Το τελευταίο διάστημα σχολιάζονται –ως επί το πλείστον επικριτικά, ενίοτε χλευαστικά– δημοκρατικές επιλογές προσώπων. Αυτές προέκυψαν μέσα από συμφωνημένες διαδικασίες. Οταν, όμως, το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι αρεστό, επικρίνεται για ελαφρότητα, επικράτηση του lifestyle, κατηγορείται ότι εμπεδώνει την κενολογία.
Η δημοκρατία ως διακυβέρνηση του λαού, από τον λαό και για τον λαό, φαίνεται να δυσλειτουργεί. Τι φταίει; Τι μπορούμε να κάνουμε;
Εχοντας διατελέσει κοινοβουλευτικό στέλεχος ενός κόμματος (του Ποταμιού) που δεν υπάρχει και σήμερα ενταγμένη σε πολιτικό χώρο που δεν εκπροσωπείται (το φιλελεύθερο Κέντρο), θα επιχειρήσω να μοιραστώ ορισμένες σκέψεις. Και, παρά την ιδιότητά μου ως πανεπιστημιακού, ας μου επιτραπεί να μη θεωρητικολογήσω, αλλά να τοποθετηθώ ευθαρσώς στο δίλημμα της επικαιρότητας: Στις δημοτικές εκλογές της Κυριακής, λοιπόν, στηρίζω τον Κώστα Μπακογιάννη. Με πεποίθηση – και χωρίς, ελπίζω, το «πάθος» που συνεπάγεται ο συγγενικός μας δεσμός. Η πολιτεία του Μπακογιάννη είναι έμπρακτη διάψευση της ελαφρότητας που εξαπλώνεται σε όλες τις γειτονιές του πολιτικού συστήματος: Δεν αρκείται σε διαχειριστική επάρκεια (αν και θα μπορούσε να την επικαλεστεί), ούτε σε περγαμηνές (οικογενειακές ή ακαδημαϊκές). Δεν φοβάται να εντάσσει όσα κάνει σε μια μεγάλη εικόνα (που είναι απαραίτητη για να τους δίνει νόημα). Φαίνεται να υλοποιεί τεχνοκρατικές ψηφίδες χωρίς να φοβάται να τις εντάξει σε συνολικότερο μωσαϊκό ιδεών. Δεν κρύβει τους ποσοτικούς δείκτες αποτελέσματος (ακόμη και όταν δεν τον ευνοούν όσο θα ήθελε). Δεν κρύβεται από τους επικριτές του, αλλά συζητάει και προσπαθεί να πείσει. Φαίνεται να αποδέχεται την κριτική όχι ως αναγκαίο κακό, αλλά ως απαραίτητο στοιχείο προόδου.
Πάνω απ’ όλα, όμως, δεν φοβάται τις αποφάσεις και τον πειραματισμό. Οταν άλλοι (στην κεντρική πολιτική σκηνή αλλά και στα αυτοδιοικητικά) έχουν ως πρότυπο μια μεγαλοστομία που δικαιολογεί και υποθάλπει την αδράνεια, ο Μπακογιάννης δεν φοβάται τον ακτιβισμό, το να κάνει κάτι ακόμη κι αν αυτό κινδυνεύει να αποδειχθεί λανθασμένο. Παρεμβαίνει, μάλιστα, όχι μόνο στη βιτρίνα, εκεί που φαίνεται και μπορεί να πιστωθεί/εκτεθεί (στο Σύνταγμα, στην Πανεπιστημίου), αλλά σε μέρη λιγότερο φωτογενή (πλατεία Αρμενίων απέναντι από το Πάντειο). Παίρνει πρωτοβουλίες και παρεμβαίνει για λογαριασμό ανθρώπων των οποίων η φωνή σπάνια ακούγεται και των οποίων οι ανάγκες αποσιωπούνται (εξαρτημένοι, άστεγοι, πρόσφυγες). Ενεργεί κόντρα στη διαφαινόμενη ενοχοποίηση της Κοινωνίας Πολιτών, συναλλασσόμενος με οργανώσεις πολιτών και αναθέτοντας μερίδια ευθύνης σε ΜΚΟ.
Τέλος, και παρά τις αναπόφευκτες αιτιάσεις και ίσως πειρασμούς ευκολίας, έχει επιμελώς ξεφύγει από τη σιγουριά της οικογενειακής σκιάς, χτίζοντας τη δική του ατομική πορεία και ξεχωριστή φυσιογνωμία.
Πιστεύω ότι η πράξη στήριξης στον Μπακογιάννη –συνειδητά και με επιχειρήματα– είναι το ελάχιστο καθήκον που έχω ως πολίτης. Διότι πιστεύω ότι για την αστοχία των δημοκρατικών επιλογών ευθύνη έχει, πάνω απ’ όλα, η ιδιώτευση και η αφωνία των πολιτών που επιτρέπουν την παθητική αποδοχή ή την εξίσου βουβή απόρριψη ατόμων, σχημάτων, επιλογών. Αν, μάλιστα, γενικευόταν αυτή η ουσιαστική συζήτηση από υποστηρικτές άλλων υποψηφίων, τότε θα έσπαγε ο τοξικός κύκλος της επαναλαμβανόμενης διάψευσης προσδοκιών. Ισως, μάλιστα, να φρέναρε η ανυποληψία των δημοκρατικών διαδικασιών.
* Η κ. Αντιγόνη Λυμπεράκη είναι καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
