Εντονες διπλωματικές διαβουλεύσεις είναι σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες προκειμένου να υπάρξει συναίνεση της Ελλάδας για να σταλεί επιστολή εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Αλβανία, ώστε να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις της για την πρώτη δέσμη των ενταξιακών κεφαλαίων της, μετά την πρόσφατη άρνηση λόγω της υπόθεσης Μπελέρη. Η σχετική συζήτηση αναμένεται μάλιστα να διεξαχθεί στη συνεδρίαση των μονίμων αντιπροσώπων στην Ε.Ε (Coreper) την ερχόμενη Τετάρτη, καθώς η Αλβανία ολοκλήρωσε την περασμένη Παρασκευή επιτυχώς την πρώτη φάση των ενταξιακών διαπραγματεύσεών της (screening process) με την Ενωση, ύστερα από 14 μήνες διαβουλεύσεων.
Οι «πιέσεις» που δέχεται το τελευταίο διάστημα η Αθήνα είναι γνωστές, με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές να παραδέχονται, μιλώντας στην «Κ», ότι δεν είναι μυστικό πως ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς έχει διαμηνύσει μέσω διπλωματικών διαύλων ότι δεν πρέπει να «διμεροποιούνται» οι ενταξιακές διαδικασίες, ενώ σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο και η ισπανική προεδρία της Ε.Ε. εμφανίζεται ιδιαιτέρως ενοχλημένη με τη στάση της ελληνικής πλευράς, καθώς κατατέθηκε εκ μέρους της συμβιβαστική πρόταση, την οποία μάλιστα αποδέχθηκε η Βουλγαρία για να συναινέσει στην αποστολή της αντίστοιχης επιστολής προς τη Βόρεια Μακεδονία.
Το ζήτημα Μπελέρη είναι βαθύτατα ευρωπαϊκό, δεν είναι διμερές και έχει να κάνει με τον σεβασμό του κράτους δικαίου, υπογραμμίζει η ελληνική πλευρά.
Η Αθήνα εξετάζει αυτές τις ώρες τη στάση που θα κρατήσει την Τετάρτη στη συνεδρίαση του Coreper, καθώς σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, μετά και την ολοκλήρωση του screening process της Αλβανίας, η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να κρατάει για μεγάλο διάστημα «μπλοκαρισμένη» την εν λόγω επιστολή, που σε κάθε περίπτωση αποτελεί μια κυρίως τεχνικού επιπέδου διαδικασία. Γι’ αυτόν τον λόγο εξετάζονται παράλληλα επόμενες ενδεχόμενες κινήσεις, σε περίπτωση που τελικά η Αθήνα συναινέσει στην αποστολή της εν λόγω επιστολής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Τα βήματα, άλλωστε, στην επόμενη φάση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την Ε.Ε. αφορούν έκθεση που θα περιγράφει όλα τα κριτήρια (benchmarks), δηλαδή έναν «οδικό χάρτη» για όσα έχουν ήδη ή πρέπει να έχουν εκπληρωθεί από τα Τίρανα (standing accession report), καθώς επίσης και σύγκληση σχετικής διακυβερνητικής διάσκεψης. Εξετάζονται, δηλαδή, από την ελληνική πλευρά τα περιθώρια «μπλοκαρίσματος» στην επόμενη φάση της σχετικής διαδικασίας, στην περίπτωση που τελικά δοθεί το πράσινο φως ώστε να σταλούν οι επιστολές εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς Τίρανα αλλά και Σκόπια.
Πάντως, χθες ο υπουργός Επικρατείας Σταύρος Παπασταύρου απάντησε ευθέως στις γερμανικές πιέσεις και επικρίσεις (στις οποίες αναφέρθηκε η «Κ» και το περασμένο Σάββατο), επισημαίνοντας ότι η στάση που κρατάει η Αθήνα αφορά την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αρχών. «Υπάρχουν κράτη-μέλη που λένε ότι το θέμα είναι διμερές. Και όχι μόνο λένε αυτό, αλλά ισχυρίζονται ότι η διμεροποίηση της προσχώρησης της Αλβανίας στην Ευρώπη είναι απαράδεκτη. Εγώ λέω ότι αυτή είναι μια λάθος προσέγγιση, καθώς το ζήτημα Μπελέρη είναι βαθύτατα ευρωπαϊκό, δεν είναι διμερές. Εχει να κάνει με τον σεβασμό του κράτους δικαίου», τόνισε ο κ. Παπασταύρου σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ. Και υπενθύμισε ότι «ο πρωθυπουργός πήγε στη σύνοδο κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου στα Τίρανα στις 16 Οκτωβρίου 2023 και με αποφασιστικό τρόπο έθεσε το πλαίσιο όσον αφορά το ζήτημα Μπελέρη. Είπε, δηλαδή, ότι προφανώς η Ελλάδα στηρίζει σταθερά και αταλάντευτα την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Ολοι κερδίζουμε από την ευρωπαϊκή προοπτική τους και ιδιαίτερα η ελληνική εθνική μειονότητα. Αλλά αυτή η ενταξιακή πορεία έχει κάποιες προϋποθέσεις και κριτήρια».
