Ποιο είναι το επίπεδο των σχέσεων Ελλήνων – Κροατίας μετά το τραγικό συμβάν; Πάνε όλα ρολόι σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της υπόθεσης; Στην πρεσβεία της Κροατίας στην Αθήνα, ένα διώροφο κτίριο της δεκαετίας του ’70 στο Νέο Ψυχικό, επικρατεί ψυχραιμία, παρά τη θύελλα που προκλήθηκε μετά τα επεισόδια έξω από το γήπεδο της ΑΕΚ, τα οποία οδήγησαν στη δολοφονία του Μιχάλη Κατσουρή και στην προφυλάκιση 95 Κροατών. Οι υπάλληλοι έχουν περάσει ένα δύσκολο δεκαήμερο. Η εικόνα της χώρας τους υπέστη πλήγμα, αφού πολίτες της επιβαρύνθηκαν με ένα έγκλημα στην Αθήνα, αλλά και η συνέχεια, με την ομαδική και αδιάκριτη προφυλάκιση πολλών υπόπτων, πρόσθεσε νέα προβλήματα.
Ο πρέσβης Αλεξάνταρ Σούνκο γνωρίζει άριστα ελληνικά και υπηρετεί ήδη έξι χρόνια στην Αθήνα. «Διδάχτηκα αρχαία ελληνικά όταν ήμουν μαθητής στο Ζάγκρεμπ και έτσι έμαθα γρήγορα τα νέα ελληνικά», εξηγεί διακριτικά. Μας υποδέχεται σε ένα λιτό γραφείο με τζάκι και καναπέδες της δεκαετίας του ’70, συνήθη διακόσμηση στις πρεσβείες πολλών χωρών. Οι πρέσβεις αλλάζουν, αλλά οι ανακαινίσεις των πρεσβειών σπανίζουν.
Ρωτάμε αν θεωρεί ότι η συνεχιζόμενη κράτηση 95 Κροατών πολιτών για ένα φόνο αντιπροσωπεύει μια υπερβολή από την πλευρά της ελληνικής Δικαιοσύνης και των Σωμάτων Ασφαλείας. «Η Κροατία εμπιστεύεται την ελληνική Δικαιοσύνη. Σε αυτό το πλαίσιο πιστεύουμε ότι οι κατηγορίες θα διαφοροποιηθούν και σύντομα θα καταστεί σαφές ποιος κατηγορείται για τι». Ναι, αλλά ο πρόεδρος της Κροατίας Ζόραν Μιλάνοβιτς έχει ασκήσει έντονη κριτική στην Ελλάδα. Σημαίνει αυτό ότι έχουν πληγεί οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κροατία λόγω του τρόπου με τον οποίο η ελληνική Δικαιοσύνη και η αστυνομία διαχειρίστηκαν την υπόθεση; «Οι σχέσεις ανάμεσα στις κυβερνήσεις της Κροατίας και της Ελλάδας είναι εξαιρετικές. Πιστεύω ότι και σε αυτή την περίπτωση η συνεργασία θα οδηγήσει σε ένα δίκαιο αποτέλεσμα».
Πρέσβης της Κροατίας στην «Κ»: Πιστεύουμε ότι σύντομα θα καταστεί σαφές ποιος κατηγορείται για τι.
Ο πρωθυπουργός της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς, πήρε αποστάσεις από τις δηλώσεις του προέδρου και υπενθύμισε πως οι Κροάτες που κρατούνται στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν βαριές κατηγορίες. Εχει άλλωστε αποδεχθεί την πρόσκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη και αναμένεται να βρεθεί αύριο στην Αθήνα, προκειμένου να λάβει μέρος στο άτυπο δείπνο για τη συμπλήρωση 20 ετών από τη σύνοδο Ε.Ε. – Δυτικών Βαλκανίων, δείχνοντας και με αυτόν τον τρόπο ότι οι βολές του Μιλάνοβιτς δεν απηχούν τις απόψεις της κροατικής κυβέρνησης.
Τι είναι αυτό που περιμένει η Κροατία από την Ελλάδα μέσα στις επόμενες ημέρες; «Το πιο σημαντικό σε αυτή τη φάση είναι η ασφάλεια των κρατουμένων. Η Κροατία και η Ελλάδα συμφωνούν σε αυτό το σημείο, ανεξάρτητα από τον διαφορετικό τόνο των σχετικών δηλώσεων». Ο πρέσβης μάς διαβεβαιώνει ότι παρά τα γεγονότα των τελευταίων ημερών παραμένει πεπεισμένος ότι η μεγάλη πλειονότητα των Κροατών και των Ελλήνων πολιτών σέβεται και εκτιμά τα αθλητικά και πολιτιστικά επιτεύγματα αλλήλων. Δεν θα έπρεπε όμως, ρωτάμε, οι κροατικές αρχές να είχαν αποτρέψει και απαγορεύσει το ταξίδι στην Αθήνα των θερμόαιμων και πιθανώς σεσημασμένων για βίαιη συμπεριφορά οπαδών; «Οι κροατικές αρχές μετέδωσαν τις ανησυχίες τους σε ό,τι αφορά την ασφάλεια, η οποία σχετιζόταν με το ταξίδι μιας συγκεκριμένης ομάδας ανθρώπων εγκαίρως και μέσα από επίσημα κανάλια». Πράγματι αυτό συνέβη, όπως άλλωστε παραδέχονται οι ελληνικές αρχές. Η κάκιστη διαχείριση της πληροφόρησης από την ΕΛ.ΑΣ. έχει επιφέρει μια διαδικασία καρατομήσεων που βρίσκεται σε εξέλιξη. Παρ’ όλα αυτά και μετά το τραγικό γεγονός, είναι η πρεσβεία της Κροατίας ικανοποιημένη από τη συνεργασία της με τις ελληνικές αρχές και από τις πληροφορίες που της παρείχαν; Και ποια είναι η κατάσταση των συλληφθέντων; Ο πρέσβης απαντάει ότι η πρεσβεία βρίσκεται σε επαφή με τους συλληφθέντες, πολλοί από τους οποίους ανησυχούν για την ασφάλειά τους. Η κυβέρνηση της Κροατίας αναμένει ότι οι ελληνικές αρχές θα τους φερθούν με τον δέοντα επαγγελματισμό και είναι βέβαιη ότι αυτό θα συμβεί. Αιτήματα αποφυλάκισης θα κατατεθούν από τους δικηγόρους των προφυλακισμένων και η προσδοκία είναι ότι θα εξεταστούν αντικειμενικά.
Ο προβληματισμός
Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επικρατεί επίσης καθησυχαστικό κλίμα. «Οι σχέσεις Ελλάδας – Κροατίας είναι άριστες και θα παραμείνουν άριστες», λέει υψηλόβαθμη πηγή και αποθαρρύνει κάθε συζήτηση που θα μπορούσε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα κρίνεται αρνητικά από πολύτιμους εταίρους στα Βαλκάνια, όπως η Κροατία. «Οι σχέσεις μας, τόσο οι διμερείς όσο και σε επίπεδο Ε.Ε., δεν θα επηρεαστούν». Ωστόσο, άλλες κυβερνητικές πηγές που μίλησαν στην «Κ» εκφράζουν προβληματισμούς για τη διαχείριση της υπόθεσης. Εκφράζεται κυρίως η ανησυχία για το πώς θα δικαιολογηθεί προς τα έξω η κράτηση 95 αλλοδαπών υπόπτων για ένα φόνο, ιδίως αν απαιτηθεί η παράτασή της λόγω των γνωστών ρυθμών της ανακριτικής έρευνας. Επιχειρείται έτσι να μεταφερθεί η πίεση προς την ΕΛ.ΑΣ. προκειμένου να εστιάσει σε έναν μικρό αριθμό υπόπτων, επιτρέποντας έτσι την αποφυλάκιση των υπολοίπων. Η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων επέκρινε τον Κροάτη πρόεδρο για τις επιθέσεις του εναντίον της ελληνικής Δικαιοσύνης. Ελληνικές και κροατικές πηγές θεωρούν λάθος ένας πρόεδρος κράτους-μέλους της Ε.Ε. να εμπλέκεται σε κριτική για το κράτος δικαίου μιας άλλης χώρας της Ε.Ε. Ωστόσο, αν η εκκαθάριση της υπόθεσης καθυστερήσει, ο Ζόραν Μιλάνοβιτς ίσως να μην είναι η μόνη φωνή που θα ασκήσει κριτική στην Ελλάδα, παραδέχεται Ελληνας αξιωματούχος που γνωρίζει την υπόθεση.