Σε γρίφο για όλα τα κόμματα έχει αναδειχθεί το εύρος της αποχής στις επερχόμενες ευρωεκλογές, καθώς οι δεξαμενές από τις οποίες θα προέλθει θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό τους τελικούς συσχετισμούς και το αποτέλεσμα της αναμέτρησης. Πάντως, στα κομματικά επιτελεία συζητείται ήδη ευρέως ότι στις 9 Ιουνίου είναι πολύ πιθανό να καταγραφεί αποχή-ρεκόρ, με εκείνους που θα προσέλθουν στην κάλπη να είναι για πρώτη φορά λιγότεροι απ’ όσους επέλεξαν να μην ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Οι λόγοι της διαφαινόμενης υψηλής αποχής είναι πολλοί:
– Το διακύβευμα της αναμέτρησης είναι ασθενές, καθώς η Ν.Δ. και ο Κυριάκος Μητσοτάκης μόλις πριν από ένα χρόνο διασφάλισαν μια νέα κυβερνητική θητεία.
– Στο σώμα των ψηφοφόρων ενδέχεται να έχει επέλθει «εκλογική κόπωση», καθώς θα είναι η πέμπτη αναμέτρηση κατά τους τελευταίους δεκατρείς μήνες: Εχουν προηγηθεί οι «διπλές» εθνικές εκλογές πέρυσι τον Μάιο και τον Ιούνιο και οι δύο γύροι των αυτοδιοικητικών εκλογών το φθινόπωρο.
– Η πρόθεση συμμετοχής μέσω του εργαλείου της επιστολικής ψήφου είναι χαμηλή, καθώς τελικά θα το αξιοποιήσουν περί τους 200.000 ψηφοφόροι.
– Οι ευρωεκλογές θα διεξαχθούν εν μέσω της θερινής περιόδου, με αποτέλεσμα αρκετοί ψηφοφόροι να επιλέξουν τις παραλίες αντί της κάλπης.
– Για πρώτη φορά από το 2009 οι ευρωεκλογές δεν διεξάγονται ταυτόχρονα με τις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση –όπως προέβλεπε ο «Καλλικράτης» που είχε ψηφιστεί το 2010 επί Γιάννη Ραγκούση στο υπουργείο Εσωτερικών–, όπου παραδοσιακά η προσέλευση είναι μεγάλη λόγω της πληθώρας των υποψηφίων για τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια.
Μάλιστα, τις εκτιμήσεις περί αποχής-ρεκόρ ενισχύουν και «εμπειρικά» στοιχεία: Το 2009, οπότε και διεξήχθησαν οι τελευταίες ευρωεκλογές χωρίς παράλληλα αυτοδιοικητικές εκλογές, καταγράφηκε η μικρότερη έως τώρα συμμετοχή σε εκλογική διαδικασία στην Ελλάδα – μόλις 52,5%. Επίσης ανησυχητική ένδειξη για το μειούμενο ενδιαφέρον των πολιτών για τις εκλογικές διαδικασίες θεωρείται ότι στις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση του περασμένου Οκτωβρίου η συμμετοχή για πρώτη φορά κινήθηκε κάτω του 50%, καθώς περιορίστηκε στο 48%.
Με δεδομένο ότι το ύψος της αποχής δεν ανιχνεύεται στις δημοσκοπήσεις, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ποια κόμματα θα πληγούν περισσότερο από αυτήν. Θεωρητικά ευάλωτη στην αποχή πιθανώς θα αποδειχθεί η Ν.Δ., με το σκεπτικό ότι μερίδα ψηφοφόρων της μπορεί να επιλέξει να στείλει «μήνυμα» χωρίς να μετακινηθεί σε άλλο κόμμα ή να απόσχει εκτιμώντας πως δεν υφίσταται ζήτημα πολιτικής σταθερότητας, καθώς η κυβέρνηση έχει νωπή λαϊκή εντολή.
Επίσης, η αποχή μπορεί να αποτελέσει μείζον πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Τα «απολιτίκ» ακροατήρια στα οποία απευθύνεται ο Στ. Κασσελάκης δεν έχουν κουλτούρα προσέλευσης στην κάλπη. Παράλληλα, η πλειονότητα των οργανωτικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που «οδηγούν» τους πολίτες στην ψηφοφορία εκτιμάται πως έχουν μετακινηθεί προς τη Νέα Αριστερά.
Πράσινο «ροκ» κατά Κασσελάκη
Στρατηγική επιλογή συνιστά στην τελική ευθεία προς τις κάλπες για τη Χαριλάου Τρικούπη το «σκληρό ροκ» έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του Στέφανου Κασσελάκη. Μπορεί ο προεκλογικός αγώνας του Νίκου Ανδρουλάκη να είναι εστιασμένος στην αποδόμηση των κυβερνητικών πεπραγμένων, αλλά η επίτευξη του στόχου της δεύτερης θέσης που ο ίδιος έχει θέσει περνάει και μέσα από τη συρρίκνωση των ποσοστών της Κουμουνδούρου. Μάλιστα, η κριτική του ΠΑΣΟΚ προς τον ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι «μονοθεματική», αλλά θα κινηθεί σε πέντε διαφορετικούς άξονες:
Πρώτον, θα επισημαίνεται πως ο Ν. Ανδρουλάκης έχει προαναγγείλει την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου, στις οποίες είναι προφανές πως ο Στ. Κασσελάκης δεν προτίθεται να ανταποκριθεί.
Δεύτερον, θα τονίζεται πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ φρόντισε ήδη να κόψει κάθε γέφυρα με το ΠΑΣΟΚ εμφανίζοντας τον Ν. Ανδρουλάκη είτε να αδρανεί στην υπόθεση των υποκλοπών είτε ως εκβιαζόμενο.
Τρίτον, θα προβληθεί η θέση ότι προκειμένου να αναδειχθεί ένας εναλλακτικός πόλος διακυβέρνησης απέναντι στη Ν.Δ. και στον Κυρ. Μητσοτάκη απαιτείται ολοκληρωμένο πολιτικό και προγραμματικό σχέδιο, και όχι η μεταπολιτική και lifestyle προσέγγιση που έχει φέρει στην πολιτική σκηνή ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Τέταρτον, θα επισημαίνεται πως με τον τρόπο που πολιτεύεται, και λόγω του ακροατηρίου στο οποίο απευθύνεται ο Στ. Κασσελάκης, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εκλογικό «ταβάνι». Αντιθέτως, το ίδιο δεν θα ισχύσει για το ΠΑΣΟΚ εάν αναδειχθεί δεύτερο κόμμα, καθώς έχει αποδείξει ότι διαθέτει πολυσυλλεκτικά χαρακτηριστικά.
Πέμπτον, θα αναδειχθεί πως ο Στ. Κασσελάκης επιχειρεί να τοποθετηθεί στην ευρύτερη Κεντροαριστερά αλλά οι θέσεις που διατυπώνει δεν συνάδουν με τον χώρο. Επισημαίνονται, χαρακτηριστικά, οι θέσεις που έχει διατυπώσει για την οικονομία και τις αγορές, αλλά και ο χαρακτηρισμός του ΝΑΤΟ ως «ιεράς συμμαχίας».
Παρά το δημοσκοπικό «φρενάρισμα» του τελευταίου διμήνου, στο ΠΑΣΟΚ επικρατεί αισιοδοξία, καθώς και στις εθνικές εκλογές του περασμένου έτους οι επιδόσεις του ήταν καλύτερες από ό,τι αναμενόταν με βάση τις τότε μετρήσεις της κοινής γνώμης.
Μονοπρόσωπη καμπάνια με ρίσκο
Σε one man show τείνει να μετεξελιχθεί η προεκλογική εκστρατεία του ΣΥΡΙΖΑ με τον Στέφανο Κασσελάκη διαρκώς σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Η «υποχώρηση» των προβεβλημένων στελεχών της Κουμουνδούρου εμπεριέχει πλεονεκτήματα για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά εγκυμονεί και κινδύνους. Ο Στ. Κασσελάκης είναι σε θέση να εκμεταλλευθεί το επικοινωνιακό του χάρισμα, αλλά και να προσεγγίζει μέσω της «αντισυμβατικής» καμπάνιας του κοινά που είτε μέχρι τώρα δεν μετείχαν σε εκλογικές διαδικασίες ή δεν είχαν ως επιλογή τον ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, μονοπωλώντας την προεκλογική σκηνή βγάζει από το «κάδρο» προβεβλημένα στελέχη, που μπορεί να έχουν πολιτικές ικανότητες αλλά συνδέθηκαν με την πτωτική πορεία του κόμματος από το 2019 μέχρι σήμερα. Στον αντίποδα, είναι βεβαίως σαφές πως με την τακτική που έχει υιοθετήσει ο Στ. Κασσελάκης θα χρεωθεί στο ακέραιο τυχόν αρνητικό αποτέλεσμα. Πάντως, παρά τη φαινομενική «νηνεμία» στον ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με πληροφορίες «κάτω από τα ραντάρ» βρίσκονται σε εξέλιξη επαφές και συζητήσεις επώνυμων στελεχών του με υψηλόβαθμα στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Νέας Αριστεράς, με αντικείμενο πιθανές πρωτοβουλίες για την ανασύνθεση του χώρου. Αλλά βεβαίως όλα θα εξαρτηθούν από το τοπίο που θα διαμορφωθεί το βράδυ της 9ης Ιουνίου.
