Δύσκολη εξίσωση για την κυβέρνηση συνιστά η διαχείριση της τραγωδίας των Τεμπών που από αύριο εισέρχεται σε νέα φάση με τη συζήτηση στην εξεταστική επιτροπή των πορισμάτων των κομμάτων, ενώ θα ακολουθήσει μια –δεδομένα– εκρηκτική συνεδρίαση στη Βουλή. Στο Μέγαρο Μαξίμου αναγνωρίζουν πως η «πληγή» από την τραγωδία στην κοινή γνώμη παραμένει ανοικτή, ενώ στην υπόθεση τέμνονται χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους, ο πόνος των οικογενειών των θυμάτων, αλλά και θεωρίες συνωμοσίας με κορυφαία ότι μπαζώθηκε ο χώρος του δυστυχήματος προκειμένου να αποκρυβούν στοιχεία. Η Ν.Δ. σε κάθε περίπτωση θα επιχειρήσει να απαντήσει στα ερωτήματα που έχουν εγερθεί μέσω του πορίσματός της, οι βασικοί άξονες του οποίου, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι οι εξής:
Πρώτον, η σύγκρουση των αμαξοστοιχιών το μοιραίο βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου του 2023 και οι καθυστερήσεις στη σύμβαση 717 είναι δύο διαφορετικές υποθέσεις. Θα επισημαίνεται, ειδικότερα, ότι σε διαφορετική περίπτωση το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο θα είχε κριθεί επικίνδυνο.
Δεύτερον, ότι ενδεχόμενη συγχώνευση των δύο υποθέσεων σε μία δίκη πιθανότατα θα οδηγήσει σε διάχυση των ευθυνών συσκοτίζοντας τους λόγους που οδήγησαν στην τραγωδία.
Τρίτον, κατά τις ίδιες πηγές, θα αναφέρεται ότι η πρόταση για σύσταση προανακριτικής επιτροπής κατά πολιτικών προσώπων θα είναι εσφαλμένη αφού δεν σχετίζεται ούτε εμμέσως με το ατύχημα, καθώς βασίζεται στην έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας που είχε ξεκινήσει το 2022 και αφορούσε την οικονομική διαχείριση της σύμβασης 717.
Τέταρτον, ότι δεν είναι δυνατόν να «ανοίξει» ένας κύκλος παραπομπών υπουργών στο Ειδικό Δικαστήριο ούτε λόγω καθυστέρησης στην υλοποίηση συμβάσεων. Σε μια τέτοια περίπτωση θα μπορούσαν να αναζητηθούν ευθύνες και να εγείρονται αγωγές από πολίτες κατά του Δημοσίου για θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα σε εθνικές οδούς όπου δεν τηρήθηκαν τα χρονοδιαγράμματα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πάτρας – Πύργου, ή για το γεγονός ότι το πρόγραμμα για το «112» δεν υλοποιήθηκε νωρίτερα.
Πέμπτον, παρότι η υλοποίηση της σύμβασης 717 όντως καθυστέρησε, η Ελλάδα, όπως και όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, έχει το περιθώριο να ολοκληρώσει το σύστημα ERTMS, που οδηγεί στην πλήρη «αυτοματοποίηση» των μηχανισμών ασφαλείας, μέχρι το 2030.
Πάντως, το βασικό επιχείρημα της Ν.Δ. θα είναι, κατά πληροφορίες, ότι το βράδυ της τραγωδίας των Τεμπών σημειώθηκε μια αλυσίδα ανθρωπίνων λαθών: Στη δικογραφία εμπεριέχεται επείγον έγγραφο της Διεύθυνσης Κυκλοφορίας του ΟΣΕ με ημερομηνία 3.11.2022 στο οποίο, με αφορμή την εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας, δίδονταν λεπτομερείς οδηγίες και εντολές προς τους σταθμάρχες για το πώς θα πρέπει να δρουν κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής λειτουργίας αλλά και της κανονικής λειτουργίας που ξεκίνησε λίγο αργότερα. Οι οδηγίες ήταν εξαντλητικές και επεξηγούσαν τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώνονται τα συστήματα που παραδόθηκαν από την ΕΡΓΟΣΕ στον κανονισμό κυκλοφορίας στο συγκεκριμένο σημείο της γραμμής. Ομως, το μοιραίο βράδυ στα Τέμπη, μέσα σε 5 λεπτά παραβιάστηκε 7 φορές ο Γενικός Κανονισμός Κίνησης, το εργαλείο δηλαδή για την ασφαλή κυκλοφορία στο δίκτυο, όπως κατέθεσαν ειδικοί και στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής.
Ο διάλογος με την Αγκυρα
Μέχρι το τέλος του μήνα ή το αργότερο στις αρχές Απριλίου θα τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία Αθήνας – Αγκυρας για τη χορήγηση «μικρής βίζας» 7 ημερών σε Τούρκους πολίτες, η οποία θα έχει δωδεκάμηνη διάρκεια και θα αφορά 10 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Ο χρόνος μέχρι τότε είναι απαραίτητος, καθώς οι βίζες θα εκδίδονται επιτόπου και απαιτείται ο συντονισμός των υπουργείων Εξωτερικών, Ναυτιλίας και Προστασίας του Πολίτη, ενώ είναι προφανές πως η υλοποίηση της συμφωνίας, πέραν του οικονομικού οφέλους για τα 10 νησιά, ενισχύει το θετικό κλίμα στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Εάν όμως στα θέματα χαμηλής πολιτικής η πρόοδος είναι διαρκής, στη «μεγάλη εικόνα» των ελληνοτουρκικών σχέσεων τα βήματα προς τα εμπρός παραμένουν ζητούμενο και εν πολλοίς θα κριθούν από τις προγραμματισμένες συναντήσεις του επόμενου διαστήματος: Αύριο η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου μεταβαίνει στην Αγκυρα για τον λεγόμενο πολιτικό διάλογο, στις αρχές Μαΐου έχει προγραμματιστεί η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα, ενώ πιθανότατα θα μεσολαβήσει και μια συνάντηση των Γεραπετρίτη – Φιντάν. Κρίσιμο ερώτημα, σύμφωνα με πληροφορίες, παραμένει εάν και πώς ο διάλογος για την πορεία προς τη Χάγη για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ μπορεί να προχωρήσει με «στεγανοποιημένες» τις θέσεις της Αγκυρας περί γκρίζων ζωνών και αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, που βεβαίως δεν είναι δυνατόν να γίνουν δεκτές ή να νομιμοποιηθούν από την Αθήνα. Πάντως, διάχυτη είναι η αίσθηση πως στην περίπτωση κατά την οποία μέχρι το τέλος του χρόνου δεν υπάρξουν ουσιαστικές εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, δύσκολα θα υπάρξει θετική «ανατροπή» στη συνέχεια: Η όποια δυναμική δημιουργήθηκε πέρυσι το καλοκαίρι στη συνάντηση του Βίλνιους θα αρχίσει να εξανεμίζεται.
Τι (δεν) πέτυχε ο Δούκας στην ΚΕΔΕ
Ως μισογεμάτο ή μισοάδειο ποτήρι μπορεί να προσεγγίσει κανείς την προσπάθεια του δημάρχου Αθηναίων Χ. Δούκα να διεκδικήσει την περασμένη εβδομάδα την προεδρία της ΚΕΔΕ από τον υποστηριζόμενο από τη Ν.Δ. δήμαρχο Αμπελοκήπων – Μενεμένης Λ. Κυρίζογλου, ο οποίος και τελικά επικράτησε με ποσοστό 65,78% έναντι 29,30% του συνδυασμού του δημάρχου Αθηναίων. Το συν είναι ότι η «ώσμωση» μεταξύ δυνάμεων ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της αυτοδιοίκησης προχώρησε ένα ακόμη βήμα μπροστά, με τον Χ. Δούκα πρωταγωνιστή και τον Κ. Ζαχαριάδη, που εξελέγη στο Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, επίσης στο κάδρο, δημιουργώντας «προηγούμενα» που μπορούν να μεταφερθούν και στην κεντρική πολιτική σκηνή, αναλόγως του αποτελέσματος των επερχόμενων ευρωεκλογών. Το πλην είναι ότι σε σχέση με το 2019 οι δυνάμεις της Κεντροαριστεράς στην ΚΕΔΕ υποχώρησαν: ενώ στόχος ήταν να κερδηθούν τουλάχιστον 11 έδρες όπως και τότε, τελικά η Ν.Δ. εξέλεξε 20 μέλη στο Δ.Σ., η «συμμαχία» στον χώρο της Κεντροαριστεράς 10 και το ΚΚΕ μία, άρα ο Χ. Δούκας βρέθηκε πολύ μακριά από μια νέα μεγάλη πολιτική έκπληξη.
