Βαλβίδα αποσυμπίεσης για τη βουβή ένταση που συσσωρεύεται στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ μετά το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής αναζητεί η Χαριλάου Τρικούπη. Η συνεδρίαση κομματικού οργάνου, πιθανότατα του Πολιτικού Συμβουλίου, που αναμένεται να ανακοινωθεί τις προσεχείς ημέρες, ώστε να πραγματοποιηθεί σύντομα, είναι το βασικό βήμα σ’ αυτή την κατεύθυνση. Η δυσαρέσκεια μεταξύ αρκετών στελεχών είναι δεδομένη και μένει να φανεί με ποιον τρόπο θα εκδηλωθεί. Σίγουρα το προτιμότερο είναι αυτό να γίνει σε ελεγχόμενο περιβάλλον συνεδρίασης ενός κομματικού οργάνου, όπου θεωρητικά η ηγετική ομάδα διατηρεί τον έλεγχο. Το κλίμα, πάντως, είναι βαρύ και διαμορφώνονται στρατόπεδα και συμμαχίες.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης στο μήνυμά του το βράδυ της Κυριακής δεν άφησε καμιά χαραμάδα ζητήματος ηγεσίας, δηλώνοντας έτοιμος να αναλάβει πρωτοβουλίες για να διαμορφωθεί εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Ωστόσο, δεν είναι λίγα τα στελέχη που, παρά την αύξηση ποσοστού που πέτυχε το ΠΑΣΟΚ, θεωρούν ήττα για το κόμμα το ότι περιορίστηκε σε «χαμηλές πτήσεις» και, κυρίως, το ότι απέτυχε να κατακτήσει τη δεύτερη θέση. Μάλιστα, ορισμένοι αναφέρουν ότι η κατάκτηση της δεύτερης θέσης ήταν το διακύβευμα που είχε θέσει για την ευρωκάλπη ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, που δεν μπορεί να κάνει σαν να μη συμβαίνει τίποτα.
Οξεία αντίδραση του Παν. Δουδωνή στην τοποθέτηση της Νάντιας Γιαννακοπούλου, η οποία άφησε ανοιχτό το θέμα αξιολόγησης των επιλογών της ηγεσίας.
Οι επικριτές των επιλογών και της στρατηγικής της ηγεσίας θεωρούν ότι η αποτυχία του γραμματέα του κόμματος, Ανδρέα Σπυρόπουλου, να εκλεγεί και ο χαμηλός αριθμός σταυρών που εξασφάλισε σε σχέση με τους συνυποψηφίους του, είναι και μήνυμα της βάσης προς την ηγεσία. Οτι, δηλαδή, οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ στο πρόσωπο του Ανδρέα Σπυρόπουλου αποδοκίμασαν τον Νίκο Ανδρουλάκη. Ορισμένοι κάνουν λόγο για παταγώδη αποτυχία, υπογραμμίζοντας ότι ο γραμματέας έχει στη διάθεσή του ολόκληρο τον μηχανισμό του κόμματος, οπότε θεωρητικά η εκλογή του ήταν εξασφαλισμένη, δεδομένης και της αμέριστης στήριξης που είχε από τον πρόεδρο. Στο παρασκήνιο αναπτύσσονται διεργασίες και εκκολάπτονται αντιδράσεις πολλών ταχυτήτων, ανάλογα με τις συμμαχίες που διαμορφώνονται, τους στόχους και τη στρατηγική των επιμέρους ομάδων. Σίγουρα η πρώτη συζήτηση που θα γίνει στο Πολιτικό Συμβούλιο θα είναι ενδεικτική των προθέσεων.
Τα πνεύματα, πάντως, είναι οξυμένα, όπως φάνηκε και από την αντίδραση του Παναγιώτη Δουδωνή στην τοποθέτηση της Νάντιας Γιαννακοπούλου, η οποία άφησε ανοιχτό το θέμα αξιολόγησης των επιλογών της ηγεσίας, λέγοντας ότι «οφείλουμε να συζητήσουμε τα πάντα» όσον αφορά το εκλογικό αποτέλεσμα. Ο κ. Δουδωνής άφησε αιχμές εναντίον της, λέγοντας ότι «είχε έτοιμη δήλωση αμφισβήτησης του Νίκου Ανδρουλάκη». Αυτή η αντίδραση είναι ενδεικτική του κλίματος που θα διαμορφωθεί εάν ειπωθούν μεγαλοφώνως οι σκέψεις εκείνων που θεωρούν ότι θα πρέπει να επισπευσθούν οι διαδικασίες εκλογής αρχηγού, που σύμφωνα με το καταστατικό του ΠΑΣΟΚ είναι προγραμματισμένες για τον Νοέμβριο του 2025, και να γίνουν άμεσα, ώστε ο νέος πρόεδρος –που μπορεί να είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης αν επαναβεβαιωθεί η εμπιστοσύνη της βάσης στο πρόσωπό του– να έχει χρόνο να αναλάβει πρωτοβουλίες πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές.
Το «αγκάθι» του μονοψήφιου ποσοστού
Σε δέκα εκλογικές περιφέρειες της επικράτειας το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε μονοψήφιο ποσοστό. Το γεγονός ότι οι επτά από αυτές είναι σε Αττική και Πειραιά εξηγεί το πόσο σημαντική είναι η υστέρηση του κόμματος στο λεκανοπέδιο, όπου συγκεντρώνεται ο μισός πληθυσμός της χώρας.
«Πονοκέφαλος» για τη Χαριλάου Τρικούπη οι χαμηλές πτήσεις του κόμματος στην Αττική και στον Πειραιά.
Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα του υπουργείου Εσωτερικών, τη χαμηλότερη επίδοσή του πανελλαδικά το κόμμα κατέγραψε στην Α΄ Πειραιά, όπου συγκέντρωσε ποσοστό 7,86%. Απ’ όλες τις εκλογικές περιφέρειες του λεκανοπεδίου το κόμμα κατάφερε οριακά διψήφιο ποσοστό στον Β2 Δυτικό Τομέα Αθηνών, όπου έλαβε το 10,05% των ψήφων. Εκτός Αττικής περιορίστηκε σε μονοψήφιο ποσοστό στην Α΄ Θεσσαλονίκης, ένα ακόμη μεγάλο αστικό κέντρο, όπου έλαβε 9,43%, στην Ξάνθη με 9,14% και στη Ροδόπη με 8,87%. Στις δύο τελευταίες περιφέρειες κυριάρχησε το μειονοτικό ΚΙΕΦ, περιορίζοντας ανάλογα τα ποσοστά των υπολοίπων κομμάτων.
Η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ στα μεγάλα αστικά κέντρα αποτυπώνεται και στη Β΄ Θεσσαλονίκης, όπου μπορεί να κατάφερε να πάρει διψήφιο ποσοστό, αλλά και εκεί οριακά, καθώς έλαβε το 10,82% των ψήφων. Ενα εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι ότι το κόμμα σε τέσσερις περιφέρειες βρέθηκε στην πέμπτη θέση. Οι δύο από αυτές στο λεκανοπέδιο. Πρόκειται για τις περιφέρειες Β΄ Πειραιώς, όπου πάνω από το ΠΑΣΟΚ βρέθηκαν Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και Ελληνική Λύση και Β΄ Δυτικής Αττικής, όπου προηγήθηκαν Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, Ελληνική Λύση και ΚΚΕ. Οι άλλες δύο περιφέρειες ήταν η Ξάνθη και η περιφέρεια Εξωτερικού. Ενα σημαντικό στοιχείο είναι, επίσης, ότι το κόμμα υποχώρησε κατά μία θέση στη σειρά κατάταξης των κομμάτων στις περιφέρειες Δράμας και Κιλκίς, εξέλιξη που αποδίδεται στην αντίδραση του πιο συντηρητικού ακροατηρίου της Βόρειας Ελλάδας στη νομοθέτηση του γάμου ομόφυλων ζευγαριών.
Στον αντίποδα των αρνητικών επιδόσεων στις παραπάνω περιοχές, στα θετικά της αποτίμησης του προχθεσινού εκλογικού αποτελέσματος προσμετράται αναμφίβολα η κατάκτηση της πρώτης θέσης στους δύο από τους τέσσερις νομούς της Κρήτης, δηλαδή σε Λασίθι και Ηράκλειο, καθώς και η σημαντική αύξηση των περιφερειών όπου το κόμμα κατάφερε να έρθει δεύτερο, όπως για παράδειγμα η Ηλεία, όπου έλαβε 22,66%, κερδίζοντας ποσοστό μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του ΣΥΡΙΖΑ, που αποτελεί τον βασικό αντίπαλο στη διεκδίκηση του κεντρώου χώρου.
