Οι φόβοι επιβεβαιώθηκαν. Η αποχή είναι η μεγάλη νικήτρια των ευρωεκλογών που άφησαν παγερά αδιάφορη την πλειοψηφία. Μια εξέλιξη προδιαγεγραμμένη από το ύφος και το περιεχόμενο μιας προεκλογικής περιόδου που, στη χώρα μας τουλάχιστον, δεν ανέδειξε σε καμιά της φάση το βασικό διακύβευμα της ψήφου των πολιτών. Αν δηλαδή η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θα συνεχιστεί ή αν οι κάθε λογής ευρωσκεπτικιστές και ακροδεξιοί λαϊκιστές θα αναστείλουν τις διαδικασίες ενοποίησης. Το μέγεθος της αποχής είναι ήττα τόσο για την ευρωπαϊκή ιδέα όσο και για το πολιτικό σύστημα και τη δημοκρατία γενικότερα.
Οι πολιτικές δυνάμεις έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης γι’ αυτή την εξέλιξη. Προέταξαν τους εθνικούς κομματικούς στόχους, σε μια εκλογική μάχη η οποία δεν αφορούσε τη διακυβέρνηση της χώρας, και έτσι ενίσχυσαν τη θεωρία της «χαλαρής» –βλέπε αχρείαστης– ψήφου. Ούτε η επιβεβαίωση της πρωτοκαθεδρίας ούτε η διεκδίκηση της δεύτερης θέσης αποδείχτηκαν ισχυρά κίνητρα. Μόλις κοπάσουν οι πανηγυρισμοί, ορισμένες δυνάμεις θα πρέπει να προβληματιστούν σοβαρά. Η κυβέρνηση οφείλει να εγκαταλείψει τη νοοτροπία της λευκής επιταγής και να συνειδητοποιήσει την ανάγκη επίτευξης ευρύτερων πολιτικών και κοινωνικών συναινέσεων. Να αντιληφθεί επίσης ότι οι κινήσεις κατευνασμού της Ακροδεξιάς έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα. Το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται να κατανοήσει ότι μόνο σε συμμαχία με το πολιτικό Κέντρο μπορεί να συγκροτήσει αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση εξουσίας και να σταματήσει να ψάχνει για «υγιείς δυνάμεις» στα άχυρα της απολιτικής ή της αναπαλαιωμένης Κεντροαριστεράς. Η ενίσχυση των αριστερών και των δεξιών λαϊκιστών χτυπάει δυνατά το καμπανάκι του κινδύνου.
Ωστόσο, το κρίσιμο ερώτημα αφορά την επόμενη μέρα στις Βρυξέλλες. Η άνοδος των ακροδεξιών και λαϊκιστικών κομμάτων που είχε καταγραφεί το τελευταίο διάστημα σε μια σειρά από χώρες-μέλη, είναι πλέον καταγεγραμμένη και επίσημα στον ευρωπαϊκό εκλογικό χάρτη με ανησυχητικά αυξανόμενο ρυθμό. Η επαπειλούμενη εκλογή της Μαρίν Λεπέν στη γαλλική προεδρία και η ανοδική δημοσκοπική καταγραφή του ξενοφοβικού AfD στη Γερμανία επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τις προοπτικές για την Ενωμένη Ευρώπη.
Οπως διαφαίνεται από τα πρώτα αποτελέσματα, η υφιστάμενη φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία Λαϊκών – Σοσιαλιστών – Φιλελευθέρων θα εξακολουθήσει να κρατάει τα ηνία της Ε.Ε., διαψεύδοντας τις προσδοκίες των κομμάτων της Ακροδεξιάς που διεκδικούσαν ρυθμιστικό ρόλο. Ας ελπίσουμε ότι στις σημερινές κρίσιμες συνθήκες, ειδικά στην εκλογή των νέων Ευρωπαίων αξιωματούχων, δεν θα απαιτηθεί κανενός είδους «τακτικός» συμβιβασμός με δυνάμεις που υπονομεύουν συστηματικά τις δημοκρατικές και πολιτισμικές αξίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
* Ο κ. Γιάννης Μεϊμάρογλου είναι εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού metarithmisi.gr.
