Η ψήφιση του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια θα είναι για όλα τα κόμματα ένας πολιτικός «αγώνας αντοχής», καθώς προγραμματίζεται για τα τέλη Μαρτίου, αλλά με προεξοφλημένη έκβαση: με τις αναμενόμενες περισσότερες από 120 θετικές ψήφους βουλευτών της Ν.Δ. και τη διέξοδο της αποχής, την κομματική πειθαρχία που επέβαλε ο Στ. Κασσελάκης, το ναι –με ψήφο κατά συνείδηση– του Ν. Ανδρουλάκη και τη στήριξη της Νέας Αριστεράς, το νομοσχέδιο θα εγκριθεί με άνεση από τη Βουλή. Το ερώτημα είναι το πολιτικό αποτύπωμα που θα έχει, ενόψει και των ευρωεκλογών, με ένα πρώτο «ταμείο» να είναι ήδη εφικτό.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης αναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία ψήφισης της ρύθμισης παρά τις δεδομένες αντιδράσεις τμήματος της Ν.Δ. εδραιώνεται οριστικά στον χώρο του Κέντρου και του πολιτικού φιλελευθερισμού. Παράλληλα, επαναβεβαιώνει ότι δεν υποχωρεί σε θέματα αρχών, όπως είχε πράξει και την προηγούμενη τετραετία, όταν απέρριψε εισηγήσεις προκειμένου να αλλάξει τον εκλογικό νόμο λίγο πριν από τις κάλπες. Στον αντίποδα, είναι προφανές πως δημιουργούνται όροι όξυνσης της ακροδεξιάς ρητορικής και ενίσχυσης της Ελληνικής Λύσης, της Νίκης και των Σπαρτιατών, ενώ ανοίγει ένα δύσκολο, πιθανώς, μέτωπο με την Εκκλησία. Πάντως, στο Μέγαρο Μαξίμου κυριαρχεί η εκτίμηση ότι το πολιτικό κόστος για τη Ν.Δ. θα είναι «δημοσκοπικό» –περί τις 2 ποσοστιαίες μονάδες– και όχι εκλογικό, καθώς θα απορροφηθεί μέχρι τις ευρωκάλπες.
Ο Στ. Κασσελάκης, με την επιλογή του να στηρίξει το νομοσχέδιο της Ν.Δ., εκπέμπει το μήνυμα ότι δεν εργαλειοποιεί πολιτικά το ζήτημα. Ομως, η ασυνήθιστη απόφασή του να επιβάλει κομματική πειθαρχία «εκπυρσοκρότησε», προκαλώντας αντιδράσεις από στελέχη του περιβάλλοντός του, όπως ο Παύλος Πολάκης.
Ο Ν. Ανδρουλάκης καθίσταται σαφές ότι δεν επιχειρεί να αποκομίσει κομματικά οφέλη από τις ενδονεοδημοκρατικές εντάσεις, παρότι η αποστροφή του για τα «κορδόνια της Ν.Δ.» προκάλεσε πολλές συζητήσεις. Από έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, τίθεται το ερώτημα εάν η στήριξη του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια –που εμπεριέχεται στο προεκλογικό του πρόγραμμα– γίνει θετικά αποδεκτή από μια μερίδα της εκλογικής βάσης του κόμματος με «συντηρητικότερο» προφίλ στα κοινωνικά θέματα – κυρίως ψηφοφόρων μεγαλύτερης ηλικίας και της επαρχίας. Τέλος, ενδιαφέρον έχει η στάση που θα τηρήσει το ΚΚΕ, το 80% των υποστηρικτών του οποίου εμφανίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, στις δημοσκοπήσεις να τάσσεται υπέρ του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών.
Τα μηνύματα του Μπλίνκεν
«Ενθαρρύνουμε, στηρίζουμε ένθερμα, αλλά δεν παρεμβαίνουμε». Αυτό ήταν το μήνυμα του Αντονι Μπλίνκεν για τον εν εξελίξει ελληνοτουρκικό διάλογο κατά την επίσκεψη-αστραπή που πραγματοποίησε το περασμένο Σάββατο στα Χανιά, στη διάρκεια της οποίας «κλείδωσε» η ταχεία προώθηση του ελληνικού αιτήματος για τα F-35. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αντ. Μπλίνκεν μετέφερε στον Κυρ. Μητσοτάκη, με βάση τις συνομιλίες που είχε στην Αγκυρα με τους Ταγίπ Ερντογάν και Χακάν Φιντάν, την εκτίμηση πως η βούληση του Τούρκου προέδρου για βελτίωση των σχέσεων με την Αθήνα είναι «ειλικρινής και όχι συγκυριακή». Δεν συνδέεται, δηλαδή, με το τουρκικό αίτημα για τα F-16, παρότι η Αγκυρα θέτει τις δικές της κόκκινες γραμμές, κυρίως αναφορικά με τη μειονότητα στη Θράκη. Βέβαια, ενώ η Αθήνα είναι απολύτως ικανοποιημένη σε σχέση με τα ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα, καθώς επαναβεβαιώθηκε η τεράστια σημασία που αποδίδει η Ουάσιγκτον στη Σούδα, αλλά πλέον και στην Αλεξανδρούπολη, από την επίσκεψη δεν προέκυψαν ενθαρρυντικά μηνύματα για γρήγορη εκτόνωση στις διακεκαυμένες ζώνες της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής. Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν εισέλθει σε εκλογική χρονιά και υπάρχει κόπωση στην αμερικανική κοινή γνώμη, συνιστά μονόδρομο να συνεχίσουν να στηρίζουν την Ουκρανία. Επίσης, παρότι υπάρχει πλέον αποστασιοποίηση της Ουάσιγκτον από τη στρατηγική πλήρους εξόντωσης της Χαμάς, το Ισραήλ δεν φαίνεται πως πρόκειται στο ορατό μέλλον να αλλάξει γραμμή πλεύσης.
Τα «όχι» του ΠΑΣΟΚ
Ενα «όχι» και δύο «ίσως», που όμως μπορεί στην πορεία να μη μετατραπούν σε θετική ψήφο, αλλά σε «όχι». Ετσι μπορεί να περιγραφεί η προσέγγιση του ΠΑΣΟΚ σε τρία νομοσχέδια που –παράλληλα με εκείνο για τα ομόφυλα ζευγάρια– θα έλθουν το επόμενο διάστημα στη Βουλή και θα διαμορφώσουν σε σημαντικό βαθμό το κλίμα εντός του οποίου η χώρα θα φθάσει στις κάλπες του Ιουνίου. Πρόκειται για τα νομοσχέδια που αφορούν την αυστηροποίηση των δικαστικών ποινών, τα μη κρατικά ΑΕΙ και την επιστολική ψήφο. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Χαριλάου Τρικούπη θα είναι πλήρως αντίθετη με βασικές πτυχές του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης, με κορυφαία στελέχη της κάνουν ήδη λόγο για «ποινικό λαϊκισμό» εκ μέρους της κυβέρνησης. Αντιθέτως, αναφορικά με τα μη κρατικά ΑΕΙ και την επιστολική ψήφο, το ΠΑΣΟΚ επί της ουσίας τηρεί στάση αναμονής, καθώς συμφωνεί σε αρκετά σημεία, αλλά καταθέτει και ενστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε καταψήφιση: σε σχέση με τα ΑΕΙ για το ενδεχόμενο η ρύθμιση να οδηγήσει όχι στην έλευση διεθνούς φήμης ιδρυμάτων, αλλά στην εξυπηρέτηση συμφερόντων. Ενώ η επιστολική ψήφος λέγεται πως πρέπει κατά βάσιν να εξυπηρετεί τους αποδήμους και όχι όσους, εντός Ελλάδος, δεν επιθυμούν να μετακινηθούν λίγα χιλιόμετρα προκειμένου να ψηφίσουν. Με τα παραπάνω δεδομένα, η τελική στάθμιση που θα κάνει το ΠΑΣΟΚ είναι σε μεγάλο βαθμό πολιτική. Σε σημαντικό τμήμα της Χαριλάου Τρικούπη επικρατεί η λογική πως, καθώς μετά την καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ στόχος είναι το ΠΑΣΟΚ να αναδειχθεί σε εναλλακτικό πόλο διακυβέρνησης, το «μέτωπο» με τον Κυρ. Μητσοτάκη θα πρέπει να είναι διαρκές και σε όλο το φάσμα θεμάτων – πλην του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, που συνιστά υπόθεση δικαιωμάτων. Στον αντίποδα, διατυπώνεται η άποψη πως το 2024 η κοινωνία δεν επιθυμεί μια αντιπολίτευση του «όχι σε όλα». Εξάλλου, τη δοκίμασε ο Αλ. Τσίπρας και απέτυχε παταγωδώς.