«Εκείνοι που θεώρησαν ότι μπορούν να κοροϊδέψουν την πολιτεία γελάστηκαν και έμειναν κλειστοί φέτος το καλοκαίρι στη Μύκονο», λέει στην «Κ» ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος. Ο υπουργός προαναγγέλλει νομοθετική ρύθμιση για την αποτελεσματικότερη προστασία αιγιαλών και παραλιών και την αλλαγή της διαδικασίας καταγραφής αυθαιρεσιών και κατεδαφίσεων.
– Μετά τις αποκαλύψεις στη Μύκονο, άρχισαν να αποκαλύπτονται ανάλογες περιπτώσεις εκτεταμένης παρανομίας στις παραλίες πολλών περιοχών της χώρας. Με ποιον τρόπο σκοπεύει η κυβέρνηση να αποδείξει ότι η κινητοποίηση του κράτους γύρω από τη Μύκονο δεν ήταν πυροτέχνημα;
– Ας μην προσπερνάμε τόσο εύκολα αυτό που συνέβη στη Μύκονο φέτος, διότι αποτελεί μια τομή στον τρόπο που παρεμβαίνει πλέον η πολιτεία στις πολεοδομικές αυθαιρεσίες. Μια τομή που δεσμευόμαστε πως δεν θα αποτελέσει μεμονωμένη στιγμή στο πολιτικό εκκρεμές, αλλά ήδη βρίσκει συνέχεια και σε πολλές άλλες εμβληματικές περιπτώσεις αταξίας και ανομίας στην οργάνωση και προστασία του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος.
Στη Μύκονο, λοιπόν, είδαμε μια πλήρη αλλαγή υποδείγματος της κρατικής και πολιτικής λειτουργίας. Τι μας λέει το «εθιμικό δίκαιο»; Οτι σε προεκλογικές περιόδους «παγώνουν» κάθε είδους έλεγχοι. Τι συνέβη στην πράξη; Το ακριβώς αντίθετο.
Διαπιστώσαμε μια κραυγαλέα –έως ύποπτη– αδυναμία του τοπικού δήμου να εφαρμόσει τις ελεγκτικές αρμοδιότητες που έχει για ζητήματα δόμησης και αδειοδότησης, και μεταφέραμε με νομοθετική ρύθμιση τις αρμοδιότητες ξανά πίσω στην κεντρική διοίκηση, ώστε να μπορούμε να παρέμβουμε άμεσα και αποτελεσματικά. Oπως και έγινε τελικά.
Εκείνοι που θεώρησαν ότι μπορούν να κοροϊδέψουν την πολιτεία γελάστηκαν και έμειναν κλειστοί φέτος το καλοκαίρι στη Μύκονο. Σκοπός μας δεν είναι να επιτεθούμε στην επιχειρηματικότητα. Σκοπός μας είναι να γίνουν αντιληπτά τα όρια που χωρίζουν την υγιή και νόμιμη επιχειρηματικότητα από την αυθαιρεσία και την ανομία που μας προσβάλλει όλους σήμερα, στερώντας την απρόσκοπτη, ελεύθερη πρόσβαση κάθε πολίτη στο δημόσιο αγαθό του αιγιαλού και της παραλίας.
Από τις μεγάλες προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε –τώρα που η χώρα μας ξαναμπαίνει σε μια τροχιά δυναμικής ανάπτυξης– είναι η οριοθέτηση του ανεξέλεγκτου υπερτουρισμού και η προστασία του μοναδικού φυσικού πλούτου της χώρας μας. Αν επιτρέψουμε μια άπληστη και καταστροφική καταπάτηση του δημόσιου χώρου και του φυσικού περιβάλλοντος, θα είναι σαν να πυροβολούμε τα πόδια μας.
– Είδαμε δήμους να υποστηρίζουν ότι δεν έχουν αρμοδιότητα να ανακαλέσουν άδειες λειτουργίας και να ζητήσουν σφράγιση καταστημάτων, με αποτέλεσμα… να μην το κάνει κανείς. Τι βαθμό ευθύνης έχουν, τελικά, οι δήμοι;
Μένει να κερδηθεί ένας ολόκληρος πόλεμος απέναντι σε πολεοδομικές και χωροταξικές στρεβλώσεις, που συσσωρεύθηκαν επί δεκαετίες και που τώρα ζητούμε να λυθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες.
– Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα προστασίας του αιγιαλού, οι κτηματικές υπηρεσίες έχουν ως αρμοδιότητα την προστασία και τη λήψη διοικητικών μέτρων, ενώ οι δήμοι, το Λιμενικό και η αστυνομία έχουν υποχρέωση ενημέρωσης προς τις κτηματικές εάν διαπιστώσουν αυθαιρεσίες. Και βεβαίως οι δήμοι έχουν και τη δυνατότητα σφράγισης καταστημάτων, όταν σημειώνονται παραβάσεις, την οποία οφείλουν να εφαρμόζουν.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει, δυστυχώς, ένα διαχρονικό έλλειμμα στην προστασία του δημόσιου χώρου στην πατρίδα μας, τόσο στο δομημένο όσο και στο φυσικό περιβάλλον. Αυτό διατρέχει οριζόντια και κάθετα την ελληνική κοινωνία και καθρεφτίζεται και στον τρόπο που νομοθετούμε και οργανώνουμε διαχρονικά τις αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου. Για τη Μύκονο, με την οποία ασχολήθηκα προσωπικά, έπρεπε να υπάρξει συντονισμός μεταξύ επτά διαφορετικών υπουργείων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης, Τουρισμού, Ανάπτυξης, Εσωτερικών και Οικονομικών, από κοινού με την οικεία αποκεντρωμένη διοίκηση, ώστε να επιτευχθεί το αποτέλεσμα.
Αυτή η πολυδιάσπαση οδηγεί σε ένα αδύναμο κράτος και προφανώς λειτουργεί προς όφελος όλων εκείνων που θέλουν να εκμεταλλευθούν τις γραφειοκρατικές «τρύπες» και επικαλύψεις αρμοδιοτήτων. Ομως, όλα τα κενά πλέον έχουν εντοπιστεί και θα θεραπευτούν. Παράλληλα, ετοιμάζουμε ένα νέο σύστημα παρακολούθησης αυθαιρέτων μέσω αεροφωτογραφιών και αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης, διασυνδεδεμένο με το σύστημα οικοδομικών αδειών, προκειμένου να εντοπίζεται άμεσα η δημιουργία νέων αυθαιρέτων και να ενεργοποιείται ο ελεγκτικός και κατασταλτικός μηχανισμός.
– Πώς σκοπεύει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το πλήθος των «παραθύρων» που υπάρχουν σήμερα ώστε όποιος παρανομεί να μπορεί να «βγάζει τη σεζόν»;
– Eχουμε θέσει ως μείζων μεταρρυθμιστικό στόχο την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού μέσω του προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» έως τον Ιούνιο του 2025. Ο νέος πολεοδομικός σχεδιασμός «τακτοποιεί», αποσαφηνίζει το πλαίσιο και δίνει λύσεις σχετικά με τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, την οικοδόμηση, τις επενδύσεις, την αυθαίρετη δόμηση και τη δόμηση εκτός σχεδίου, τα όρια των οικισμών, την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, τη βιώσιμη κινητικότητα, καθώς και την προστασία του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Θα μπορεί να «διαβάζεται» από όλους με τον ίδιο τρόπο, χωρίς ερμηνείες και παρερμηνείες.
Παράλληλα, έχει δημιουργηθεί ομάδα εργασίας για την επικαιροποίηση και ενοποίηση του θεσμικού πλαισίου του κατασταλτικού ελέγχου για την αυθαίρετη δόμηση. Με το νέο αυτό πλαίσιο, του οποίου η θεσμοθέτηση θα είναι άμεση, θα αντιμετωπίζονται όποιες δυσλειτουργίες έχουν παρατηρηθεί έως σήμερα στη διαδικασία εντοπισμού και επιβολής κυρώσεων σε αυθαίρετες κατασκευές.
Εξετάζουμε, δε, την περίπτωση να υπάρχει υποχρεωτικός έλεγχος από ελεγκτή αυθαιρέτων ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε κτίρια στα οποία εδράζονται οικονομικές δραστηριότητες, ιδίως σε νησιωτικές περιοχές και παραλιακά μέτωπα, και η εν συνεχεία έκδοση πιστοποιητικού ελέγχου κατασκευών.
– Είναι τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης επιλεκτικά; Είδαμε άμεση κινητοποίηση στη Μύκονο, αλλά όχι λ.χ. για τη Ρόδο ή άλλες περιοχές.
– Πολλοί έκαναν δίκη προθέσεων αμφισβητώντας τη συνέπεια και την επιμονή μας να πάμε μέχρι τέλους αυτή την υπόθεση της Μυκόνου. Διαψεύστηκαν όμως και το κράτος δικαίου κέρδισε αυτή τη μάχη. Μένει, βέβαια, μπροστά μας να κερδηθεί ένας ολόκληρος πόλεμος απέναντι σε πολεοδομικές και χωροταξικές στρεβλώσεις, που συσσωρεύθηκαν επί δεκαετίες και που τώρα ζητούμε να λυθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Προφανώς, προτεραιότητα στους ελέγχους έχουν οι «στρατηγικοί» παραβάτες, οι οποίοι θεωρούν ότι βρίσκονται υπεράνω του νόμου και κάθε ελεγκτικού μηχανισμού.