Τα ερωτήματα για την επιτυχία των δημοσκοπήσεων έρχονται για άλλη μια φορά στο προσκήνιο μετά το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής, όπου δεν έλειψαν οι εκπλήξεις. Η εμφατική νίκη της Νέας Δημοκρατίας, η άνω των 20 ποσοστιαίων μονάδων από τον ΣΥΡΙΖΑ και οι καλύτερες επιδόσεις ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ σε σχέση με τα αναμενόμενα με βάση τα δημοσκοπικά ευρήματα επαναφέρουν εύλογα το ερώτημα αν κάτι δεν πήγε καλά.
Ο γενικός διευθυντής της PULSE, Γιώργος Αράπογλου, επισημαίνει ότι υπήρξαν στις δημοσκοπήσεις μέγιστες διαφορές που έφταναν τις ημέρες πριν από τις εκλογές στο 11%, ενώ ακόμα πολύ κοντά στο αποτέλεσμα της κάλπης ήταν το τελικό αποτέλεσμα των exit polls.
Η έκπληξη του ΠΑΣΟΚ
Ο κ. Αράπογλου τονίζει ότι οι δημοσκοπήσεις είχαν δείξει τον νικητή και ότι θα υπάρχει αξιόλογη διαφορά, εντοπίζοντας τη μεγαλύτερη έκπληξη στο ποσοστό του ΠΑΣΟΚ, για το οποίο, ωστόσο, οι μέγιστες τιμές ήταν επίσης κοντά στο πραγματικό αποτέλεσμα.
Δύο είναι οι «δεξαμενές» ψηφοφόρων που, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της PULSE, πιθανότατα επηρέασαν την απόκλιση μεταξύ δημοσκοπικών εκτιμήσεων και πραγματικού αποτελέσματος: οι περίπου 400.000 νέοι ψηφοφόροι, οι άνθρωποι δηλαδή που ψήφισαν για πρώτη φορά και, κατά δεύτερον, οι αναποφάσιστοι.
Οι περίπου 400.000 νέοι ψηφοφόροι και ο μεγάλος όγκος των αναποφάσιστων, οι δύο κρίσιμοι «άγνωστοι Χ».
«Για τους νέους ψηφοφόρους, με δεδομένο ότι δεν είχαν ψηφίσει ξανά, δεν μπορούσαμε να τους σταθμίσουμε. Δεν είχαμε κανένα στοιχείο πολιτικών επιλογών ενός ποσοστού που φθάνει το 8% του εκλογικού σώματος», τονίζει ο κ. Αράπογλου και εμφανίζεται βέβαιος ότι στις επαναληπτικές εκλογές, όταν θα υπάρχει καταγραφή προηγούμενης ψήφου για όλους τους ψηφοφόρους, τα αποτελέσματα θα είναι πιο κοντά σε αυτά που θα προκύψουν στην κάλπη. Για τους αναποφάσιστους αναφέρει ότι δεν μπορούσε με ασφάλεια να εκτιμηθεί τι θα κάνουν και η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε και από τα στοιχεία των exit polls, από τα οποία προέκυψε ότι διψήφιο ποσοστό ψηφοφόρων αποφάσισε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή το τι θα ψηφίσει.
Ενα άλλο στοιχείο που προέκυψε από τα exit polls και σίγουρα επηρέασε το τελικό αποτέλεσμα, είναι ότι η Νέα Δημοκρατία εμφανίζεται να υπερέχει πλέον σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, ακόμα και στους ψηφοφόρους 17-24 ετών, ομάδα στην οποία παλαιότερα υπερείχε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πάντως, ο κ. Αράπογλου αναφέρει ότι ενώ στην πρόθεση ψήφου δεν αποτυπωνόταν τόσο μεγάλη διαφορά, στους ποιοτικούς δείκτες, όπως για παράδειγμα οι επιδόσεις των πολιτικών αρχηγών σε επιμέρους τομείς, τα αποτελέσματα ήταν κοντά στο εκλογικό αποτέλεσμα. Προσθέτει ότι στα μη σταθμισμένα αποτελέσματα επίσης φαινόταν η διαφορά, αλλά θεωρούνται μη αντιπροσωπευτικά στοιχεία.
O διευθύνων σύμβουλος της ΜRΒ, Δημήτρης Μαύρος, ανέφερε χθες (OPEN) ότι «οι απλές σταθμίσεις στοιχείων έδιναν το αποτέλεσμα» αλλά «όταν υφίστασαι μια πίεση από το 2015 μέχρι σήμερα σε ηθικό, μεθοδολογικό, επιστημονικό, επικοινωνιακό επίπεδο από συγκεκριμένο χώρο, εκεί αρχίζεις και έχεις κάποιες ενδείξεις ότι υποεκτιμάς ένα συγκεκριμένο κόμμα».
Οπως πρόσθεσε: «Οταν ακούς για ποινολόγιο δημοσκοπήσεων, όταν ακούς για κουβάδες και δημιουργείται μια κατάσταση… Εάν βγαίναμε έτσι, θα μας έλεγαν ότι αυτά τα δείγματα ήταν για πέταμα. Πετάξτε τα. Εμείς εκεί, πώς θα αντιδρούσαμε προεκλογικά;».
Ο Σεπτέμβριος του 2015
Ομοιότητες της προχθεσινής προεκλογικής αναμέτρησης με τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015, όσον αφορά τις δημοσκοπικές εκτιμήσεις και το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα, βλέπουν οι δημοσκόποι. Ο Γιώργος Αράπογλου αναφέρει σχετικά ότι «και τότε βρίσκαμε το πρώτο κόμμα, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κέρδιζε τις εκλογές και ότι δεν υπήρχε πιθανότητα ανατροπής του αποτελέσματος όσον αφορά την πρωτιά. Ωστόσο, στην τελική ευθεία προς τις κάλπες οι διαφορές στις δημοσκοπήσεις ανάμεσα στα δύο κόμματα ήταν μικρές, της τάξεως των 2-3 ποσοστιαίων μονάδων. Κάτι που τελικά στην κάλπη δεν επιβεβαιώθηκε». Να υπενθυμίσουμε ότι στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε, όπως αναμενόταν, αλλά η διαφορά του από τη δεύτερη Νέα Δημοκρατία ήταν μεγαλύτερη των 7 ποσοστιαίων μονάδων.
