Τις λεπτομέρειες της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αγκυρα στις 13 Μαΐου, όταν και θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιχειρούν να οριστικοποιήσουν οι δύο πλευρές.
Δεδομένου ότι η μετάβαση του κ. Μητσοτάκη στην Αγκυρα είναι ανταποδοτική εκείνης που πραγματοποίησε ο κ. Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο, δεν θα έχει χαρακτήρα επίσημης επίσκεψης. Αυτό σημαίνει ότι το πρωτόκολλο δεν θα περιλαμβάνει καταθέσεις στεφάνων στο Μαυσωλείο Ατατούρκ, ωστόσο ακόμη και αυτού του τύπου οι επισκέψεις έχουν αρκετά τελετουργικά στοιχεία από μέρους της Τουρκίας (παράταξη αγήματος κ.ά.).
Η Μέση Ανατολή
Πέρα από τα τελετουργικά και τα λοιπά ζητήματα πρωτοκόλλου, η ατζέντα είναι εκ των πραγμάτων γεμάτη. Η γεωπολιτική αναταραχή, με επίκεντρο τη Μέση Ανατολή, έχει χωρίσει τον κόσμο σε στρατόπεδα.
Δεδομένου ότι η Αγκυρα έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της Χαμάς, ενώ η Αθήνα, έστω και με επιφυλάξεις, υποστηρίζει το Ισραήλ στο πλαίσιο της στρατηγικής σχέσης που έχει αναπτυχθεί, αποτελεί ένα στοιχείο ανησυχίας για τους επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου και τα στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών η τροπή που θα μπορούσε να πάρει ένα τέτοιο θέμα κατά τις δηλώσεις των δύο ηγετών.
Αλλωστε και χθες ο κ. Ερντογάν επανέλαβε τις κατηγορίες του κατά του Ισραήλ και της Δύσης, κάνοντας λόγο για «γενοκτονία που διαπράττει το Ισραήλ στα αδέλφια μας στη Γάζα». Ο κ. Ερντογάν, μάλιστα, περιέγραψε τους φοιτητές που διαδηλώνουν στα αμερικανικά πανεπιστήμια ως «ευσυνείδητους» και είπε ότι «μόνο και μόνο επειδή στηρίζουν την Παλαιστίνη, πρυτάνεις και καθηγητές απολύονται και λιντσάρονται».
Εξετάζεται τι είναι ώριμο να συζητηθεί και ενδεχομένως να υπογραφεί ως παραδοτέο στις 13 Μαΐου (πολιτική προστασία, οικονομική συνεργασία και επιστροφή αντικειμένων που είχαν γίνει προϊόν αρχαιοκαπηλίας).
Θα εξεταστεί πώς προχωρούν οι τρεις δίαυλοι συζητήσεων (πολιτικός διάλογος, ΜΟΕ και θετική ατζέντα) και, κυρίως, αν οι συνθήκες είναι ώριμες προκειμένου να ανοίξει το πιο σημαντικό θέμα, δηλαδή η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.
Εκτιμάται ότι μετά την Αγκυρα υπάρχει «παράθυρο» για ακόμη δύο συναντήσεις των ηγετών, τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον και, ενδεχομένως, τον Σεπτέμβριο στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ. Ενδιαμέσως θα πρέπει να επαναληφθούν οι επαφές σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου.
Αναμένεται να φανεί πόσο έχουν επιβαρύνει την ατμόσφαιρα ζητήματα όπως τα θαλάσσια πάρκα, αλλά και οι εισηγήσεις για ένταξη της «Γαλάζιας Πατρίδας» στα σχολικά εγχειρίδια της Τουρκίας.
Είναι προφανές, όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές, ότι η ένταξη της «Γαλάζιας Πατρίδας» στα σχολικά εγχειρίδια θα τίναζε στον αέρα κάθε διαδικασία προσέγγισης, ωστόσο δεδομένου ότι κάτι τέτοιο δεν αποφασίστηκε ακόμη, δεν πρόκειται να μπει στην επίσημη ατζέντα. Βέβαια, στο τετ α τετ των δύο ηγετών μπορούν πάντα να συζητηθούν όλα.
Σημειώνεται, πάντως, ότι η Αγκυρα προανήγγειλε την ετήσια αεροναυτική άσκηση «Deniz Kurdu», η οποία θα διεξαχθεί από τις 7 έως και τις 18 Μαΐου σε περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου Πελάγους.
Λίγο παραπάνω, μέχρι τις 30 Μαΐου, θα διαρκέσει η πολυεθνική άσκηση αμφίβιων επιχειρήσεων «Efes 2024» που θα πραγματοποιηθεί στη Θάλασσα του Μαρμαρά και περί τη Σμύρνη με τη συμμετοχή 1.567 ατόμων από 49 χώρες, με βάση τις τουρκικές ανακοινώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ασκήσεις αυτές έχουν ανακοινωθεί και επισήμως μέσω της διαδικασίας των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
