Αντιμέτωπα με διαφορετικά «στοιχήματα» ενόψει της κάλπης της απλής αναλογικής βρίσκονται όλα τα κόμματα και πρωτίστως η Ν.∆., ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, καθώς αντιλαμβάνονται πως η έκβαση της πρώτης εκλογικής αναμέτρησης θα επηρεάσει καταλυτικά και τις δεύτερες εκλογές με τον νέο εκλογικό νόμο, από τις οποίες αναμένεται να προκύψει η επόμενη κυβέρνηση.
Τα κομματικά επιτελεία χαράσσουν τον σχεδιασμό τους για να κερδίσουν τα στοιχήματα αυτά, ενώ το εκλογικό χρονοδιάγραμμα τείνει να οριστικοποιηθεί. Εάν το επόμενο δίμηνο δεν προκύψουν έκτακτα γεγονότα που θα επισπεύσουν ή θα επιβραδύνουν την προσφυγή στις κάλπες, σύμφωνα με πληροφορίες:
Στις 3 ή 10 Μαρτίου θα διαλυθεί η Βουλή και θα προκηρυχθούν οι εκλογές. Η πρώτη εκλογική αναμέτρηση θα διεξαχθεί στις 9 Απριλίου. Η δεύτερη, με τον νέο εκλογικό νόμο, στις 14 ή στις 21 Μαΐου.
Στις τελικές αποφάσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ρόλο θα διαδραματίσουν και οι πολιτικές εξελίξεις στην Αγκυρα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στην Αθήνα, το επικρατέστερο σενάριο είναι στις 14 Μαΐου να διεξαχθεί και ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία, από τις οποίες δεν αναμένεται να αναδειχθεί νικητής, καθώς απαιτείται το 50% συν ένα των ψήφων. Ετσι η χώρα θα οδεύσει σε επαναληπτικές εκλογές μία εβδομάδα αργότερα, με τον Ταγίπ Ερντογάν να παραμένει στο μεσοδιάστημα στα ηνία της χώρας. Αυτές οι επτά ημέρες, λοιπόν, μπορεί να αποδειχθούν «επικίνδυνες», υπό την έννοια ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο Τούρκος πρόεδρος να προβεί σε κάποια «επιθετική» κίνηση στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων προκειμένου να ανεβάσει τα ποσοστά του.
Ποια είναι, όμως, τα «στοιχήματα» των κομμάτων, τα οποία προσδιορίζονται και από την εμπειρία της εκλογικής συμπεριφοράς των πολιτών το 2012; Την πλέον πρόσφατη περίοδο δηλαδή, κατά την οποία η χώρα οδηγήθηκε σε δύο διαδοχικές αναμετρήσεις με διαφορά ενός μηνός –τον Μάιο αρχικά και εν συνεχεία τον Ιούνιο– οπότε και προέκυψε η κυβέρνηση Σαμαρά με τη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.
Η Ν.Δ. και το 33%
Για τη Ν.Δ. κρίσιμο, αλλά βεβαίως όχι καθοριστικό, είναι στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση να υπερβεί το 33%. Oπως λέγεται, εάν το επιτύχει, το ισχυρό δίλημμα διακυβέρνησης που θα τεθεί στις δεύτερες κάλπες, η αναμενόμενη περαιτέρω πόλωση, καθώς και η αυξημένη κινητοποίηση των ψηφοφόρων μπορούν να την οδηγήσουν σε ποσοστά άνω του 37% και στον στόχο της αυτοδυναμίας. Ενδεικτικό είναι ότι από τον Μάιο του 2012 προς τον Ιούνιο –σε διαφορετικές, πάντως, εν μέρει συνθήκες– και πάλι οι πολίτες είχαν συσπειρωθεί γύρω από τα κόμματα που έδιναν προοπτική διακυβέρνησης: η Ν.Δ. συγκέντρωσε στις εκλογές του Ιουνίου ποσοστό 29,66% καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 10,81%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ 26,89%, με αύξηση του ποσοστού του κατά 10,11%.
Θα πρέπει να επισημανθεί πως στο Μέγαρο Μαξίμου δεν θεωρείται απίθανο ή δυσμενές σενάριο η διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ στην κάλπη της απλής αναλογικής να είναι μικρότερη από εκείνη που καταγράφουν οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις, καθώς η συσπείρωσή του αναμένεται να αυξηθεί. Oπως λέγεται, όμως, σε μια τέτοια περίπτωση στις δεύτερες εκλογές το δίλημμα Ν.Δ. ή ΣΥΡΙΖΑ θα είναι περισσότερο έντονο, η πίεση στα μικρότερα κόμματα ισχυρότατη και ο στόχος της αυτοδυναμίας θα επιτευχθεί ευκολότερα, καθώς, ως γνωστόν, σημασία δεν έχει η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων, αλλά το ποσοστό του πρώτου κόμματος.
Εξάλλου στην πορεία προς τις πρώτες κάλπες η Ν.Δ. δεν θα επενδύσει μόνο στο τρίπτυχο ασφάλεια, σταθερότητα και ανάπτυξη και στο ισχυρό κοινωνικό «πακέτο» της τελευταίας τριετίας: θα κινηθεί στον άξονα «το είπαμε, το κάναμε», ενώ θα αναδεικνύει παράλληλα όλα τα κενά και τα προβλήματα της περιόδου της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, προβάλλοντας εμμέσως τη θέση ότι κάθε ψήφος που δεν κατευθύνεται στη Ν.Δ. μπορεί να επαναφέρει τον Αλέξη Τσίπρα στην πρωθυπουργία.
Με τον ίδιο τρόπο θα «αξιοποιηθεί» και η πρόσφατη τοποθέτηση του Νίκου Ανδρουλάκη περί επιστροφής της Ν.Δ. στην αντιπολίτευση. Πάντως, παρότι το Μέγαρο Μαξίμου κατά την προεκλογική περίοδο θα σηκώνει το γάντι σε κάθε επίθεση του ΠΑΣΟΚ, δεν πρόκειται να κάψει κάθε σενάριο μετεκλογικής συνεργασίας, εάν τα αποτελέσματα της δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης το απαιτήσουν.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η πρώτη αναμέτρηση θα διεξαχθεί στις 9 Απριλίου. Η δεύτερη, με τον νέο εκλογικό νόμο, στις 14 ή στις 21 Μαΐου.
ΣΥΡΙΖΑ και διαφορά
Διακηρυγμένος στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η πρώτη θέση στην αναμέτρηση της απλής αναλογικής, ώστε να κινηθεί στην κατεύθυνση της συγκρότησης προοδευτικής διακυβέρνησης χωρίς προσφυγή σε δεύτερες κάλπες. Ο στόχος αυτός εμφανίζεται ιδιαίτερα απομακρυσμένος με βάση τις τρέχουσες έρευνες της κοινής γνώμης. Ομως, πολλοί θεωρούν πως ακόμη και ήττα με διαφορά της τάξης του 1%-2% στις επερχόμενες εκλογές της απλής αναλογικής θα συνιστούσε «νικηφόρο στοίχημα» για την Κουμουνδούρου. Και τούτο, καθώς θα ανέτρεπε την εικόνα πολιτικής κυριαρχίας της Ν.Δ., ενώ θα ενέτεινε στην πορεία προς τις δεύτερες κάλπες την πίεση προς τα κόμματα που κινούνται στις παρυφές του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή στο ΠΑΣΟΚ προς το κέντρο και το ΜεΡΑ25 προς τα αριστερά, αλλά και προς το ΚΚΕ.
Θα πρέπει να επισημανθεί, μάλιστα, πως η επιλογή του Αλέξη Τσίπρα να μετακινηθεί προς τη θέση ότι δεν θα επιδιώξει «μια κυβέρνηση των ηττημένων», αλλά θέλει τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα, έχει διαφοροποιήσει κάποια σημαντικά πολιτικά δεδομένα: ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ:
• ∆εν θα είναι υποχρεωμένος να μπει στο πλαίσιο της διερευνητικής του εντολής σε μια άγονη, ούτως ή άλλως, διαπραγμάτευση με τον κ. Ανδρουλάκη και κυρίως τον Γιάνη Βαρουφάκη, που θα ενίσχυε την επιχειρηματολογία του Μεγάρου Μαξίμου για προσπάθεια αναβίωσης της κυβέρνησης του 2015.
• Αντιστρέφει το δίλημμα του Μεγάρου Μαξίμου ότι κάθε ψήφος εκτός Ν.∆. συμβάλλει στην επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, καθώς το επιχείρημα της Κουμουνδούρου θα είναι πως «εάν θέλετε να φύγει ο κ. Μητσοτάκης, ψηφίστε εμάς».
«Καθαρό» διψήφιο
Το «στοίχημα» για τον Νίκο Ανδρουλάκη θα είναι στην κάλπη της απλής αναλογικής να υπερβεί το 12%, να καταγράψει δηλαδή το ΠΑΣΟΚ άνοδο τουλάχιστον της τάξης του 50% σε σχέση με το 8,1% που είχε συγκεντρώσει στις εκλογές του 2019 υπό την ηγεσία της Φώφης Γεννηματά. Σ’ αυτή την περίπτωση ο κ. Ανδρουλάκης θα μπορεί να εμφανιστεί το βράδυ των εκλογών ως «νικητής», καθώς θεωρείται βέβαιο ότι τα ποσοστά Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ θα είναι χαμηλότερα εκείνων της προηγούμενης εκλογικής αναμέτρησης.
Πάντως, το πραγματικά κρίσιμο μέγεθος για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ θα είναι πόσο «συνειδητοποιημένο» θα είναι το σώμα των ψηφοφόρων που θα τον επιλέξει στις πρώτες εκλογές: εάν δηλαδή θα τον ψηφίσει και στις δεύτερες ή σε σημαντικό τμήμα του θα εκδηλωθούν φυγόκεντρες τάσεις προς τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ευκταίο για τον κ. Ανδρουλάκη, όπως λέγεται, είναι «να κινηθεί στο μονοπάτι του Ευάγγελου Βενιζέλου το 2012». Τότε το ΠΑΣΟΚ, παρά τη μεγάλη άνοδο Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου έχασε μόλις 0,9%, καθώς υποχώρησε από το 13,18% στο 12,28%.
Ο Κασιδιάρης και οι 151
Ερωτηματικό της κάλπης αποτελεί και το κόμμα Κασιδιάρη, που διαγράφεται η προοπτική να επαναφέρει τις «σκοτεινές» ημέρες της Χρυσής Αυγής στο Κοινοβούλιο. Η κυβέρνηση έχει αποστείλει σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ διάταξη που προβλέπει την απαγόρευση συμμετοχής του μορφώματος του φυλακισμένου πρώην ηγετικού στελέχους της Χρυσής Αυγής στις επόμενες εκλογές και αναμένει τις αντιδράσεις τους, προκειμένου να λάβει τις τελικές της αποφάσεις. Θα πρέπει να επισημανθεί πάντως ότι η συγκεκριμένη διάταξη, εάν τελικώς προωθηθεί, δεν θα εμπίπτει στις διατάξεις του εκλογικού νόμου και άρα θα μπορεί να τεθεί σε άμεση ισχύ με 151 ψήφους.
