Για όλους τελικά, η ετυμηγορία των χθεσινών εκλογών επιφύλασσε εκπλήξεις: Ούτε και οι πιο αισιόδοξοι νεοδημοκράτες δεν περίμεναν μια τόσο μεγάλη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οσο για τους φίλους του Αλέξη Τσίπρα, διερωτώμαι αν έστω και ένας πίστευε ότι σε αυτές τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχανε το ένα τρίτο της δύναμής του. Το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ άντεξε και διεκδικεί πλέον, αν όχι μιαν επιστροφή που ελάχιστοι ήλπιζαν, τουλάχιστον μιαν αποφασιστικότερη συμβολή στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Αυξάνοντας τα ποσοστά του σε σχέση με το 2019, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο δεύτερος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης, μετά τον Κώστα Σημίτη το 2000, ο οποίος όχι μόνο δεν φθείρεται από την άσκηση της εξουσίας για μια πλήρη κυβερνητική θητεία, αλλά ενισχύεται, και μάλιστα με αξιόλογο ποσοστό (περίπου 2%).
Η πρόκληση γι’ αυτόν θα είναι να μην ενδώσει στο προπατορικό αμάρτημα όλων των πρωθυπουργών από το 1974 που κέρδισαν μια δεύτερη θητεία, το αμάρτημα της αλαζονείας της εξουσίας. Θα πρέπει να το δείξει από αύριο, όταν θα κληθεί να απαντήσει στο ερώτημα γιατί επιδιώκει και πάλι την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Από εκεί και πέρα, οι προκλήσεις της διακυβέρνησης είναι τεράστιες. Θα μείνει στην αυταρέσκεια των 160 βουλευτών του ή θα ανοιχτεί σε νέες ιδέες και νέα πρόσωπα για να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας παραλίας γεμάτης ξέρες και μιας εποχής με καθημερινά αναπάντεχα;
Αποφυγή της αλαζονείας της εξουσίας από τη μία, αναδιάταξη του χώρου της Κεντροαριστεράς από την άλλη.
Μακροπρόθεσμα, η άλλη μεγάλη πρόκληση της επόμενης μέρας ενδέχεται να είναι ακόμη σημαντικότερη. Αφορά το μέλλον της Κεντροαριστεράς, δηλαδή της εναλλακτικής λύσης στην κεντροδεξιά διακυβέρνηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ έδειξε ότι για τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού δεν αποτελεί εναλλακτική λύση. Χωρίς πειστικό πρόγραμμα, μόνο με γενικόλογες διακηρύξεις και μιαν επιθετικότητα που μόνο στο κεφάλι κάποιων ελάχιστων φανατικών ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα, ο Αλέξης Τσίπρας απέτυχε όχι μόνο στην επιδίωξή του να συσπειρώσει δυνάμεις από τον ευρύτερο χώρο του Κέντρου και της Αριστεράς, αλλά και να συγκρατήσει όσους, στα χρόνια της κρίσης, τον είχαν εμπιστευτεί. Από αυτή τη σκοπιά, η άνοδος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ απειλεί για πρώτη φορά την κυριαρχία του στον αντιδεξιό χώρο και αναγγέλλει ενδεχομένως την επάνοδο στη μεταπολιτευτική κανονικότητα.
Αποφυγή, λοιπόν, της αλαζονείας της εξουσίας από τη μια και αναδιάταξη του χώρου της Κεντροαριστεράς από την άλλη, ώστε να αποτελέσει αξιόπιστη εναλλακτική λύση, είναι οι δύο μεγάλες προκλήσεις της επόμενης μέρας. Στον μήνα που μεσολαβεί έως τις επόμενες εκλογές οι πρωταγωνιστές θα δείξουν αν έχουν αντιληφθεί ότι η χώρα γύρισε σελίδα.
* Ο κ. Ν. Κ. Αλιβιζάτος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
