Η αλληλεπίδραση του πληθυσμιακού ζητήματος με την οικονομία θα είναι το αντικείμενο της έρευνας στο νέο διεθνές κέντρο του ΟΟΣΑ στην Ελλάδα, ως μια θεματική που «δένει» το δημογραφικό, την κλιματική αλλαγή, το μεταναστευτικό και τη συμβολή της διασποράς στην ανάπτυξη μιας χώρας. Η 5μελής ομάδα του ΟΟΣΑ θα τοποθετηθεί σε περίπου έξι μήνες στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, όπου θα δημιουργηθεί παρατηρητήριο για το δημογραφικό. Η Κρήτη θα φιλοξενεί το ετήσιο διεθνές συνέδριο του ΟΟΣΑ για την προβολή του έργου που θα παράγει το γραφείο της Αθήνας. Για την υποστήριξη του project η Ελλάδα θα συμβάλλει με 1 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μιλώντας στην «Κ», ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ, Γιώργος Πρεβελάκης, εξηγεί πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η διεθνής υποδομή στη χώρα μας, για την εγκατάσταση της οποίας χρειάστηκε η έγκριση και των 38 κρατών-μελών του διεθνούς οργανισμού.
– Τι ακριβώς αφορά η πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης και του ΟΟΣΑ στην Ελλάδα;
– Ο ΟΟΣΑ θα έχει πλέον το δικό του κέντρο στην Ελλάδα – έχει 20 παρόμοια κέντρα σε όλο τον κόσμο, με διάφορους ρόλους. Τα πρώτα δημιουργήθηκαν για την πώληση των εκδόσεων του ΟΟΣΑ. Τα επόμενα ήταν περιφερειακά κέντρα, για την προβολή των θέσεων του ΟΟΣΑ σε επίπεδο περιφέρειας – βλ. Βόρειας Αμερικής, για παράδειγμα. Στη συνέχεια ακολούθησαν και κάποια θεματικά κέντρα – βλ. στο Τρέντο της Ιταλίας, για την τοπική ανάπτυξη. Στην Ελλάδα θα δημιουργηθεί το νέο θεματικό κέντρο του ΟΟΣΑ, για τους πληθυσμούς.
– Πώς φτάσαμε σε αυτήν τη συμφωνία; Τι προηγήθηκε και ποιος ήταν ο δικός σας ρόλος;
– Πριν από ενάμιση χρόνο, κατά την επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΟΟΣΑ στην Ελλάδα, ο πρωθυπουργός του πρότεινε να δημιουργηθεί ένα θεματικό κέντρο στη χώρα μας – η πρόταση δεν μπορούσε να αφορά περιφερειακό κέντρο, γιατί ήδη υπάρχει στην Κωνσταντινούπολη. Ο πρωθυπουργός ανέθεσε στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Παναγιώτη Πικραμμένο την προσπάθεια που χρειαζόταν για να συνεργαστούν τα εμπλεκόμενα υπουργεία και να ξεπεραστούν γραφειοκρατικά εμπόδια. Εγώ από την πλευρά μου οργάνωσα την προσπάθεια να πείσουμε τον ΟΟΣΑ, ξεκινώντας από τον γενικό γραμματέα. Στη συνέχεια, εξασφαλίσαμε μαζί την έγκριση των 38 κρατών-μελών, που δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Χρειάστηκε μεθοδική δουλειά, διότι μία μόνο χώρα να έφερνε αντίρρηση –υπήρξαν μάλιστα επιφυλάξεις από ορισμένες πλευρές– το κέντρο δεν θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα.
– Ποιο θα είναι ακριβώς το αντικείμενο της πρωτοβουλίας και ποια θα είναι η συμβολή της;
– Το κέντρο θα ασχοληθεί με το θέμα των πληθυσμών πάνω σε άξονες όπως το δημογραφικό, η μετανάστευση και η διασπορά. Θα θέσει στο επίκεντρο τη σχέση του πληθυσμιακού ζητήματος με την οικονομία, ένα ζήτημα που αφορά ιδιαίτερα τις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες αντιμετωπίζουν συρρίκνωση και γήρανση, με αντίκτυπο –μεταξύ άλλων– στα συνταξιοδοτικά συστήματα. Στον αντίποδα, οι αφρικανικές χώρες αντιμετωπίζουν το ανάποδο πρόβλημα, που μεταφράζεται στο μεταναστευτικό. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική και πλατιά θεματική. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κέντρο δεν θα περιορίζεται στην Ελλάδα, θα είναι διεθνές – αν και θα αφορά περισσότερο την ευρύτερη περιοχή μας. Ως κέντρο του ΟΟΣΑ θα διοικείται από τον ΟΟΣΑ, γεγονός που εγγυάται και τη συνέχεια και την αξιοπιστία του εγχειρήματος. Τα οφέλη για την Ελλάδα, πέρα από την προβολή της, θα είναι η άντληση τεχνογνωσίας και σκέψης μέσα από την εμπειρία άλλων περιοχών για θέματα που μας απασχολούν ιδιαίτερα. Θα έχουμε άνοιγμα της ερευνητικής μας κοινότητας με τα παγκόσμια δίκτυα. Τα τελευταία χρόνια μας απασχόλησε ο βραχυπρόθεσμος αντίκτυπος διαδοχικών κρίσεων κι έτσι ξεχάσαμε τη μακροπρόθεσμη προοπτική. Με το κέντρο αυτό θα φέρουμε στο προσκήνιο εξελίξεις καθοριστικές για το μέλλον της Ελλάδας, στον δημογραφικό, στον γεωπολιτικό και στον περιβαλλοντικό τομέα. Και φυσικά θα παραχθεί δουλειά για τον ΟΟΣΑ. Είναι μια πρωτοβουλία win – win.
– Ποιος θα είναι ο ρόλος της Αθήνας και ποιος ο ρόλος της Κρήτης; Και γιατί επιλέχθηκε η Κρήτη;
– Η ομάδα στελεχών του ΟΟΣΑ που θα τοποθετηθεί για να αναλάβει το κέντρο –πέντε στελέχη τα οποία θα είναι ο συνδετικός κρίκος με τη γραμματεία του ΟΟΣΑ– θα εγκατασταθεί στην Αθήνα, και συγκεκριμένα στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, όπου θα δημιουργηθεί και ένα παρατηρητήριο των δημογραφικών φαινομένων. Η Κρήτη θα είναι ο τόπος στον οποίο ο ΟΟΣΑ θα διεξάγει κάθε χρόνο ένα μεγάλο διεθνές συνέδριο στο πλαίσιο της δραστηριότητας του κέντρου, σε συνεργασία με τον Δήμο Χανίων και υπό τη διοργάνωση και την τεχνογνωσία του Delphi Forum. Η Κρήτη είναι τόπος με τις κατάλληλες υποδομές και κυρίως με τον κατάλληλο συμβολικό χαρακτήρα, ως ιστορικό σταυροδρόμι από το οποίο έχουν περάσει όλοι οι λαοί της περιοχής. Στην πραγματικότητα, η Κρήτη είναι η γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της Αφρικής και οι εξελίξεις στην Αφρική αφορούν ιδιαίτερα το μέλλον της Ευρώπης.
Τα επόμενα βήματα
– Πώς έχει η χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας και ποια είναι πλέον τα επόμενα βήματα;
– Από ελληνικής πλευράς η χρηματοδότηση του γραφείου θα γίνεται από τον προϋπολογισμό με 1 εκατ. ευρώ – αυτό είναι παρεμπιπτόντως και το ποσό που καταβάλλει η Τουρκία για το γραφείο της Κωνσταντινούπολης. Η υπογραφή της συμφωνίας ήταν η αρχή. Στη συνέχεια θα πρέπει να κυρωθεί από το Κοινοβούλιο. Θα ακολουθήσει η προκήρυξη των θέσεων και ο διαγωνισμός με τη συνήθη διαδικασία του ΟΟΣΑ. Οι διαδικασίες αυτές θα χρειαστούν περίπου έξι μήνες και έπειτα η ομάδα που θα τοποθετηθεί θα αρχίσει να εργάζεται πάνω στο εγχείρημα. Ισως διεξαχθεί μια εκδήλωση στην Κρήτη στο διάστημα που θα μεσολαβήσει. Πάντως είναι ένα εγχείρημα που θέλει τον χρόνο του. Σημειωτέον, ήδη έχουμε ερωτήματα ενδιαφέροντος από ευρωπαϊκά think tanks.
