Σε λίγες ώρες από τώρα οι κάλπες θα έχουν κλείσει και η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην ανάλυση του αποτελέσματος και στο πώς θα το διαχειριστούν τα κόμματα. Για τη Νέα Δημοκρατία τα τρία σενάρια, το καλό, το κακό και το μέτριο, είναι πιο ξεκάθαρα από κάθε άλλο κόμμα, καθώς ο πήχυς έχει τεθεί εξαρχής από τον πρωθυπουργό με εμφατικό τρόπο.
To καλό σενάριο 33% και πάνω και συνεχίζουμε
Ο κ. Μητσοτάκης από τις αρχές της προεκλογικής περιόδου ήταν ο πρώτος πολιτικός αρχηγός που έθεσε τον πήχυ στο ύψος που είχε φτάσει η Ν.Δ. στις ευρωεκλογές του 2019. «Θέλουμε να πάρουμε το ίδιο ποσοστό με τις προηγούμενες ευρωεκλογές», είπε, ξεκαθαρίζοντας πως το 33% είναι ο στόχος. Οτιδήποτε, συνεπώς, πέριξ του ποσοστού αυτού και πάνω είναι για τη Ν.Δ. το ιδανικό σενάριο.
Αυτό όμως δεν θα φέρει πανηγυρισμούς. Ηδη ο πρωθυπουργός έχει στείλει μήνυμα ότι στην περίπτωση που αυτό το ποσοστό κατακτηθεί, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί «με απόλυτη μετριοπάθεια και ταπεινοφροσύνη», όπως σημειώνει στην «Κ» κυβερνητική πηγή.
Η οδηγία ήταν ότι η Ν.Δ. θα ευχαριστήσει τους πολίτες για τη «νέα εντολή» καθώς η επίτευξη του στόχου θα ερμηνευτεί από την κυβέρνηση ως «εντολή συνέχισης του κυβερνητικού έργου» και «επίσπευσης των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να γίνουν».
Η παραπάνω προσέγγιση έχει σκιαγραφηθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό την τελευταία εβδομάδα, καθώς σε δημόσιες τοποθετήσεις του έχει επιλέξει να κρατήσει πολύ χαμηλούς τόνους, λέγοντας πως δεν είναι απολύτως ευχαριστημένος από το πρώτο έτος διακυβέρνησης, αλλά είναι ικανοποιημένος από τη συνεχή προσπάθεια και αυτό θέλει να συνεχίσει.
Οσον αφορά πιθανές αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, δεν αποκλείονται ακόμη και στην περίπτωση που η εκλογική προσπάθεια κριθεί επιτυχημένη. Με ένα ποσοστό, πάντως, από 33% και άνω, υπάρχουν αρκετές πιθανότητες ο ανασχηματισμός να αναβληθεί για τις αρχές του φθινοπώρου, χωρίς όμως να μπορεί να αποκλειστεί ότι ο πρωθυπουργός αμέσως μετά τις ευρωεκλογές θα θελήσει να σηματοδοτήσει ένα νέο ξεκίνημα με αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα.
Το κακό – Οι κίνδυνοι του 31%
Οτιδήποτε κάτω από 31% είναι ένα σενάριο απευκταίο για τη Νέα ∆ημοκρατία, μια και το αποτέλεσμα θα θεωρηθεί χωρίς αστερίσκους κακό, αφού θα είναι κάτω από τον πήχυ του 33% και σχεδόν δέκα μονάδες κάτω από το αποτέλεσμα του 2023. Σε αυτή την περίπτωση στην κυβέρνηση βλέπουν πολλαπλούς κινδύνους, με τους κυριότερους να είναι τρεις: Ο πρώτος είναι να μπει φρένο σε οποιαδήποτε μεταρρυθμιστική προσπάθεια, καθώς η αντιπολίτευση είναι βέβαιο ότι θα μιλάει για «μειωμένη νομιμοποίηση της κυβέρνησης», θα οξύνει κατακόρυφα την πολιτική αντιπαράθεση και θα προσπαθήσει να μπλοκάρει όλες τις πρωτοβουλίες που θα αναλαμβάνει η κυβέρνηση.
Ο δεύτερος κίνδυνος, άμεσα συνυφασμένος με τον πρώτο, είναι πιο πολιτικός: Στο Μέγαρο Μαξίμου πιστεύουν πως με ένα ποσοστό της Ν.Δ. από 31% και κάτω, το πολιτικό σύστημα αναπόφευκτα θα μπει ατύπως σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, που αφενός μπορεί να μην αφήσει την κυβέρνηση να εξαντλήσει την τετραετία, αφετέρου τα επόμενα δύο χρόνια θα χαρακτηρίζονται από αυξημένη τοξικότητα.
Δεν είναι τυχαίο πως σύσσωμη η Ν.Δ. εδώ και δύο μήνες ζητάει ψήφο σταθερότητας για να μη «γυρίσει πίσω η χώρα», καθώς γίνεται αντιληπτό ότι από 31% και κάτω, το πολιτικό σκηνικό δεν θα είναι ίδιο.
Στην περίπτωση κακού αποτελέσματος, θεωρείται πιθανό ο ανασχηματισμός να επισπευσθεί εντός του Ιουνίου και να είναι δομικός, ώστε ο πρωθυπουργός να δείξει άμεσα ότι το μήνυμα των εκλογών ελήφθη.
Ο τρίτος κίνδυνος, και ίσως πιο ύπουλος, είναι η εσωκομματική εσωστρέφεια. Η Ν.Δ. έχει παράδοση στην ψυχολογική αστάθεια, αυτό που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ονόμαζε «ψυχή καρδερίνας», και είναι βέβαιο πως με ένα ποσοστό κάτω του 31% θα υπάρξουν και εσωκομματικές αναταραχές, αφού θα είναι η πρώτη φορά από το 2019 που η Ν.Δ. θα έχει περάσει κάτω από τον πήχυ και η εσωκομματική νηνεμία κάθε άλλο παρά δεδομένη θα είναι.
Στην περίπτωση, πάντως, ενός κακού αποτελέσματος θεωρείται ακόμη πιο πιθανό ο ανασχηματισμός να επισπευσθεί εντός του Ιουνίου και να είναι ακόμη πιο δομικός, ώστε ο πρωθυπουργός να δείξει άμεσα ότι το μήνυμα των εκλογών ελήφθη και ξεκινάει η διαδικασία διόρθωσης.
Το μέτριο – «Λάβαμε το μήνυμα»
Ενα ποσοστό ανάμεσα στα δύο προαναφερθέντα είναι το… μέτριο σενάριο για την κυβέρνηση. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα ποσοστό μεταξύ 31% και 32%, που θα οδηγήσει σε αντιφατικά συμπεράσματα τα οποία η Νέα Δημοκρατία θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει και επικοινωνιακά αλλά και πολιτικά. Από τη μία, το ποσοστό θα είναι σχετικά κοντά με εκείνο που πήρε το 2019, δίνοντας τη δυνατότητα στην κυβερνητική παράταξη να πει πως «χάσαμε λίγο».
Από την άλλη, όμως, θα έχει περάσει και πάλι κάτω από τον πήχυ, ενώ οι απώλειες σε σχέση με τις εθνικές εκλογές θα είναι μεγάλες, κάτι που θα δώσει λαβή στην αντιπολίτευση να αμφισβητήσει τη νομιμοποίηση της κυβέρνησης.
Κυβερνητική πηγή έλεγε στην «Κ» ότι σε αυτή την περίπτωση «θα πρέπει να δώσουμε μια διπλή μάχη» τόσο σε επίπεδο επικοινωνίας, «για να καταδείξουμε πως τα αποτέλεσμα δεν είναι τόσο κακό», όσο και σε επίπεδο ουσίας, μια και το μήνυμα που θα έχει σταλεί από τους πολίτες δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο.
Η κυβέρνηση σε αυτή την ενδιάμεση κατάσταση θα πρέπει να βρει γρήγορα τη νέα ισορροπία της και να πατήσει το γκάζι ώστε να δείξει ότι δεν έχει εξαντληθεί το πολιτικό της κεφάλαιο. Και στην περίπτωση του μέτριου σεναρίου, ο ανασχηματισμός θα έρθει πιο επιτακτικά στο προσκήνιο καθώς θα ισχύει ό,τι και στην περίπτωση του κακού σεναρίου: Η κυβέρνηση θα πρέπει να αλλάξει επικοινωνιακά το κλίμα και να δείξει στους πολίτες που είτε επέλεξαν άλλο κόμμα είτε δεν πήγαν να ψηφίσουν πως έλαβε το μήνυμά τους και θέλει να κάνει άμεσα πράξη μια επανεκκίνηση.
Αντίπαλος η κόπωση
Οι καμπάνιες των κομμάτων σε αυτή την προεκλογική περίοδο δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Η κόπωση των πολιτών από τις αλλεπάλληλες εκλογές και το πάντα χαμηλότερο ενδιαφέρον των ευρωεκλογών δημιούργησαν ειδικές συνθήκες.
Η Ν.Δ. επέλεξε να ξεκινήσει την καμπάνια της με δύο βασικά ερωτήματα προς τους ψηφοφόρους: Τι Ελλάδα θέλετε στην Ευρώπη και αν θέλετε να διακινδυνεύσει η πορεία σταθερότητας που ξεκίνησε το 2019. Το βασικό όχημα, ωστόσο, ήταν πάντα το μότο «δεν ασχολούμαστε με τον αντίπαλο, αλλά μόνο με τα προβλήματα».
Καμία προεκλογική περίοδος, όμως, δεν είναι γραμμική όσο και αν ξεκίνησε ως μία ακόμη ρουτίνα. Στο Μέγαρο Μαξίμου, θεωρούν ως πρώτο βασικό ορόσημο που «ζωντάνεψε» την προεκλογική περίοδο το οικονομικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. «Μας γυρνάει σε εποχές χρεοκοπίας» ειπώθηκε μία ημέρα στον πρωινό καφέ και αυτό δεν μπορούσε να μείνει ασχολίαστο στη δημόσια αντιπαράθεση. Οπερ και εγένετο με τη σύνδεση με τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ –που έχασε κάθε εκλογική μάχη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη– να έρχεται στο προσκήνιο.
Aλλο ορόσημο, αρνητικό για τη Ν.Δ., ήταν όταν πριν από δύο εβδομάδες ξεκίνησε ένας γύρος σφοδρής αντιπαράθεσης με την αντιπολίτευση για την ακρίβεια, ένα θέμα που πονάει την κυβέρνηση και έδειξε να τη φρενάρει δημοσκοπικά.
Το κλείσιμο ωστόσο της προεκλογικής περιόδου σημαδεύτηκε από τη συζήτηση για το «πόθεν έσχες» του κ. Κασσελάκη, ένα θέμα που «χτύπησε» τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ στον πυρήνα του αφηγήματός του περί διαφάνειας, καθώς το excel που παρουσίασε έχει πολλά θολά σημεία. Στη Ν.Δ. εκτιμούν ότι το συγκεκριμένο θέμα αναχαίτισε τον ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθειά του να αυξήσει την επιρροή του στους αναποφάσιστους.
Τέλος, στο Μαξίμου θεωρούν ορόσημο της προεκλογικής περιόδου και τη διαμάχη που ξέσπασε με τη νέα κυβέρνηση των Σκοπίων, καθώς «θύμισε» πως η Ν.Δ. δεν τάχθηκε ποτέ υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών. Μένει να φανεί τι αντίκρισμα θα έχουν όλα τα παραπάνω στην κάλπη.
Οι αριθμοί
31 κόμματα και συνδυασμοί λαμβάνουν μέρος στις ευρωεκλογές
1.168 υποψήφιοι διεκδικούν 21 θέσεις στο ευρωκοινοβούλιο
