Η ένταξη στη σχολική ύλη του υπουργείου Παιδείας της Τουρκίας της θεωρίας της «Γαλάζιας Πατρίδας», του χάρτη που συνοδεύεται από αυτήν, όπως και του τουρκολιβυκού μνημονίου, είναι κάποια συγκεκριμένα βήματα που κάνει η Αγκυρα τις τελευταίες εβδομάδες και παρατηρούνται με ιδιαίτερη προσοχή. Είχαν προηγηθεί κι άλλα, όπως η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας για το σχέδιο των ελληνικών θαλάσσιων πάρκων, με την Αγκυρα με γραπτή ανακοίνωση να αμφισβητεί την κυριαρχία πολλών ελληνικών νησιών, νησίδων και βραχονησίδων.
Παρά τη νηνεμία στο Αιγαίο, προβληματίζουν η επιμονή στη θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας», η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί και η αντίδραση για τα θαλάσσια πάρκα.
Αλλη μια κίνηση σε αρνητική κατεύθυνση θεωρείται το γεγονός ότι λίγες ημέρες πριν από την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα, η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας εκτέλεσε την απόφαση της μετατροπής της Μονής της Χώρας από μουσείο σε τζαμί.
Αναλυτές παραδέχονται πως πράγματι επικρατεί ηρεμία στο Αιγαίο, ωστόσο εκτιμούν πως τα τελευταία βήματα της Αγκυρας αρχίζουν να «γκριζάρουν» τους όρους της Διακήρυξης των Αθηνών, που είχαν υπογράψει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 7 Δεκεμβρίου 2023.
Ρητή αναφορά
Στη Διακήρυξη των Αθηνών υπάρχει ρητή αναφορά στην οποία τονίζεται πως «τα μέρη δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους».
Η επιμονή του τουρκικού υπουργείου Παιδείας στο θέμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και στο τουρκολιβυκό μνημόνιο θεωρείται ως ένα δείγμα αυτής της «γκρίζας» πολιτικής της τουρκικής κυβέρνησης. Καθώς όταν η διδακτέα ύλη είχε δημοσιευθεί προς διαβούλευση, είχε εκφραστεί η δυσφορία της Αθήνας και είχε δημιουργηθεί η εντύπωση πως ίσως αλλάξουν κάποια από τα στοιχεία που ήταν δεδομένο πως ενοχλούν την Ελλάδα.
Η διαβούλευση για τη διδακτέα ύλη στα σχολεία της Τουρκίας κράτησε τρεις εβδομάδες, οριστικοποιήθηκε με απόφαση του υπουργού Παιδείας της Τουρκίας και διαπιστώθηκε πως δεν άλλαξε τίποτα σε ό,τι αφορά τα θέματα αυτά. Στο νέο εκπαιδευτικό σύστημα οι μαθητές των λυκείων θα διδάσκονται τις νέες πολιτικές της Τουρκίας, οι οποίες στην Αθήνα χαρακτηρίζονται αναθεωρητικές και που μετονομάζουν το Αιγαίο σε «Θάλασσα των νήσων».
Παρόμοια προσέγγιση επικρατεί και στο ζήτημα των θαλάσσιων πάρκων, μια και η αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών παραμένει θέση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών σε ό,τι αφορά και τις δραστηριότητες της Ελλάδας για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο.
Υπενθυμίζεται πως μέσα σ’ αυτό το κλίμα, αξιωματούχοι της γειτονικής χώρας με δηλώσεις τους σε φιλοκυβερνητικά μέσα υποστήριξαν ότι η Αγκυρα ετοιμάζεται να χαράξει δικά της θαλάσσια πάρκα, ως απάντηση στα σχέδια της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αυτή θεωρείται μια διαρροή με στόχο την αποτροπή των ελληνικών σχεδίων στο Αιγαίο και την αποφυγή τετελεσμένων, όπως ισχυρίζονται στη γειτονική χώρα.
«Γι’ αυτό κάναμε τζαμί την Αγία Σοφία»
Σε ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε αναφορά στην 571η επέτειο από την Αλωση της Κωνσταντινούπολης και υποστήριξε πως η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί επειδή αυτό προέβλεπε η διαθήκη του Μωάμεθ του Πορθητή. «Η Κωνσταντινούπολη είναι σαν κόρη οφθαλμού για το έθνος μας. Πάντα ενεργούσαμε με αυτή τη συνείδηση υπηρετώντας την Κωνσταντινούπολη. Σώσαμε την Αγία Σοφία από τις αλυσίδες της και την ανοίξαμε ξανά για λατρεία, υπηρετώντας την κληρονομιά του Μωάμεθ». Ο κ. Ερντογάν πρόσθεσε πως όσο σημαντική είναι η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης για την Ιστορία του κόσμου, άλλο τόσο σημαντική είναι για την ταυτότητα του τουρκικού έθνους. «Χωρίς την κατανόηση της κατάκτησης δεν μπορεί να γίνει κατανοητό το ιδανικό του έθνους μας, το ιδανικό της Κόκκινης Μηλιάς», υποστήριξε χαρακτηριστικά, για να καταλήξει αναφέροντας ότι «όσο κι αν δεν μπορούν να το αποδεχτούν κάποιοι, η Κωνσταντινούπολη είναι τουρκική, η Κωνσταντινούπολη είναι μουσουλμανική. Και με το θέλημα του Αλλάχ θα παραμείνει έτσι για πάντα».