηθεί η υποχρεωτικότητα εφαρμογής της θα πρέπει να μειώσει την κατανάλωση πάνω από 1,5 δισ. κ.μ. αερίου. Θα χάσει δηλαδή τη χρυσή εφεδρεία του TΑΡ (1 δισ. κ.μ.) και επιπλέον 0,5 δισ. κ.μ. LNG από τις εφεδρείες της Ρεβυθούσας. Πρόκειται για εφιαλτικό σενάριο που «η χώρα δεν μπορεί να το σηκώσει», όπως χαρακτηριστικά τονίζουν στην «Κ» κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Με την πρόταση της εξαίρεσης και του υπολογισμού της μείωσης βάσει των καταναλώσεων από 1ης Αυγούστου 2021 έως 31 Μαρτίου 2022 οι περικοπές φορτίων περιορίζονται σε 0,7 δισ. κ.μ. αερίου, ποσότητα που επίσης θα πιέσει ασφυκτικά το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Γι’ αυτό και η πρόταση της Ελλάδας περιλαμβάνει επίσης αίτημα για εξαίρεση από τον υπολογισμό του 15% του αερίου που θα χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή για να κρατηθεί το σύστημα όρθιο. Στο συμβούλιο υπουργών θα συζητηθεί και η ελληνική πρόταση για πλαφόν στις τιμές ενέργειας και σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρισμού.
Με την ελληνική πρόταση των εξαιρέσεων φαίνεται να συντάσσονται μέχρι στιγμής η Πολωνία, η Σλοβακία, η Βουλγαρία, η Σουηδία και η Ουγγαρία. Οι διαβουλεύσεις συνεχίζονταν μέχρι και αργά χθες το βράδυ, με τους συσχετισμούς να γέρνουν υπέρ της πρότασης της Κομισιόν και την τσεχική προεδρία να προετοιμάζει μια αντιπρόταση στη βάση των αιτημάτων για εξαιρέσεις. Η πλήρης απόρριψη της πρότασης της Κομισιόν, που είχε αρχικά εκφραστεί από την Ελλάδα, αξιολογήθηκε με την πορεία που πήραν οι διαπραγματεύσεις ως αδιέξοδη στάση.
Ποικίλες απόψεις
Η Ισπανία αναμένει ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα φθάσουν σε συμφωνία για την μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά την διάρκεια του χειμώνα κατά λιγότερο από 15% και σε εθελοντική βάση κατά την σημερινή σύνοδο των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, όπως δήλωσε η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Τερέσα Ριμπέρα προσερχόμενη στην σύνοδο. Η ισπανική κυβέρνηση είναι αντίθετη με την υποχρεωτική μείωση της χρήσης φυσικού αερίου με το επιχείρημα ότι η Ισπανία έχει κάνει μεγάλες επενδύσεις στις υποδομές για την εισαγωγή και την επανεξαγωγή φυσικού αερίου προς την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από την πλευρά της, η Πολωνή υπουργός Ενέργειας δήλωσε προσερχόμενη στην σύνοδο ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την μείωση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου είναι «ουδέτερη» για την Πολωνία, αν δεν περιλαμβάνει δεσμευτικούς στόχους. Η Αννα Μοσκβά δήλωσε ότι η Βαρσοβία τάσσεται κατά της επιβολής στόχων υποχρεωτικής μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου προς τις χώρες της Ένωσης.
«Δεν μπορούμε να δεχθούμε οποιαδήποτε απόφαση επιβληθεί στις χώρες. Η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί εθνική προτεραιότητα», είπε προσθέτοντας ότι οι μονάδες αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Πολωνία είναι πλήρεις και ότι η χώρα δεν έχει ανάγκη περιορισμού της χρήσης φυσικού αερίου τώρα. Ωστόσο, δήλωσε ότι η Βαρσοβία θεωρεί το κόστος της ρύπανσης στο πλαίσιο της αγοράς άνθρακα της Ε.Ε. απειλητική για την ενεργειακή ασφάλεια.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον περιορισμό κατά 15% της ζήτησης φυσικού αερίου δεν θα είναι αρκετή για τις ανάγκες του χειμώνα, ενώ συνεχίζονται ότι περικοπές στην τροφοδοσία ρωσικού φυσικού αερίου, δήλωσε ο Ιρλανδός υπουργός Περιβάλλοντος Εμον Ράιαν. «Το 15% πιθανότατα δεν θα είναι αρκετό, δεδομένου ότι οι Ρώσοι μόλις ανακοίνωσαν περαιτέρω μείωση των προμηθειών μέσω του Nord Stream 1. Αλλά είναι καλύτερα να υπάρχει από το να μην υπάρχει καθόλου και πιστεύω ότι το μήνυμα που στέλνει είναι πολύ σημαντικό», πρόσθεσε ο Ιρλανδός υπουργός Περιβάλλοντος προσερχόμενος στην σύνοδο.
Γερμανικό Πρακτορείο: Κοινό έδαφος για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης
Σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία τα ξημερώματα της Τρίτης για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης όσον αφορά την κατανάλωση φυσικού αερίου, το οποίο καταρτίστηκε με σκοπό να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της δυνητικής πλήρους διακοπής του εφοδιασμού των «27» από τη Ρωσία.
Το σχέδιο προβλέπει οικειοθελή μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. κατά την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 ως την 31η Μαρτίου του 2023, εξήγησαν διπλωμάτες στο DPA νωρίς το πρωί της Τρίτης. Επιπλέον, προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού που θα σημαίνει συναγερμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση εκτεταμένων ελλείψεων αερίου και την εφαρμογή δεσμευτικών στόχων ως προς την εξοικονόμηση και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων.
Για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε να μετριαστούν αρκετοί από τους αυστηρότερους όρους του αρχικού σχεδίου και να θεσπιστούν αρκετές ρήτρες εξαίρεσης, ενώ η οροφή των δεσμευτικών ορίων εξοικονόμησης ανέβηκε. Δυνάμει των όρων της τροποποιημένης συμφωνίας, οι δεσμευτικοί στόχοι για την εξοικονόμηση αερίου θα επιβάλλονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η διαδικασία έγκρισης του τροποποιημένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης αναμένεται να αρχίσει αργότερα σήμερα, σε ειδικό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας. Σύμφωνα με τους διπλωμάτες που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο, η έγκρισή του με ενισχυμένη πλειοψηφία αναμένεται να είναι εύκολη.
Οι εξαιρέσεις που συμφωνήθηκαν σημαίνουν ότι χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία δεν θα χρειάζεται να αποθηκεύουν απόθεμα αερίου, αφού τα συστήματα διανομής τους δεν συνδέονται απευθείας με εκείνα άλλων κρατών μελών. Η υποχρεωτική εξοικονόμηση αερίου θα μπορεί εξάλλου να μειώνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για παράδειγμα όταν οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης είναι γεμάτες, σε περιπτώσεις διακοπών της ηλεκτροδότησης ή για τη χρήση του αερίου από τη βιομηχανία, ως πρώτης ύλης.
Τη Δευτέρα, ο ρωσικός κολοσσός της ενέργειας Gazprom ανακοίνωσε πως μείωσε την προμήθεια αερίου στη Γερμανία μέσω του αγωγού Nord Stream 1 από το 40% στο 20% της δυναμικότητάς του. Ακριβώς αυτό το σενάριο ώθησε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να υποβάλει πρόταση για την εξοικονόμηση και την αποθήκευση αποθεμάτων αερίου σε όλη την Ε.Ε., δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα το απόγευμα.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των χωρών μελών της ΕΕ, τέσσερα κράτη-μέλη εξέφρασαν μείζονες επιφυλάξεις και ενστάσεις για το περιεχόμενο της συμφωνίας, πάντα σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο. Η Γερμανία, μια από τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, υποστηρίζει σθεναρά το σχέδιο.
Με πληροφορίες και από ΑΠΕ-ΜΠΕ, REUTERS, DPA
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
