Οπως έδειξαν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, πολλοί δεν είχαν καταλάβει τίποτα! Οι (περισσότεροι) δημοσκόποι, οι «επικοινωνιολόγοι» και τα «κομματικά επιτελεία». Που έπεσαν έξω. Και, όπως φαίνεται, ακόμη δεν καταλαβαίνουν…
Σε σύγκριση με τις περυσινές εκλογές του Μαΐου 2023:
- Το εκλογικό σώμα συρρικνώθηκε κατά 2 εκατ. ακριβώς: από 6,061 εκατ. σε 4,062 εκατ.! Πράγμα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
- Οι ψήφοι της Ν.Δ. το ίδιο διάστημα μειώθηκαν περίπου κατά 1,3 εκατ.: από 2,408 εκατ. σε 1,126 εκατ.
- Ο «χώρος» του ΣΥΡΙΖΑ (αθροίζοντας και τις ψήφους της Νέας Αριστεράς) μειώθηκε επίσης κατά μισό εκατομμύριο: Από 1,184 εκατ. πέρυσι τον Μάιο, σε 691.000 τώρα (593.000 ο νέος ΣΥΡΙΖΑ και 97.000 η Νέα Αριστερά).
- ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ έχασαν μαζί περί τις 215.000.
- Τα κόμματα δεξιότερα από τη Ν.Δ. (που μπήκαν στη Βουλή) ήταν τα μόνα που είδαν συνολικά τις ψήφους τους να αυξάνονται. Κι αν προσθέταμε όσα δεν πέρασαν το όριο του 3%, η αύξηση ψήφων του «δεξιού χώρου» συνολικά είναι γύρω στις 250.000.
Πρώτα συμπεράσματα
Η Ν.Δ. έχασε πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους της μέσα σε έναν χρόνο. Σε συνθήκες που δεν είχε σοβαρή αντιπολίτευση, είχε πλήρη άνεση χειρισμών και τα Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης τη στήριζαν όσο δεν την έχουν στηρίξει ποτέ έως τώρα. Από τους ψηφοφόρους που εγκατέλειψαν τη Ν.Δ., λίγο παραπάνω από το ένα εκατομμύριο πήγε στην αποχή, ενώ γύρω στις 250.000 κινήθηκαν δεξιότερα.
Αρα, δεν έχουμε –ακόμη τουλάχιστον– «μαζική στροφή στα δεξιά». Αντίθετα, η αύξηση της αποχής είναι εφιαλτική! Μεγάλο μέρος της κοινωνίας παραμένει ανεκπροσώπητο! Εγκατέλειψε όλα τα συστημικά κόμματα. Κυρίως τη Ν.Δ., αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ. Ενα μικρό μόνο μέρος κινήθηκε δεξιότερα.
Φυσικά η ακρίβεια, το μεταναστευτικό, τα Τέμπη θα μπορούσαν να εξηγήσουν την καθίζηση των ψήφων της Ν.Δ. Αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν την ταυτόχρονη μείωση των ψήφων και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Στο κάτω κάτω, ακρίβεια, Τέμπη και μεταναστευτικό υπήρχαν και πέρυσι τον Μάιο, όταν η Ν.Δ. έπιανε το 40,8%. Τι άλλαξε στο μεταξύ;
Πρώτον, ο κ. Μητσοτάκης έχασε το βασικό του όπλο: το φόβητρο του ΣΥΡΙΖΑ. Πέρυσι τον Μάιο πήρε 2,4 εκατ. ψήφους, όταν υπήρχε ακόμη ο φόβος επιστροφής του ΣΥΡΙΖΑ. Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ καταποντίστηκε τότε (20%).
Τον Ιούλιο πέρυσι έγιναν επαναληπτικές εκλογές: από τα τέλη Μαΐου έως τις αρχές Ιουλίου πέρυσι, το εκλογικό σώμα έχασε 700.000 ψήφους (στα χαμηλότερα επίπεδα για βουλευτικές εκλογές από το 1977!) και η Ν.Δ. έχασε 300.000 – αλλά έβγαλε τα ίδια ποσοστά, 40,5%, λόγω αύξησης της αποχής. Οι μεγάλες διαρροές είχαν αρχίσει από τότε. Στο μεταξύ, ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο έπεσε λίγο παρακάτω (18%), αλλά στη συνέχεια διασπάστηκε κιόλας. Κι έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν πλέον το φόβητρο για να «συσπειρώνει» ψηφοφόρους στη Ν.Δ.
Δεν ήταν η «στροφή στο Κέντρο» που είχε εξασφαλίσει το 40,5% της Ν.Δ. πέρυσι. Ηταν ο φόβος επιστροφής του Τσίπρα. Οταν εξέλιπε ο φόβος αυτός, η «στροφή στο Κέντρο» έδιωξε από την κάλπη μαζικά τους νεοδημοκράτες.
Από πέρυσι μέχρι φέτος κι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ σπαράσσεται και διαλύεται, η Ν.Δ. έκανε τη «στροφή στο Κέντρο» πολύ πιο εμφανή. Ουσιαστικά υιοθέτησε πολιτικές Ποταμιού. Και το αποτέλεσμα ήταν το εκλογικό σώμα να συρρικνωθεί περισσότερο και οι ψήφοι της Ν.Δ. να συρρικνωθούν ακόμη περισσότερο.
Οντως δεν έχουν καταλάβει τι έγινε: δεν ήταν η «στροφή στο Κέντρο» που είχε εξασφαλίσει το 40,5% της Ν.Δ. πέρυσι. Ηταν ο φόβος επιστροφής του Τσίπρα. Οταν εξέλιπε ο φόβος αυτός, η «στροφή στο Κέντρο» έδιωξε από την κάλπη μαζικά τους νεοδημοκράτες. Οι οποίοι αρχικά έμειναν σπίτι τους. Λίγοι πήγαν δεξιότερα. Αλλά αν η αλλοίωση της φυσιογνωμίας της Ν.Δ. συνεχιστεί, είναι πιθανό να πάνε αλλού. Και πάντως δεξιότερα.
Το μισό εκλογικό σώμα δεν συμμετέχει πια, γιατί δεν εκπροσωπείται! Δεν βρίσκει κόμμα να το εκφράζει. Και περιμένει απ’ έξω. Εχει απορρίψει τον ΣΥΡΙΖΑ, συσπειρώθηκε στη Ν.Δ. για να μην επιστρέψει ο ΣΥΡΙΖΑ και τώρα βλέπει τη Ν.Δ. να προσχωρεί «ανεπαισθήτως» σε θέσεις… ΣΥΡΙΖΑ. Οπότε απομακρύνεται και από τη Ν.Δ., χωρίς –ακόμη– να πηγαίνει μαζικά κάπου αλλού. Η Ν.Δ. προσχωρεί σε πολιτικές «δικαιωματισμού», όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, επιδοματικής πολιτικής για την οικονομία, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, και εγκατάλειψης των εθνικών θεμάτων, όπως ακριβώς έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ. Οταν οι πολιτικές αυτές έχουν αποδοκιμαστεί με την εξαφάνιση του Ποταμιού και με τη ραγδαία συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί ξαφνικά οι νεοδημοκράτες να προσχωρήσουν σ’ αυτές;
Οταν οι κοινωνίες σε όλη τη ∆ύση μετακινούνται σιγά σιγά δεξιότερα, τι νόημα έχει εδώ να μετακινείται η Ν.Δ. προς την αντίθετη κατεύθυνση – προς το Κέντρο; Οταν οι περισσότεροι ψηφοφόροι που θεωρούν τον εαυτό τους «κεντρώο» αναγνωρίζουν ως «Κέντρο» το ΠΑΣΟΚ –και τελικά εγκαταλείπουν και το ΠΑΣΟΚ–, ποιους ακριβώς προσπαθεί να εκφράσει η Ν.Δ.; Αφήνει το μεγαλύτερο μέρος της παράταξης ανεκπροσώπητο και κυνηγάει τους «κεντρώους» που δεν πάνε ούτε στο ΠΑΣΟΚ! Η «στροφή στο Κέντρο» δεν είναι πολιτική επιλογή. Είναι πλέον νεύρωση!
Είναι και ιδεοληψία! Πράγματι, ακούμε έκπληκτοι να ομολογείται ότι «ακόμη κι αν ο γάμος των ομοφύλων ζευγαριών μάς στοίχισε, ήταν σωστό και καλώς το κάναμε»!
Ερώτηση: Πέρα από σωστό ή λάθος, ήταν προτεραιότητα της κοινωνίας; Οχι!
Ερώτηση: Ηταν κάτι από το οποίο εξαρτιόταν αν η κοινωνία θα προχωρήσει ή αν η οικονομία θα βγει από το τέλμα; Σίγουρα όχι!
Ερώτηση: Από πού κι ώς πού η θεωρία των «69 φύλων» και η κατάργηση της μάνας και του πατέρα είναι «κεντρώα στροφή»;
Από πού κι ώς πού ο ακραίος κατευνασμός της Τουρκίας είναι «κεντρώα πολιτική»;
Κι όλα αυτά δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Αρα, κάναμε πράγματα που δεν ήταν προτεραιότητα της κοινωνίας, που δεν τα ήθελε η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών, που δεν ήταν απαραίτητα για τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Κι όμως, τα κάναμε πεισματικά! Και τα πληρώνουμε τώρα. Κι ακόμη δεν καταλάβαμε ούτε τι ακριβώς κάναμε, ούτε τι ακριβώς πληρώνουμε.
Ερώτηση τελευταία: Τι θα γίνει με την πλειονότητα των πολιτών που εξακολουθεί να διαφωνεί με όλα αυτά; Θα παραμείνει ανεκπροσώπητη; Κανείς δεν ασχολείται με αυτό – που είναι το μείζον. Ασχολούνται ακόμη με το πώς θα διασώσουν τη «στροφή στο Κέντρο», που δεν ήταν «στροφή», ήταν καταστροφή! Και δεν ήταν καν προς το «Κέντρο», ήταν προς τη woke ατζέντα του ακραίου δικαιωματισμού. Τελικά η κοινωνία έστειλε ηχηρό μήνυμα ότι παραμένει ανεκπροσώπητη! Και το μήνυμα αυτό δεν το κατάλαβαν ακόμη.
Ο κ. Χρύσανθος Λαζαρίδης είναι πρώην βουλευτής.
