Τη χαρτογράφηση του πολιτικού διαλόγου, όπως αυτός εξελίχθηκε εντός Βουλής την περασμένη κοινοβουλευτική περίοδο, επιχείρησε μέσω έρευνας που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο για τη Σοσιαλδημοκρατία, πρόεδρος του οποίου είναι ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός Ν. Χριστοδουλάκης. Η έρευνα, μέρος των συμπερασμάτων της οποίας παρουσιάζει σήμερα η «Κ», επικεντρώθηκε ειδικότερα στα στοιχεία της περιόδου διακυβέρνησης της Ν.Δ., δηλαδή από 7/7/2019 έως 22/4/2023, φέρει την υπογραφή της Ελένης Κιούση –από το 2017 είναι προϊσταμένη της Διεύθυνσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου– και όπως σημειώνεται στόχος της ήταν «η διερεύνηση της θεσμικής ελεγκτικής λειτουργίας της Βουλής την τελευταία τετραετία».
Μεταξύ άλλων σημειώνεται ότι κατατέθηκαν 48.140 γραπτά και προφορικά μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου. Ως τέτοια θεωρούνται συγκεκριμένα οι αναφορές, ερωτήσεις, επίκαιρες ερωτήσεις, αιτήσεις κατάθεσης εγγράφων (ΑΚΕ), ερωτήσεις με ΑΚΕ, επερωτήσεις και επίκαιρες επερωτήσεις. Εξ αυτών, τα γραπτά αναλογούσαν στο 91% του συνόλου και τα προφορικά μόλις στο 9%.
Παράλληλα καταγράφηκαν 21 υποθέσεις ειδικών διαδικασιών κοινοβουλευτικού ελέγχου, δηλαδή: αίτημα για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης της Βουλής στην κυβέρνηση, προτάσεις για σύσταση εξεταστικής επιτροπής, προτάσεις δυσπιστίας, αιτήματα για προ ημερησίας διατάξεως συζητήσεις κ.ά.
Ως προς τα προφορικά μέσα, από την έρευνα προκύπτει ότι εκείνα που απαντήθηκαν από τους υπουργούς αυξήθηκαν –σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη περίοδο (διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ)– κατά 47,6%. Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνεται ότι προσήλθαν υπουργοί για να απαντήσουν στο 75,6% του συνόλου των επίκαιρων ερωτήσεων. Ενδιαφέρον έχει ότι τόσο στα γραπτά όσο και στα προφορικά μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου, τα δέκα πρώτα υπουργεία στα οποία απευθύνονταν ήταν –απλώς με διαφορετική σειρά κατάταξης– σχεδόν τα ίδια: Οικονομικών, Εσωτερικών, Υγείας, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Υποδομών και Μεταφορών, και Προστασίας του Πολίτη.
Τα «δημοφιλή» υπουργεία και η θεματολογία στην οποία εστίασαν οι «γαλάζιοι» βουλευτές αλλά και εκείνοι της αντιπολίτευσης.
Από την έρευνα, όπως σχολιάζεται σχετικά, προκύπτει ως ένα εκ των συμπερασμάτων ότι η ελάσσων αντιπολίτευση «έπιασε» και «ξεπέρασε» σε όγκο δραστηριότητας τα μεγέθη της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι πρώτο σε προφορικές ερωτήσεις που συζητήθηκαν ήταν το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ και σε γραπτές η Ελληνική Λύση.
Ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει και η καταγραφή της θεματολογίας που χαρακτηρίζει τη μακρά λίστα των μέσων κοινοβουλευτικού ελέγχου, των οποίων έκαναν χρήση οι κοινοβουλευτικές ομάδες.
Η «γαλάζια» λίστα ενδιαφερόντων περιλαμβάνει μεταξύ άλλων «θέματα υποδομών και μεταφορών, πρωτογενούς τομέα, μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων, μειώσεις φόρων», καθώς και «θέματα Σωμάτων Ασφαλείας και του προσωπικού τους».
Από την πλευρά της η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε μεταξύ άλλων «ζητήματα δημοκρατίας, θεσμών, ποιότητας πολιτεύματος, έλλειψης διαφάνειας, κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος και χειραγώγησης της κοινής γνώμης».
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ εστίασε κυρίως στα «μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων και νοικοκυριών λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, του συστήματος υγείας, της παιδείας, της διασφάλισης των εργασιακών σχέσεων». Η Κ.Ο. του ΚΚΕ σε θέματα σχετικά με τις εργασιακές σχέσεις, την παιδεία και τον τομέα της υγείας. Το κόμμα του κ. Βελόπουλου φαίνεται να εστίασε σε «θέματα προσωπικού Ενόπλων Δυνάμεων, ζητήματα μετανάστευσης και εξωτερικής πολιτικής, θέματα πρωτογενούς τομέα», και, τέλος, το «ΜέΡΑ25» σε «θέματα περιβάλλοντος και πράσινης μετάβασης, αστυνομική βία».
Οι αριθμοί
48.140 μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου γραπτά και προφορικά κατατέθηκαν την περίοδο 7/7/2019 έως 22/4/2023. Από αυτά, τα γραπτά ΜΚΕ αναλογούσαν στο 91% του συνόλου.
10 υπουργεία στα οποία τα ΜΚΕ απευθύνονταν περισσότερο: Οικονομικών, Εσωτερικών, Υγείας, Εργασίας, Παιδείας, Περιβάλλοντος, Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανάπτυξης, Υποδομών, Προστασίας του Πολίτη.
75,6% των επίκαιρων ερωτήσεων στη Βουλή απαντήθηκαν από υπουργούς. Αύξηση κατά 47,6% σε σχέση με την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
21 υποθέσεις ειδικών διαδικασιών κοινοβουλευτικού ελέγχου καταγράφηκαν (αίτημα για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, προτάσεις για σύσταση εξεταστικής επιτροπής, προτάσεις δυσπιστίας κ.ά.).
