Τον εγγενώς αναθεωρητικό χαρακτήρα που έχει ο τρόπος με τον οποίο η Αγκυρα αντιμετωπίζει τα ελληνοτουρκικά αντικατοπτρίζουν οι δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγα 24ωρα πριν από την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα (13 Μαΐου).
Αν και ο κ. Ερντογάν έκανε άνοιγμα προς την Αθήνα σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν προβλήματα που δεν μπορεί να λυθούν, λίγο νωρίτερα είχε ανακοινώσει τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, με ένα μοντέλο παρόμοιο με εκείνο της Αγίας Σοφίας (δηλαδή με περιορισμένο αριθμό επισκεπτών).
Επί τούτου, πάντως, η ελληνική πλευρά υπενθύμισε τον οικουμενικό χαρακτήρα της Μονής της Χώρας, σημειώνοντας ότι η απόφαση των τουρκικών αρχών «αλλοιώνει και προσβάλλει τον χαρακτήρα της ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO», που ανήκει στην ανθρωπότητα.
«Εμείς προσπαθούμε να αυξήσουμε τους φίλους μας. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα που δεν μπορούμε να λύσουμε με τις χώρες της περιοχής μας. Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει πόρτα που δεν μπορεί να ανοίξει ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις. Αρκεί να υπάρξει προσέγγιση με καλή πρόθεση και να δοθεί ευκαιρία στη διπλωματία.
Η συνέχεια σίγουρα θα έρθει με λίγη προσπάθεια και λίγη θυσία», είπε χαρακτηριστικά στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο κ. Ερντογάν, αναφερόμενος στις επισκέψεις του εμίρη του Κουβέιτ, αλλά και του κ. Μητσοτάκη. Μάλιστα, με αφορμή αυτές τις επισκέψεις σημείωσε: «Σαν τον δικέφαλο αετό των Σελτζούκων θα αναζητήσουμε τον τρόπο να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας και με την Ανατολή και με τη Δύση στη βάση των κοινών συμφερόντων μας».
Οι προετοιμασίες για την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αγκυρα έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και η συνάντηση των δύο ηγετών, που θα ξεκινήσει το μεσημέρι της ερχόμενης Δευτέρας, αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε θετικό κλίμα. Στην τουρκική πλευρά θεωρούν πως έχει δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και τώρα επιθυμούν την υπογραφή νέων συμφωνιών, όπως πολιτικής προστασίας και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Αντιφατικά μηνύματα από τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος λίγο μετά τη μετατροπή της σε τζαμί δήλωσε πως δεν υπάρχουν προβλήματα με την Αθήνα που δεν μπορούν να λυθούν.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας και ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να έχουν κι άλλες συναντήσεις το καλοκαίρι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, όπως και τον Σεπτέμβριο στον ΟΗΕ, γεγονός που θεωρείται πως θα βοηθήσει στη συνεργασία των δύο χωρών.
Ως προς τη Μονή της Χώρας, Τούρκοι αναλυτές τονίζουν πως το επόμενο διάστημα θα υπάρχουν πράξεις και δηλώσεις που θα έχουν στόχο τη συσπείρωση των ισλαμιστών, καθώς η μεγάλη άνοδος του ακραίου ισλαμικού κόμματος Νέα Ευημερία, το οποίο στις δημοτικές εκλογές του περασμένου Μαρτίου έλαβε το 6% των ψήφων, προκαλεί προβληματισμό στο κυβερνητικό επιτελείο. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που ο κ. Ερντογάν μίλησε για «στρατηγική τύφλωση» της Ευρώπης.
Στην ομιλία του δήλωσε ότι «η Τουρκία είναι πρόθυμη να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη της, εφόσον τηρούνται οι αρχές του δικαίου και τα συμφωνηθέντα. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, η Ε.Ε. πρέπει πρώτα να απαλλαγεί από τη στρατηγική της τύφλωση και να σταματήσει να αποκλείει την Τουρκία.
Η Τουρκία είναι η μόνη διέξοδος από τη διελκυστίνδα στην οποία έχει εγκλωβιστεί η Ευρώπη εξαιτίας του ανταγωνισμού των δυνάμεων στην Ανατολή και τη Δύση της Ευρώπης. Οσο πιο γρήγορα οι Ευρωπαίοι ηγέτες δουν και αποδεχθούν αυτή την πραγματικότητα, τόσο καλύτερα θα είναι γι’ αυτούς».
