Υπέρ της υιοθέτησης ειδικής πλειοψηφίας για τη λήψη αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής από την Ε.Ε. τάσσεται ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Ράντοσλαβ Σικόρσκι, ο οποίος συμμετέχει στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Ο κ. Σικόρσκι σημειώνει ότι στον πόλεμο της Ουκρανίας και οι δύο πλευρές είναι εξαντλημένες, ενώ δηλώνει ότι δεν διαθέτει την τόλμη να απαντήσει τι θα συμβεί αν οι ΗΠΑ φύγουν από το ΝΑΤΟ σε περίπτωση εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία. Θεωρεί επιτακτική την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, λέγοντας ότι προετοιμάζεται μια «ευρωπαϊκή λεγεώνα» που θα αναλαμβάνει συγκεκριμένες αποστολές. Τάσσεται υπέρ της διεύρυνσης της Ε.Ε., «αλλά μόνο όταν πρόκειται για χώρες που μακροπρόθεσμα μπορούν να συμβάλουν στη δύναμη και την ευημερία μας».
— Ο πόλεμος στην Ουκρανία παρατείνεται και τα νέα από το μέτωπο δεν είναι πολύ ενθαρρυντικά. Πιστεύετε ότι ο ουκρανικός στρατός μπορεί να αντιστρέψει αυτή την αρνητική προοπτική στο πεδίο της μάχης;
— Η εικόνα στα διάφορα μέτωπα είναι ανάμεικτη. Η Ουκρανία, μια χώρα χωρίς ναυτικό, απώθησε τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας από το ήμισυ αυτής της θάλασσας. Οι εξαγωγές σιτηρών από την Οδησσό μέσω του Βοσπόρου επανέρχονται σχεδόν στα προπολεμικά επίπεδα. Αυτό είναι μια σημαντική επιτυχία. Δεν νομίζω ότι κανένας από εμάς θα είχε προβλέψει πριν από ένα ή δύο χρόνια ότι η Ουκρανία θα ήταν ικανή να χτυπήσει ρωσικά εργοστάσια όπλων και διυλιστήρια που βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μέσα στη Ρωσία. Ο ρωσικός στρατός φαίνεται ότι είχε δύο πύρρειες νίκες: πρώτα στο Μπαχμούτ και μετά στην Αβντιίβκα. Ο πρόεδρος Πούτιν έχει επίσης εξαντλήσει τα αποθέματά του από βαλλιστικούς πυραύλους. Αυτοί που πλήττουν την Ουκρανία προέρχονται τώρα από την τρέχουσα παραγωγή. Επειτα από δύο χρόνια αυτού του απρόκλητου πολέμου, και οι δύο πλευρές είναι εξαντλημένες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να αυξήσουμε την υποστήριξή μας προς την Ουκρανία. Πολλά εξαρτώνται από το αμερικανικό πακέτο στρατιωτικής βοήθειας που έχει κολλήσει αυτή τη στιγμή στο Κογκρέσο. Η Ουκρανία φαίνεται να κινητοποιεί νέους νεοσύλλεκτους κι εμείς ως ΝΑΤΟ δείχνουμε ανθεκτικότητα και την ικανότητά μας να βοηθήσουμε την Ουκρανία μακροπρόθεσμα. Ναι, η Ουκρανία αιμορραγεί άσχημα, αλλά ούτε ο πρόεδρος Πούτιν τα καταφέρνει.
— Πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα ήταν άσχημα νέα για την Ουκρανία; Πιστεύετε ότι θα βγάλει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ;
— Αυτές είναι εξαιρετικές ερωτήσεις, αλλά δεν είμαι αρκετά τολμηρός να τις απαντήσω.
— Η Ε.Ε. μοιάζει να βρίσκεται σε σύγχυση σχετικά με το μέλλον. Συμφωνείτε με όσα έχουν διαδοθεί (κυρίως από τον πρόεδρο Μακρόν) για μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή άμυνα και στρατό; Μπορεί η Ε.Ε. να είναι διεθνής παράγοντας χωρίς τη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ;
— Να μιλάμε για έναν στρατό της Ε.Ε. δημιουργεί περιττή σύγχυση, γιατί προτείνει τη συγχώνευση εθνικών στρατών, κάτι που δεν νομίζω ότι θα συμβεί ποτέ. Ωστόσο, βρισκόμαστε στη διαδικασία διαμόρφωσης μιας ευρωπαϊκής (Ε.Ε.) στρατιωτικής ικανότητας, που ονομάζεται ικανότητα ταχείας ανάπτυξης. Το αποκαλώ «ευρωπαϊκή λεγεώνα». Οι Αμερικανοί έχουν εμπλακεί σε ανταγωνισμό με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και ο Πούτιν έχει αυτοπροσδιοριστεί ως εχθρός μας, παρά τις καλύτερες επιθυμίες μας. Επομένως, πρέπει να αναλάβουμε μεγαλύτερο μερίδιο του βάρους όσον αφορά την άμυνα. Χώρες όπως η Πολωνία και η Ελλάδα δαπανούν μεγάλα ποσοστά του ΑΕΠ τους για την άμυνα εδώ και χρόνια, επομένως έχουμε την εξουσιοδότηση να μιλήσουμε γι’ αυτό. Η ευρωπαϊκή άμυνα είναι μια ιδέα της οποίας έχει έρθει η ώρα.
— Εάν αυτός ο πόλεμος τελειώσει κάποια στιγμή, δεν βλέπετε επιστροφή σε κάποιου είδους κανονικότητας μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας;
— Εκ των υστέρων, μπορούμε να δούμε ότι η Ρωσία βρίσκεται σε πόλεμο μαζί μας εδώ και μία δεκαετία. Μερικοί από εμάς απλώς αρνήθηκαν να το αναγνωρίσουν. Αλλά η Ρωσία στέλνει τάγματα θανάτου στις ευρωπαϊκές πόλεις, διασπείρει παραπληροφόρηση και προπαγάνδα, διεκδικώντας το δικαίωμα να κυριαρχεί και να μεταμορφώνει πολιτιστικά τις κοινότητες ενάντια στις επιθυμίες τους και μερικές φορές να τις εξαφανίζει. Βλάπτει, για παράδειγμα, την ελληνική κοινότητα της Μαριούπολης. Η Ρωσία μιλάει για την επιστροφή του τροχού της Ιστορίας σε μέρη όπως η Κριμαία, αλλά η Σεβαστούπολη και η Θεοδοσία δεν φαίνεται να είναι λέξεις ρωσικής προέλευσης.
— Υπάρχει αυτή η συζήτηση για την αλλαγή του τρόπου λήψης των αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής από την Ε.Ε. μέσω διαδικασίας ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία. Το υποστηρίζει η Πολωνία;
— Νομίζω ότι το πολωνικό κοινό θα υποστήριζε την κατάργηση της ομοφωνίας σε ορισμένους τομείς, για παράδειγμα όσον αφορά τις κυρώσεις. Οσο μεγαλύτερη είναι η Ενωση, τόσο πιο δύσκολο είναι να επιτευχθεί ομοφωνία. Και η ομοφωνία δεν είναι ο μόνος τρόπος λήψης αποφάσεων σε μια δημοκρατία. Είχαμε την αρχή της ομοφωνίας στο πολωνικό κοινοβούλιο, αλλά μας εξυπηρέτησε πολύ άσχημα τον 18ο αιώνα. Θα πρέπει να διατηρήσουμε την ομοφωνία σε ορισμένους τομείς, για παράδειγμα στη διεύρυνση ή σε ζητήματα εθνικής ταυτότητας. Αλλά προσωπικά, είμαι ανοιχτός στη συζήτηση για μια δίκαιη κατανομή εξουσίας, που θα έκανε επίσης την Ε.Ε. πιο λειτουργική. Απλώς, για να σας δώσω ένα παράδειγμα: η πολιτική μου ομάδα, το ΕΛΚ, συμμετέχει υπέρ του κανόνα της ομοφωνίας όταν πρόκειται για τη λήψη αποφάσεων για μελλοντικές αποστολές που θα χρησιμοποιούν την ικανότητα ταχείας αντίδρασης που ανέφερα προηγουμένως. Ομως, όλα τα ζητήματα που αφορούν την επίλυση προβλημάτων και τη διαχείριση τέτοιων αποστολών θα αποφασίζονται με ειδική πλειοψηφία. Τέλος, ας θυμηθούμε απλώς ότι η ειδική πλειοψηφία μπορεί να λάβει διαφορετικές μορφές. Ειλικρινά, μου αρέσει πολύ η ιδέα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των κρατών-μελών.
— Υπάρχει αυτή η συζήτηση για την ανάγκη να ενταχθούν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες στην Ε.Ε. Είναι κάτι που πρέπει να γίνει γρήγορα ή η διαδικασία πρέπει να είναι σύμφωνη με τα πρότυπα της Ε.Ε.;
— Ας μείνουμε στους κανόνες της Συνθήκης της Ρώμης: κάθε ευρωπαϊκή χώρα μπορεί να υποβάλει αίτηση. Σύμφωνα με τον ορισμό μου, ευρωπαϊκή χώρα είναι μια χώρα με όλη ή το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειάς της στην Ευρώπη. Επειτα, έχουμε τα κριτήρια της Κοπεγχάγης που πρέπει να πληρούν όλα τα μελλοντικά κράτη-μέλη, κράτος δικαίου και ούτω καθεξής. Η διεύρυνση είναι πολύ δαπανηρή και επηρεάζει την εσωτερική μας ισορροπία δυνάμεων. Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι τα μελλοντικά μέλη είναι έτοιμα να ενταχθούν, όχι μόνο την ημέρα της εισόδου, αλλά ως σταθερές δημοκρατίες σε αλληλεγγύη με την εξωτερική μας πολιτική και τις αξίες μας. Είμαι υπέρ της διεύρυνσης, αλλά μόνο όταν πρόκειται για χώρες που μακροπρόθεσμα μπορούν να συμβάλουν στη δύναμη και την ευημερία μας.
