Λίγες ωρες έμειναν μέχρι να ανοίξουν οι κάλπες για τις ευρωεκλογές, και όπως φαίνεται, η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων θα ψηφίσει βάσει ζητημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα και όχι η Ευρώπη συνολικά. Ισως αυτό εξηγεί τον λόγο που οι Ελληνες δείχνουν πιο έντονο ενδιαφέρον για τις εκλογές συγκριτικά με τους περισσότερους πολίτες των υπόλοιπων κρατών-μελών της ΕΕ. Οπως προκύπτει, οι Ελληνες είναι επίσης από τους πιο απαισιόδοξους λαούς της Ευρώπης σε ό,τι αφορά το προσωπικό τους μέλλον, ενώ ανησυχούν κυρίως για τα ζητήματα της υγείας, της αγοραστικής τους δύναμης και της ανεργίας. Σχεδόν 1 στους 2 Ελληνες θεωρεί πως η οικονομική του κατάσταση έχει χειροτερέψει, ενώ αντιθέτως η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση σε ό,τι αφορά την ανησυχία των πολιτών για τον πόλεμο.
Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα ευρήματα της μεγάλης έρευνας «Ανησυχίες και αντιλήψεις των πολιτών της Ε.Ε.» που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά το χρονικό διάστημα μεταξύ 27 Μαρτίου και 9 Απριλίου στις 27 χώρες της Ε.Ε. Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 22.726 Ευρωπαίοι πολίτες, ηλικίας από 15 ετών και άνω.
Από τους πιο απαισιόδοξους οι Ελληνες
Οπως προκύπτει από την έρευνα, σχεδόν 3 στους 4 Ευρωπαίους (ποσοστό 73%) αισθάνονται αισιόδοξοι αναφορικά με το προσωπικό τους μέλλον. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα κυμαίνεται στο 67%, που είναι υψηλότερο μόνο από την Τσεχία και την Ουγγαρία. Πάντως, οι Ελληνες ηλικίας 15-29 ετών αισθάνονται «πολύ αισιόδοξοι» ή «κάπως αισιόδοξοι» σε ποσοστό 80%, ενώ οι άνδρες εμφανίζονται ελαφρώς πιο αισιόδοξοι (69%) από τις γυναίκες (64%) στην Ελλάδα.
Υγεία, αγοραστική δύναμη και ανεργία οι κύριες ανησυχίες
Αναφορικά με τις κύριες ανησυχίες των Ευρωπαίων πολιτών, στην έρευνα αναφέρεται πως αυτές αφορούν κυρίως την υγεία (41%), τον πόλεμο (38%), την αγοραστική δύναμη (24%) και το περιβάλλον (24%). Ακολουθούν τα ζητήματα της ασφάλειας (20%), της φορολογίας (18%), της μετανάστευσης (17%), της τρομοκρατίας (16%), της ανεργίας (14%), της στέγασης (12%), της αμφισβήτησης της δημοκρατίας (10%) και της εκπαίδευσης (10%).
Οι τρεις κύριες ανησυχίες των πολιτών στην Ελλάδα αφορούν την υγεία (61%), την αγοραστική δύναμη (35%) και την ανεργία (25%). Μάλιστα, οι Ελληνες ανησυχούν περισσότερο από όλους τους υπόλοιπους Ευρωπαίους για το ζήτημα της υγείας και κυριότερα όσοι είναι ηλικίας 50-64 ετών (68%).
Η Ελλάδα είναι επίσης η δεύτερη χώρα που ανησυχεί περισσότερο για την ανεργία, πίσω μόνο από την Ισπανία (29%).
Το ζήτημα της αγοραστικής δύναμης απασχολεί περισσότερο τους Ελληνες ηλικίας 65 ετών και άνω (51%) και 50-64 ετών (49%). Σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα απασχολεί όσους είναι ηλικίας 30-49 ετών (29%) και 15-29 ετών (12%). Επίσης, μόνο οι Γάλλοι (40%) και οι Βέλγοι (36%) ανησυχούν περισσότερο από τους Ελληνες σχετικά με την αγοραστική δύναμη.
Αντίστοιχα, το ζήτημα της ανεργίας απασχολεί κυρίως τους νεότερους Ελληνες, και ειδικά όσους είναι ηλικίας 15-29 ετών (38%) και 30-49 ετών (31%).
Η Ελλάδα είναι επίσης η χώρα που ο πόλεμος την απασχολεί λιγότερο από κάθε άλλη, σε ποσοστό 18%, αρκετά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Παράλληλα, η μετανάστευση απασχολεί μόλις το 11% των Ελλήνων, ενώ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όσο ανησυχούν οι πολίτες από Αυστρία, Ολλανδία, Γερμανία, Τσεχία, Ιρλανδία, Βέλγιο και Κύπρο.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι Ούγγροι αμφισβητούν τη δημοκρατία σε ποσοστό 22%, πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο (10%).
Οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη και τις χώρες-μέλη
Παράλληλα, το 63% των Ευρωπαίων πολιτών (το ίδιο ποσοστό καταγράφεται και στην Ελλάδα), απάντησε ότι την τελευταία τριετία η οικονομική κατάσταση στη χώρα του χειροτέρεψε, το 27% πως παρέμεινε σταθερή και το 10% πως βελτιώθηκε.
Το 68% των γυναικών στην Ελλάδα απάντησε ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας χειροτέρεψε την τελευταία τριετία, έναντι του 59% των ανδρών.
Αντίστοιχα, το 57% των Ευρωπαίων πολιτών (έναντι του 53% των Ελλήνων) απάντησε πως την τελευταία τριετία η οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη χειροτέρεψε, το 34% πως παρέμεινε σταθερή και το 8% πως βελτιώθηκε.
Χειροτέρεψε η οικονομική κατάσταση των Ελλήνων
Σχετικά με την προσωπική του οικονομική κατάσταση, το 39% των Ευρωπαίων θεωρεί πως χειροτέρεψε, το 45% πως έμεινε σταθερή και το 16% πως βελτιώθηκε. Αντίστοιχα, το 47% των Ελλήνων θεωρεί πως η προσωπική του οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε την τελευταία τριετία.
Μόνο οι Ούγγροι, οι Λετονοί, οι Σουηδοί και οι Εσθονοί θεωρούν σε μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ό,τι οι Ελληνες ότι η οικονομική τους κατάσταση χειροτέρεψε.
Πιο συνδεδεμένοι με τη χώρα τους παρά με την Ευρώπη
Σχετικά με το πώς αυτοπροσδιορίζεται, το 57% των Ευρωπαίων απάντησε ότι αισθάνεται περισσότερο κοντά με τη χώρα του παρά με την Ευρώπη, όμως μόλις 1 στους 5 δεν αισθάνεται καθόλου Ευρωπαίος.
Αντίστοιχα, το 34% είναι συνδεδεμένο με τη χώρα του όσο και με την Ευρώπη, το 7% είναι περισσότερο συνδεδεμένο με την Ευρώπη, ενώ μόλις το 2% αισθάνεται αποκλειστικά συνδεδεμένο με την Ευρώπη.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη 10η θέση αναφορικά με την αίσθηση του ανήκειν των πολιτών της στην Ευρώπη, καθώς το 61% νιώθει περισσότερο συνδεδεμένο με τη χώρα του.
Πως κρίνουν τις αποφάσεις της Ε.Ε.
Οι Ευρωπαίοι παρουσιάζονται μοιρασμένοι σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη ζωή τους. Πιο αναλυτικά, το 33% θεωρεί πως αυτές οι αποφάσεις έχουν θετικό αντίκτυπο, το 30% ότι έχει αρνητικό αντίκτυπο, το 20% πως δεν υπάρχει κανένας αντίκτυπος, ενώ το 17% δεν εξέφρασε άποψη.
Στην Ελλάδα το 32% θεωρεί πως ο αντίκτυπος είναι θετικός, ενώ το 35% θεωρεί ότι είναι αρνητικός. Είναι αξιοσημείωτο ότι στην Ελλάδα, οι άνδρες θεωρούν σε ποσοστό 43% πως οι αποφάσεις της Ε.Ε. είχαν αρνητικό αντίκτυπο, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις γυναίκες κυμαίνεται στο 28%.
Τα θέματα που οι Ευρωπαίοι πολίτες θεωρούν πως είχαν σημαντικότερο αντίκτυπο είναι το περιβάλλον (40%), η ασφάλεια (38%), η κουλτούρα (36%), η κινητικότητα (36%), η εκπαίδευση (31%), η υγεία (31%), τα κοινωνικά θέματα (29%) και τα προσωπικά οικονομικά θέματα (20%).
Οι Ελληνες αισθάνονται περισσότερο ικανοποιημένοι σχετικά με τις αποφάσεις της Ε.Ε. που αφορούν το περιβάλλον (44%), την κουλτούρα (39%), τα κοινωνικά θέματα (39%) και την ασφάλεια (35%).
Ενίσχυση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής
Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι επιθυμούν ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής, σε ό,τι αφορά την άμυνα, (72%), τη μετανάστευση (70%), την κλιματική πολιτική (67%), την κοινωνική πολιτική (64%) και τη φορολόγηση (54%).
Σε όλες αυτές τις κατηγορίες, η Ελλάδα κυμαίνεται σημαντικά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το 50% απάντησε ότι επιθυμεί ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στο ζήτημα της άμυνας, το 48% στο ζήτημα της μετανάστευσης, το 57% στο ζήτημα της κλιματικής πολιτικής, το 52% στο ζήτημα της κοινωνικής πολιτικής και το 38% στο ζήτημα της φορολόγησης.
Εντονο ενδιαφέρον από τους Ελληνες για τις ευρωεκλογές
Αναφορικά με τις επερχόμενες ευρωεκλογές, 7 στους 10 Ευρωπαίους απάντησαν ότι τους ενδιαφέρουν είτε πολύ είτε μερικώς. Το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο στην Ελλάδα, καθώς το 75% των Ελλήνων απάντησε ότι έχει ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές. Μόλις πέντε χώρες (Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Ισπανία και Ουγγαρία) κατέγραψαν υψηλότερα ποσοστά.
Σημειώνεται πάντως πως στην Ελλάδα, μόλις το 23% των πολιτών ηλικίας 15-29 ετών και το 26% των πολιτών ηλικίας 30-49 ετών «ενδιαφέρεται πολύ» για τις ευρωεκλογές. Τα ποσοστά αυτά κυμαίνονται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ψήφος βάσει των εθνικών προτεραιοτήτων
Οταν προσέλθουν στις κάλπες, οι Ευρωπαίοι πολίτες θα αποφασίσουν την ψήφο τους βάσει των ζητημάτων που αφορούν τη χώρα τους σε ποσοστό 62%, ενώ το 27% θα αποφασίσει βάσει των ευρωπαϊκών ζητημάτων.
Η Ελλάδα κυμαίνεται πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, καθώς το 79% των Ελλήνων απάντησε ότι θα ψηφίσει βάσει των εθνικών προτεραιοτήτων. Μόνο η Ρουμανία (82%) και η Βουλγαρία (81%) κατέγραψαν υψηλότερα ποσοστά.
9 στους 10 Ελληνες θεωρούν πως η χώρα δέχεται πολλούς μετανάστες
Αναφορικά με το ζήτημα της μετανάστευσης, το 53% των Ευρωπαίων τη θεωρεί ως πρόβλημα για τη χώρα του, ενώ το 22% κρίνει πως αποτελεί μια ευκαιρία.
Η Ελλάδα κυμαίνεται αρκετά πάνω από τον μέσο όρο, καθώς το 62% των Ελλήνων θεωρεί ότι η μετανάστευση είναι πρόβλημα για τη χώρα.
Παράλληλα, το 85% των Ευρωπαίων τείνει να συμφωνεί ότι η Ε.Ε. πρέπει να αναλάβει περισσότερη δράση για να αντιμετωπίσει την παράνομη μετανάστευση, ενώ το 74% θεωρεί πως πρέπει να μπει ένα πλαφόν για κάθε χώρα σε για την υποδοχή μεταναστών. Επίσης, το 71% κρίνει πως η χώρα του δέχεται πολλούς μετανάστες, ενώ το 59% ότι συνολικά οι μετανάστες τυγχάνουν καλής υποδοχής. Επίσης, μόλις το 39% πιστεύει πως η Ευρώπη χρειάζεται σήμερα τους μετανάστες.
Στο ζήτημα της μετανάστευσης, η Ελλάδα κυμαίνεται σε όλα τα ζητήματα πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πιο συγκεκριμένα, το 89% θεωρεί ότι η Ε.Ε. πρέπει να αναλάβει περισσότερη δράση προκειμένου να αντιμετωπίσει την παράνομη μετανάστευση, το 88% πως πρέπει να μπει πλαφόν στον αριθμό μεταναστών που εισέρχονται σε κάθε χώρα, ενώ το 90% θεωρεί πως η Ελλάδα δέχεται πολλούς μετανάστες. Ακόμη, 2 στους 3 κρίνουν ότι οι μετανάστες στην Ελλάδα τυγχάνουν καλής υποδοχής, ενώ μόλις το 27% πιστεύει ότι η Ευρώπη χρειάζεται σήμερα τους μετανάστες.
Από το σύνολο των Ελλήνων που απάντησαν ότι η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερους μετανάστες, περισσότεροι από τους μισούς (52%) απάντησαν ότι θέλουν να δείξουν αλληλεγγύη στους δοκιμαζόμενους ανθρώπους.
Προτεραιότητα για την πλειοψηφία των Ελλήνων η μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή
Οι Ελληνες δείχνουν επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για την κλιματική αλλαγή. Ενώ το 43% των Ευρωπαίων πολιτών κρίνει ότι η μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή πρέπει να είναι προτεραιότητα, το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα ανέρχεται στο 57%. Μόλις πέντε χώρες έχουν υψηλότερο ποσοστό.
Αξίζει να σημειωθεί πως μόλις το 12% των Ευρωπαίων πολιτών θεωρεί τη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή ως δευτερεύον ζήτημα, ενώ ένα επιπλέον 39% κρίνει πως πρόκειται για θέμα που είναι μεν σημαντικό αλλά δεν αποτελεί προτεραιότητα.
Παράλληλα, το 67% των Ευρωπαίων (και το 69% των Ελλήνων) απάντησε πως άλλαξε τον τρόπο ζωής του τον τελευταίο χρόνο προκειμένου να μειώσει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα.
Επίσης, η πλειοψηφία των Ευρωπαίων θέλει τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων στη γεωργία, ακόμη κι αν αυτό σημάνει την αύξηση των τιμών (60%). Παράλληλα, το 57% των Ευρωπαίων πολιτών και το 68% των Ελλήνων, θέλει μαζικές επενδύσεις στις δημόσιες μεταφορές, ακόμη κι αν αυτό γίνει εις βάρος άλλων τρόπων μεταφοράς. Σχεδόν 1 στους 2 Ευρωπαίους (45%) θεωρεί επίσης πως για περιβαλλοντικούς λόγους θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των πτήσεων εντός της Ε.Ε.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία BVA Xsight για την ARTE GEIE, σε συνεργασία με την «Καθημερινή», την «El País» στην Ισπανία, τη «Gazeta Wyborcza» στην Πολωνία, την «Internazionale» στην Ιταλία, την «Ir» στη Λετονία, τη «Le Soir» στο Βέλγιο και την «Telex» στην Ουγγαρία.
Φωτογραφία: Shutterstock / Προσαρμογή γραφημάτων: Loukia Kattis
