Η Μαρίνα Ράφενμπεργκ, ανταποκρίτρια γαλλικών μέσων ενημέρωσης, και η Ιρένε Σοάβε, απεσταλμένη της Ιταλικής Corriere dela Sera, μιλούν στην «Κ» για τις εντυπώσεις τους από την κάλυψη των επαναληπτικών εκλογών, αλλά και για τις αναπάντεχες ομοιότητες και διαφορές με τις χώρες τους.
«Η αλήθεια είναι πως μετά τις κάλπες του Μαΐου δεν είχα πολλή δουλειά. Ήταν κάπως βαρετά» δηλώνει αστειευόμενη η Ράφενμπεργκ, η οποία βρίσκεται στην Ελλάδα από το 2015, και έχει καλύψει τις τρεις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις. «Όταν πρωτοέφτασα στην Αθήνα πριν οκτώ χρόνια, η εκλογή του Τσίπρα ήταν στο κέντρο του ενδιαφέροντος για όλη την Ευρώπη. Δεν νομίζω ότι από τότε μου έχουν ξαναζητήσει τόσα άρθρα» αναφέρει η Γαλλίδα βετεράνος της ελληνικής σκηνής, εκτιμώντας πως η σταδιακή υποχώρηση του διεθνούς ενδιαφέροντος οφείλεται στην οικονομική ανάκαμψη των τελευταίων ετών.
Υποτονική βέβαια κρίνει και τη στάση των Ελλήνων ψηφοφόρων, οι οποίοι φαίνεται πως είχαν από καιρό προδικάσει το αποτέλεσμα της κάλπης. «Νομίζω πως ούτε οι ίδιοι οι Έλληνες ενδιαφέρθηκαν πολύ για αυτές τις εκλογές» λέει χαρακτηριστικά. Εκφράζει επίσης την ανησυχία της για την έλλειψη εμπιστοσύνης του κόσμου στα μέσα ενημέρωσης.
«Η Ελλάδα είναι μικρόκοσμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα στο φλέγον ζήτημα του μεταναστευτικού. Η προσέγγιση της μέλλουσας ελληνικής κυβέρνησης θα είναι πολύ σημαντική και για εμάς στην Ιταλία που βρισκόμαστε σε παρόμοια θέση» λέει η Σοάβε.
«Την Παρασκευή βρέθηκα στη συγκέντρωση της Νέας Δημοκρατίας στο Σύνταγμα. Εκεί ζήτησα τη γνώμη των παρευρισκόμενων για το ναυάγιο της Πύλου, μεταξύ άλλων θεμάτων. Εντυπωσιάστηκα από την αδιαφορία των περισσότερων ή την έλλειψη εμπιστοσύνης τους σε δημοσιεύματα του ξένου, αλλά και του εγχώριου τύπου για το πιθανό μερίδιο ευθύνης του λιμενικού. Μου φαίνεται περίεργο ότι τα ρεπορτάζ αυτά απορρίπτονται χωρίς δεύτερη σκέψη ως αντιπατριωτικά».
Η «φρέσκια» στην εγχώρια πραγματικότητα Ιταλίδα συνάδελφός της, Ιρένε Σοάβε, κατέφθασε στην Αθήνα τον Μάιο με στόχο την καταγραφή μιας εκλογικής αναμέτρησης που η ίδια χαρακτηρίζει «καίρια» για ολόκληρη την Ευρώπη. «Η Ελλάδα είναι μικρόκοσμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα στο φλέγον ζήτημα του μεταναστευτικού. Η προσέγγιση της μέλλουσας ελληνικής κυβέρνησης θα είναι πολύ σημαντική και για εμάς στην Ιταλία που βρισκόμαστε σε παρόμοια θέση, και είμαι σίγουρη πως θα έχει αντίκτυπο στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες για τα επόμενα χρόνια» λέει η Σοάβε, ξεκαθαρίζοντας πως ενώ σίγουρα υπάρχουν εγχώριες πολιτικές ευθύνες για την έκβαση του μεταναστευτικού, η διαχείριση της Ευρώπης οφείλει να αλλάξει, και να μετατοπιστεί η ευθύνη από τις συνοριακές χώρες σε όλα τα κράτη μέλη. «Οι εκλογές αυτές είναι κρίσιμες για όλους, καθώς η έκβασή τους θα επηρεάσει τους διεθνείς συσχετισμούς».
Οικονομία και γεωπολιτική
Ρωτάμε και τις δυο ποιος θεωρούν ότι είναι ο καθοριστικός παράγοντας των εκλογών. «Δείχνουν» την οικονομία. «Νομίζω πως το κρίσιμο ζήτημα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, είναι η οικονομία. Η Ελλάδα δεν είναι πια το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης. Το τέλος των μνημονίων άνοιξε μια νέα εποχή επιλογών τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο» σημειώνει η Γαλλίδα ανταποκρίτρια. Η προσέλκυση επενδύσεων και ξένου κεφαλαίου είναι σύμφωνα με τη Σοάβε αυτό που έδωσε στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το εκλογικό πλεονέκτημα. «Η εκμετάλλευση της στρατηγικής θέσης της χώρας στη Μεσόγειο έδωσε ώθηση στο εμπόριο και τις επιχειρήσεις, και αυτό σίγουρα αύξηση την αποδοχή της κυβέρνησης», εξηγεί.
«Η θέση της αριστεράς είναι κοντά στους αγώνες των ανθρώπων. Ο ΣΥΡΙΖΑ απομακρύνθηκε από αυτή του την ταυτότητα, που του είχε δώσει τη νίκη το 2015, και το πληρώνει ακριβά. Πολλοί αριστεροί νιώθουν προδομένοι» διαπιστώνει η Ράφενμπεργκ.
Βέβαια και οι γεωπολιτικές εξελίξεις εκτιμάται πως είχαν επιρροή στους ψηφοφόρους. «Η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε περιφερειακό γεωστρατηγικό και ενεργειακό κέντρο. Οι συμφωνίες με τη Γαλλία και το Ισραήλ οδήγησαν στην ανέλιξη της χώρας στην παγκόσμια σκηνή» τονίζει η Ράφενμπεργκ, η οποία βέβαια εξεπλάγην από την ελάχιστη επιρροή της τραγωδίας των Τεμπών και του σκανδάλου των υποκλοπών στο αποτέλεσμα.
Το πολιτικό τοπίο και το μέλλον
Το πολιτικό τοπίο παραμένει ιδιαίτερα πολωμένο υπογραμμίζουν οι δύο ανταποκρίτριες. «Υπάρχει μεγάλη διασπορά ψήφων. Η δύναμη της αριστεράς δεν είναι αμελητέα» δηλώνει η Ράφενμπεργκ, ενώ σε παρόμοιο τόνο η Σοάβε συμφωνεί πως «σημαντικό τμήμα ψηφοφόρων εμπιστεύτηκαν το ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, κάτι που δείχνει πως η κεντροαριστερά δεν έχει χάσει τη δύναμη της».
Η αναγκαιότητα της συνεργασίας στον προοδευτικό χώρο αποτέλεσε κοινό συμπέρασμα τόσο για τη Ράφενμπεργκ, η οποία αναφέρει το παράδειγμα του συνασπισμού της Γαλλικής αριστεράς ως πιθανό πρότυπο για τις ελληνικές αριστερές δυνάμεις, όσο και για τη Σοάβε, η οποία αναμένει τη δημιουργία ενός κοινού μετώπου ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ μέσα στην επόμενη τετραετία. «Τα δύο μεγάλα αντιπολιτευτικά κόμματα πρέπει να γεφυρώσουν τις διαφορές τους, και να προσπαθήσουν να ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη του κόσμου» τονίζει η τελευταία, ενώ αναφερόμενη σε συνέντευξη της με ηγετικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, υπογραμμίζει πως η συμμαχία αυτή βρίσκεται στον πολιτικό ορίζοντα του κόμματος. «Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά που διαπιστώνω με την Ιταλία. Οι Έλληνες ψηφοφόροι θα έδιναν περισσότερη δύναμη στην αριστερά αν δεν ένιωθαν προδομένοι από τη θητεία του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ιταλία αντιθέτως είναι μια κατά κόρον συντηρητική χώρα».
«Η θέση της αριστεράς είναι κοντά στους αγώνες των ανθρώπων. Ο ΣΥΡΙΖΑ απομακρύνθηκε από αυτή του την ταυτότητα, που του είχε δώσει τη νίκη το 2015, και το πληρώνει ακριβά. Πολλοί αριστεροί νιώθουν προδομένοι» διαπιστώνει η Ράφενμπεργκ, η οποία προειδοποιεί πως η συνεχιζόμενη απομάκρυνση της αριστεράς από τη βάση της θα οδηγήσει τους ψηφοφόρους της στην ακροδεξιά. «Το είδαμε στη Γαλλία. Πολλές λαϊκές γειτονιές ψήφισαν ακραία κόμματα γιατί ένιωσαν προδομένες από την αριστερά». Η ίδια δηλώνει απορημένη για την απουσία από την ελληνική σκηνή ενός δυναμικού οικολογικού κινήματος. «Η Ελλάδα είναι μια χώρα που υποφέρει πολύ από περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως οι πυρκαγιές, επομένως είναι περίεργο που δεν έχει ακόμα εμφανιστεί ένα ισχυρό πράσινο κόμμα, σαν αυτά που κερδίζουν διαρκώς έδαφος σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες».
Διεθνείς Συσχετισμοί
Όσον αφορά τις διεθνείς πολιτικές τάσεις, οι εξελίξεις στην Ελλάδα παρουσιάζουν ομοιότητες αλλά και διαφορές με τις πατρίδες των δύο ανταποκριτριών. Για τη Ράφενμπεργκ, ο Μητσοτάκης και ο Μακρόν μοιάζουν αρκετά. «Προέρχονται και οι δύο από την ελίτ, είναι μορφωμένοι, αλλά και λίγο αλαζονικοί. Αν και προωθούν φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, όπως το νέο συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο στη Γαλλία, τείνουν στον συντηρητισμό στα κοινωνικά θέματα, όπως στη διαχείριση του μεταναστευτικού και την αστυνομική αυθαιρεσία. Αρχίζουμε σιγά σιγά να μοιάζουμε και στην ποιότητα των κρατικών δομών, καθώς οι φιλελεύθερες πολιτικές τόσο του Μακρόν όσο και του Μητσοτάκη, αφήνουν τις δημόσιες υπηρεσίες παραμελημένες».
Λιγότερα φαίνεται να είναι τα κοινά με την Ιταλία. «Νομίζω πως μοιραζόμαστε μια κοινή αντίληψη για την πολιτική. Είμαστε και οι δύο Μεσογειακές χώρες με μεγάλο δημόσιο χρέος, αλλά και με μια παράδοση μαζικών κομμάτων, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και με πελατειακή λογική». Πέρα από αυτές τις αντιστοιχίες όμως, η Σοάβε τονίζει πως η σύγκριση του Έλληνα πρωθυπουργού και της Ιταλίδας ομολόγου του είναι άστοχη. «Η Μελόνι προέρχεται από τον χώρο της ακροδεξιάς και ηγείται ενός λαϊκιστικού, υπερ-εθνικιστικού κόμματος. Ο Μητσοτάκης μπορεί να έχει ακροδεξιά στοιχεία στο κόμμα του, αλλά ο ίδιος είναι κεντρώος και διατηρεί άριστες σχέσεις με τη διεθνή κοινότητα».
