Εδώ και αρκετό καιρό και αναμφίβολα μετά το εκλογικό αποτέλεσμα της διπλής αναμέτρησης Μαΐου – Ιουνίου, ο ελέφαντας στο δωμάτιο της εγχώριας πολιτικής σκηνής είναι το ερώτημα «ποιος μπορεί να σταθεί με αξιώσεις απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη». Ηταν θέμα χρόνου, λοιπόν, το ερώτημα να ξεφύγει από τις χαμηλόφωνες και παρασκηνιακές συζητήσεις και κάποια στιγμή να τεθεί μεγαλοφώνως. Και ήταν σίγουρα αναμενόμενο ότι η συζήτηση αυτή θα γινόταν στον κατακερματισμένο –και για την ώρα αδύναμο να αναδείξει έναν ισχυρό αντιπολιτευτικό πόλο– χώρο της Κεντροαριστεράς.
«Απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ποιος; Μια πειστική απάντηση των προοδευτικών δυνάμεων», τιτλοφορήθηκε η εκδήλωση που φέρνει την προσεχή Τρίτη στο ίδιο τραπέζι τους Διονύση Τεμπονέρα, Μανώλη Χριστοδουλάκη και Εφη Αχτσιόγλου και προκάλεσε ισχυρές αναταράξεις σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ. Ταυτόχρονα, όμως, ξύπνησε έντονο ενδιαφέρον από πληθώρα ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται κεντρώοι – κεντροαριστεροί και είδαν όλα τα προηγούμενα χρόνια να ναυαγούν όσες προσπάθειες έγιναν για ανασυγκρότηση του χώρου, με όρους που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες της εποχής.
Ολη την προηγούμενη εβδομάδα, από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε η διοργάνωση της εκδήλωσης, εξελίσσεται ένας υπόγειος «πόλεμος». Ο Διονύσης Τεμπονέρας, που είχε την ιδέα και την πρωτοβουλία για την εκδήλωση, σίγουρα ανέμενε οργισμένη αντίδραση της Κουμουνδούρου – πιθανότατα θέλησε να την προκαλέσει. Κι επειδή στην πολιτική καθοριστικό είναι συχνά το timing, δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει ότι η εκδήλωση γίνεται δέκα ημέρες πριν από το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Θέτοντας δημοσίως το ερώτημα «απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ποιος;» ο κ. Τεμπονέρας διαμορφώνει άλλα δεδομένα και προσέρχεται υπό νέους όρους στο συνέδριο, έχοντας εκ των προτέρων και μεγαλοφώνως αμφισβητήσει την ικανότητα της νέας ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει αξιόπιστη εναλλακτική στον σημερινό πρωθυπουργό. Οι σχέσεις του με τον Στέφανο Κασσελάκη, άλλωστε, πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. «Δεν τον αντέχει», λένε όσοι γνωρίζουν, ενώ μιλούν και για προειδοποιήσεις διαγραφής προς τον κ. Τεμπονέρα όλες τις προηγούμενες ημέρες.
Το κλίμα δεν είναι καλύτερο στη Χαριλάου Τρικούπη. «Θα τον κυνηγήσει ανηλεώς», είναι η χαρακτηριστική φράση παλαιού στελέχους του ΠΑΣΟΚ, όσον αφορά την αντίδραση του Νίκου Ανδρουλάκη στην απόφαση του Μανώλη Χριστοδουλάκη να συμμετέχει στην εκδήλωση. Και από το επιτελείο Ανδρουλάκη η κίνηση ερμηνεύθηκε ως βήμα αμφισβήτησης της ηγεσίας, ενώ ενόχλησε ιδιαίτερα η συγκυρία: τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να αναδειχθεί βασικός αντιπολιτευτικός πόλος απέναντι στην κυβέρνηση και διεκδικεί αυτό να αποτυπωθεί διακριτά στις κάλπες των ευρωεκλογών, θεωρήθηκε υπονομευτική της προσπάθειας μια κίνηση που αμφισβητεί αυτή τη δυνατότητα.
Τα παλαιότερα στελέχη θεωρούν ότι ο πρώην γραμματέας μάλλον άργησε να κάνει μια κίνηση που θα καταστήσει διακριτή την παρουσία του μέσα στο ΠΑΣΟΚ.
Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης εμφανίστηκε αιφνιδιασμένος από την αντίδραση που προκάλεσε το γεγονός ότι αποδέχθηκε να συμμετέχει στη συζήτηση, χωρίς προηγουμένως να το συζητήσει με το κόμμα του. Είναι βέβαιο, ωστόσο, ότι την περίμενε. Αλλωστε, είχε θέσει όρο για τη συμμετοχή του στην εκδήλωση να υπάρχει κάποιος τρίτος φορέας ως «ομπρέλα», προκειμένου να μη φανεί ότι πρόκειται για πρωτοβουλία ατόμων. Κάπως έτσι μπήκε στο κάδρο η «Εφημερίδα των Συντακτών». Ο κ. Χριστοδουλάκης δηλώνει ότι στην εκδήλωση θα μιλήσει για να μεταφέρει την αυτονόητη θέση του κόμματος: ότι απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη μπορεί να σταθεί το ΠΑΣΟΚ και ο Νίκος Ανδρουλάκης. Και πιθανότατα κάτι τέτοιο θα πει. Δεν φαίνεται να πείθει, όμως, ιδιαίτερα. Τα παλαιότερα στελέχη του κόμματος, που παρακολουθούν τις εξελίξεις στενά, θεωρούν ότι ο πρώην γραμματέας ίσως και να άργησε να κάνει μια κίνηση που θα καταστήσει διακριτή την παρουσία του μέσα στο ΠΑΣΟΚ.
Το εντυπωσιακό είναι ότι τώρα που το αποφάσισε το έκανε χωρίς να μιλήσει σε κάποιον, κινήθηκε αυτόνομα, προφανώς διότι, όπως εκτιμάται, θέλησε να αποκτήσει ισχυρό προσωπικό στίγμα ενόψει πιθανών εξελίξεων που θα δρομολογηθούν μετά τις ευρωεκλογές, όταν όλοι πιστεύουν ότι η συζήτηση για την ανασύνταξη της Κεντροαριστεράς θα ανοίξει κεντρικά. Αλλωστε, ούτε ο Νίκος Ανδρουλάκης αρνείται την ανάγκη αυτής της συζήτησης. Απλώς θεωρεί ότι μετά τις ευρωεκλογές και έχοντας εξασφαλίσει ένα καλό αποτέλεσμα και τη δεύτερη θέση για το ΠΑΣΟΚ, θα μπορέσει να την κάνει με όρους κυριαρχίας έναντι των υπολοίπων δυνάμεων του χώρου.
Μποϊκοτάζ
Μετά τις πρώτες αντιδράσεις, το ερώτημα είναι αν η εκδήλωση θα έχει επιτυχία. Η αλήθεια είναι ότι γίνονται συντονισμένες προσπάθειες να αποτραπεί η συμμετοχή πολλών ανθρώπων που θα θεωρούσε κάποιος, όχι απλώς αναμενόμενο, αλλά επιβεβλημένο να βρεθούν στην εκδήλωση. Τώρα, με τις διαστάσεις που δόθηκαν, σε πολλούς υπάρχει η ανησυχία ότι η παρουσία τους και μόνο θα δώσει το στίγμα, όχι ενδιαφέροντος για την επόμενη μέρα, αλλά αμφισβήτησης της νυν ηγεσίας σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, κάτι που λειτουργεί αποτρεπτικά.
Ομως, όπως παρατηρεί έμπειρο πολιτικό στέλεχος από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, «εκεί έξω το θέμα συζητήθηκε πολύ και αυτό δείχνει ότι ο κόσμος ενδιαφέρεται και αγωνιά, περιμένει να ακούσει». Από αυτή την άποψη η εκδήλωση έχει ήδη πετύχει. Αν οι «τρεις» καταφέρουν να ξεφύγουν από κομματικά πλαίσια, περιορισμούς, τσιτάτα και «ξύλινη γλώσσα» και να εκφράσουν αυτή την αγωνία του σκεπτόμενου πολιτικού ακροατηρίου, ίσως η εκδήλωση καταστεί σημείο αναφοράς για τις εξελίξεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς, όποτε κι αν αυτές δρομολογηθούν.
Ανοίγματα ψάχνει η Νέα Αριστερά
Οι μόνοι που συζήτησαν σαν κόμμα την πρόσκληση για το πάνελ με Τεμπονέρα και Χριστοδουλάκη, ήταν στη Νέα Αριστερά. «Οχι ότι έγινε κάποια αναλυτική συζήτηση, αλλά τα είπαμε και συμφωνήσαμε ότι είναι θετικό να συμμετέχουμε σε μια τέτοια εκδήλωση», αναφέρει στέλεχος. Στη Νέα Αριστερά επικρατεί, με βάση και την ανάγνωση ποιοτικών στοιχείων των δημοσκοπήσεων, ο προβληματισμός ότι μέχρι τώρα έχει αποτύχει να μεταδώσει με σαφήνεια το στίγμα της ως μια δύναμη προοδευτική, που θέλει να έχει παρουσία και να είναι ελκυστική στο κοινό της Κεντροαριστεράς. «Δείχνει να έχει περάσει ένα μήνυμα ότι είμαστε μια κλειστή ομάδα, που φύγαμε για να διαφυλάξουμε τα “ιερά και όσια” της Αριστεράς, ενώ θέλουμε να απευθυνθούμε σε ένα ευρύτερο ακροατήριο, θέλουμε τον κόσμο που απέτυχε πειστικά να εκφράσει ο ΣΥΡΙΖΑ και γι’ αυτό έχασε σημαντικά ερείσματα προς το Κέντρο», αναφέρει στέλεχος του κόμματος. Οπότε, η συμμετοχή της Εφης Αχτσιόγλου στην εκδήλωση θεωρήθηκε κάθε άλλο παρά κακή ιδέα. Ισα ίσα, δόθηκε ένα βήμα για να φανεί ότι η Νέα Αριστερά παίζει ρόλο στον χώρο της Κεντροαριστεράς και η ευκαιρία να δείξει ότι μπορεί να το κάνει παραγωγικά, με θέσεις και προτάσεις για την αναγκαία ανασυγκρότηση.
