Παρά τη σημαντική ενίσχυσή τους σχεδόν σε όλες τις 27 χώρες της Ε.Ε., τα ακροδεξιά κόμματα απέτυχαν να δημιουργήσουν το momentum που προσδοκούσαν στις χθεσινές ευρωεκλογές: αθροίζοντας συνολικά μόνο 120-140 έδρες επί συνόλου 720, η Τζόρτζια Μελόνι με τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς (ECR) και η Μαρίν Λεπέν με τους Ταυτοτικούς (ΙD), ακόμη και αν καταφέρουν να ξεπεράσουν τις μεγάλες διαφορές τους σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η στάση της Ευρώπης στο Ουκρανικό, δεν αναμένεται να απειλήσουν τη συμπόρευση των τριών ιστορικών ευρωπαϊκών κομμάτων για τα βασικά.
Από τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΡΡ), οι Σοσιαλδημοκράτες (S&D) και οι Φιλελεύθεροι (Renew), με ή χωρίς τη συνδρομή των Πρασίνων (Green/ΕFA), μοιάζουν να ξεπερνούν άνετα τον μαγικό αριθμό των 361 ψήφων, που θα είναι απαραίτητες στη νέα Ευρωβουλή για την ανάδειξη της προέδρου και των μελών της νέας Επιτροπής και για την ψήφιση των κρισιμότερων νομοθετημάτων. Και τούτο, χωρίς να εξαρτώνται από την υποστήριξη μικρότερων κομμάτων και ειδικά της Αριστεράς (GUE/NGL), η περιθωριοποίηση της οποίας επιβεβαιώθηκε χθες. Είναι πιθανόν, ωστόσο, λόγω της πτώσης των ποσοστών τους, η συνεννόησή τους στη νέα Ευρωβουλή να καταστεί δυσκολότερη.
Η επιβίωση αυτή των ιστορικών ευρωπαϊκών κομμάτων κάθε άλλο παρά θα πρέπει να οδηγήσει σε επανάπαυση. Στο εσωτερικό ιδίως των μεγάλων χωρών, η ενίσχυση της Ακροδεξιάς είναι ανησυχητική και θα πρέπει να εξηγηθεί. Είναι άραγε συγκυριακή ή μήπως οφείλεται σε βαθύτερες διεργασίες; Σε κάθε περίπτωση, η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων θα προκαλέσει αναταράξεις, καθώς κινδυνεύει να μεταθέσει την πολιτική αντιπαράθεση σε πολύ δεξιότερες θέσεις.
Στη Γαλλία το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών προκάλεσε ήδη την ανακήρυξη εθνικών εκλογών από τον κ. Μακρόν. Στην Ιταλία η επιρροή της κ. Μελόνι αναμένεται να ενισχυθεί, όχι μόνο εντός της χώρας, αλλά και στην Ε.Ε.
Προσχωρώντας στην πολιτική των Βρυξελλών στο Ουκρανικό, η 47χρονη Ιταλίδα πρωθυπουργός, πρώην νταντά, σερβιτόρα και μπαργούμαν σε διάσημο κλαμπ της Ρώμης επιχειρεί να απομακρυνθεί από το νεοφασιστικό παρελθόν της. Προ ημερών, για παράδειγμα, στην εκατοστή επέτειο από τη δολοφονία του σοσιαλιστή βουλευτή Τζιάκομο Ματεότι από τις φασιστικές ορδές του Μουσολίνι, το 1924, τίμησε τη μνήμη του στην ιταλική Βουλή. Εξ ου και τα ανοίγματα προς αυτήν της κ. Φον ντερ Λάιεν, που προκάλεσαν τις εσπευσμένες εκκλήσεις της κ. Λεπέν προς αυτή για συμπόρευση. Αν μάλιστα προχωρήσει τελικά η ιδέα της υποψηφιότητας Ντράγκι για την προεδρία της Επιτροπής, πιστεύω ότι η Τζόρτζια Μελόνι θα βρεθεί προ του διλήμματος ή να στηρίξει τον Ιταλό τραπεζίτη –με τον οποίο, σημειωτέον, έχει συνεργαστεί στενά στο παρελθόν– ή να συμπράξει με τους ιδεολογικά συγγενέστερους προς αυτήν Ταυτοτικούς της κ. Λεπέν. Από το τι θα κάνει, θα εξαρτηθούν πολλά στη νέα Ευρωβουλή.
Ενα άλλο πρόσωπο που ανέδειξαν οι χθεσινές ευρωεκλογές είναι ο Γάλλος δημοσιογράφος και σκηνοθέτης Ραφαέλ Γκλιξμάν, επικεφαλής του κόμματος Place Publique, με το οποίο συνέπραξε το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Με το 14%-15% που συγκέντρωσε, όχι μόνο έβγαλε τους Γάλλους Σοσιαλιστές από το περιθώριο, αλλά προέβαλε τον εαυτό του ως αξιόπιστο ανάχωμα στον δρόμο της Μαρίν Λεπέν προς τη γαλλική προεδρία. Εχει ενδιαφέρον να τονιστεί ότι ο Γκλιξμάν, ως πρόεδρος της ειδικής επιτροπής της απερχόμενης Ευρωβουλής για την αντιμετώπιση της ρωσικής διείσδυσης στην Ευρώπη, έκανε καριέρα ως ανυποχώρητος αντιπουτινικός και κατήγορος πολλών Ευρωπαίων πολιτικών, όπως ο πρώην Γερμανός καγκελάριος Γκέρχαρτ Σρέντερ, για συνεργασία με Ρώσους ολιγάρχες [βλ. το τελευταίο βιβλίο του «La grande confrontation» (H μεγάλη αντιπαράθεση), Παρίσι, 2023]. Ιδωμεν…
* Ο κ. Ν. Κ. Αλιβιζάτος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
