Είκοσι χρόνια πριν κατά την διάρκεια της θητείας μου ως Επίτροπος της ΕΕ για θέματα Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων ψηφίστηκε Οδηγία από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την εξάλειψη διακρίσεων με βάση την εθνικότητα, το θρήσκευμα , τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την αναπηρία στο χώρο της εργασίας και της οικονομίας.
Την οδηγία αυτή είχα εισηγηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μετά από μακρόχρονες διαβουλεύσεις σε όλες τις χώρες και αποδοχή από το Συμβούλιο έγινε οδηγία της ΕΕ. Σήμερα είναι Εθνική Νομοθεσία σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποδεκτή από τις κοινωνίες τους.
Η διαβούλευση και ο πολιτικός διάλογος σε κάθε χώρα είχαν διαφορετικά χαρακτηριστικά και μεγάλη ένταση.
Θυμάμαι τον Ιρλανδό Υπουργό Εργασίας να μπαινοβγαίνει και να ζητά διαλείμματα στο Συμβούλιο γιατί διαπραγματευόταν με έξι Εκκλησίες.
Το μείζον θέμα του ήταν το αν οι ομοφυλόφιλοι άνδρες ή γυναίκες μπορούσαν να είναι εκπαιδευτικοί ιδιαίτερα στα σχολεία των Εκκλησιών…Τελικά μπορούσαν!
Η εμπειρία εκείνων των χρόνων με οδήγησε στο να παρακολουθώ είκοσι χρόνια τώρα τον διάλογο που εξελίσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο παρατηρώντας τα σοβαρά επιχειρήματα προσωπικά, ηθικά, νομικά και ασφαλώς, πολιτικά.
Επιχειρήματα τα οποία αφενός πείθουν για την ανάγκη θεσμικών αλλαγών αλλά και ακραίες προσεγγίσεις που οδηγούν σε κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις όπως αυτές που συμβαίνουν στις ΗΠΑ.
Μετά από μεγάλη εσωτερική και σοβαρή αναζήτηση συμφωνώ με τον γάμο των ομοφύλων και την συνεπαγόμενη τεκνοθεσία.
Η διαδρομή μου, από το κοριτσάκι της επαρχίας και της πατριαρχικής οικογένειας, στη βουλευτική θητεία, δηλαδή στην άμεση επαφή με τους πολίτες, τα προβλήματα τους και τις απόψεις τους, και την ευρωπαϊκή πολιτική, δηλαδή την ώσμωση κοινωνικών και θεσμικών ζητημάτων με έκανε να ψάχνω πάντα σε βάθος και να «ταλαιπωρώ» την διαμόρφωση τελικών απόψεων.
Ελπίζω ότι η διαβούλευση για το αναμενόμενο νομοσχέδιο και οι υποχωρήσεις σε σχέση με τα αιτήματα θα δώσει την δυνατότητα συναινέσεων χωρίς μείζονες κοινωνικές απορρίψεις.
Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας ότι τα επόμενα βήματα θα είναι δύσκολο να αποφευχθούν σε βάθος χρόνου.
Σημαντική παράμετρος για τον πολιτικό διάλογο ο οποίος όπως πάντα, αλλά ιδιαίτερα σε αυτές τις περιπτώσεις παίρνει δογματικά χαρακτηριστικά είναι ο σεβασμός της αντίθετης άποψης.
Το θέμα αφορά πολύ λίγους, αλλά απασχολεί έντονα το σύνολο της κοινωνίας όχι βέβαια από νομική άποψη. Η ελληνική κοινωνία αλλά και η πλειοψηφία του πολιτικού μας συστήματος είναι πλέον σαφές ότι δεν λειτουργούν με ακραίες ή σκοταδιστικές απόψεις . Επί αιώνες ο διαφορετικός σεξουαλικός προσανατολισμός που δεν υπήκουε στις κοινωνικές νόρμες ήταν αιτία διακρίσεων και απαξίωσης ακόμα και θανάτου!
Σήμερα στη χώρα μας αυτή η διαφορετικότητα δεν είναι λόγος απαξίωσης ούτε βέβαια λόγος περηφάνειας, είναι δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να ορίζει την προσωπική του ζωή, να εκφράζεται ελεύθερα χωρίς καμία διάκριση.
Οι έρευνες κοινής γνώμης αλλά και ο λόγος της πλειοψηφίας των βουλευτών δείχνει μια εντυπωσιακή αποδοχή αυτής της ελεύθερης έκφρασης του ατόμου.
Σ΄αυτήν την πραγματικότητα καλό είναι να μην λειτουργούμε με δόγματα για το θέμα του γάμου και της τεκνοθεσίας των ομοφύλων ζευγαριών:
Είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων – τέλος.
Είναι θέμα προστασίας των παιδιών – τέλος.
Θα διαλύσει τον πυρήνα της κοινωνίας μας – τέλος
Οι προοδευτικοί άνθρωποι το στηρίζουν- τέλος
Οι συντηρητικοί είναι σκοταδιστές – τέλος
Η αίσθηση των συμμετεχόντων στο διάλογο ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια δεν είναι παράδοξη. Υπήρξαν συγκρούσεις για κοινωνικά ζητήματα όπως η αναγνώριση των εκτός γάμου παιδιών (ο αλήστου μνήμης χαρακτηρισμός μπάσταρδος) ο πολιτικός γάμος ή η μοιχεία οι οποίες εξομαλύνθηκαν σε μια ώσμωση κοινωνικών αντιλήψεων και πολιτικών επιλογών.
Ο γάμος των ομοφύλων και η τεκνοθεσία δεν είναι μόνο θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ούτε μόνο θέμα προστασίας των παιδιών.
Τα ζητήματα αυτά μπορούν να αντιμετωπισθούν με νομικά εργαλεία που η οργανωμένη πολιτεία έχει στη διάθεση της.
Το ζήτημα είναι η αποδοχή της υπαρκτής σήμερα αλλαγής του μοντέλου οικογένειας το οποίο έρχεται μέσα από τους αιώνες (όχι με τον ίδιο τρόπο στις διάφορες θρησκείες και κοινωνίες) και που πρέπει να γίνει κατανοητό ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμφωνήσουν όλοι.
Προσωπικά ομολογώ ότι επιβεβαίωσα την ανάγκη αυτής της αλλαγής μέσα από το βίωμα, μέσα από την επαφή μου με ομόφυλα ζευγάρια με παιδιά, όπου αβίαστα έζησα και προσέλαβα τα χαρακτηριστικά μιας συζυγικής και γονεακής σχέσης όχι τόσο διαφορετικής από αυτή που ξέρουμε.
Θεωρώ προϋπόθεση για την θεσμική αλλαγή την απόλυτα ελεύθερη έκφραση της πολιτικής άποψης όλων χωρίς έμμεσες απειλές για συνέπειες ή έμμεσες προσφορές ανταμοιβής για καλή συμπεριφορά.
Η αλλαγή προτύπου οικογένειας, η οποία εκ των πραγμάτων προωθείται θεσμικά δεν πρέπει να γίνει εκβιαστικά, ούτε ανταλλακτικά. Θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα σε βάθος χρόνου να βγει ο καθένας και η καθεμιά μας από το δικό μας χαράκωμα και να ζήσουμε με το δεδομένο ότι δεν μπορεί να υπάρχουν αόρατοι ή σχετικά ορατοί άνθρωποι, αόρατες ή σχετικά ορατές σχέσεις.
*Η Αννα Διαμαντοπούλου είναι Πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη – πρ. Επίτροπος ΕΕ – πρ. Υπουργός
