Η Δημοκρατία για τους Ελληνες, δεν υπήρξε ποτέ μόνο ένα πολίτευμα. Δεν συνίσταται απλά στις εκλογές και την εναλλαγή των πολιτικών κομμάτων, αλλά σε κάτι πολύ βαθύτερο. Από την αρχαιότητα έως σήμερα, Ελληνισμός και δημοκρατία, είναι έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες, σε τέτοιο βαθμό που έγιναν ταυτόσημες.
Οι έννοιες της ατομικής ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ισοπολιτείας που γεννήθηκαν εδώ, αιώνες πριν, ανέδειξαν την Ελλάδα σε κοιτίδα του δημοκρατικού πολιτεύματος. Ενός μοντέλου διακυβέρνησης που προσφέρει στους πολίτες όχι μόνο την δυνατότητα, κυρίαρχα, να εκφράζουν ελεύθερα την βούλησή τους, να διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους και να αποφασίζουν για την ζωή τους, αλλά να απολαμβάνουν παράλληλα, όλα όσα η σπουδαία αυτή ιδέα περικλείει στην υπόστασή της.
Η είσοδος της Ελλάδας στην Γ’ Ελληνική δημοκρατία, μετά την πτώση των Συνταγματαρχών, έκλεισε ένα σκοτεινό κεφάλαιο της Ιστορίας μας και ξεκίνησε μια σταθερή και αδιάλειπτη διαδρομή της χώρας προς την πολιτική ομαλότητα. Εγινε το εφαλτήριο για τις μεγάλες τομές που αναμόρφωσαν συθέμελα την εικόνα του Ελληνικού κράτους.
Η είσοδος στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια, η πρόοδος στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις και η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη, πάτησαν γερά πάνω στις στέρεες βάσεις του δημοκρατικού πολιτεύματος. Τόσο, που δίχως αυτό θα ήταν αδύνατον να συντελεστούν.
Αναμφίβολα, η Ελληνική Δημοκρατία είναι πολλά περισσότερα από ένα μοντέλο που εξασφαλίζει ευημερία. Πολλά περισσότερα από ένα πολιτικό σύστημα. Είναι μια διαχρονική αξία, μια αδιάκοπη επιδίωξη του ανθρώπου για δικαιοσύνη και αυτοδιάθεση. Είναι, κατ’ ουσία στάση ζωής. Εννοιες όπως η ισονομία, η ισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου, αναπτύσσονται μόνο στα πλαίσια ενός υγιούς, ισχυρού δημοκρατικού πολιτεύματος.
Παρά το γεγονός ότι έχει προσφέρει τόσα στην ανθρωπότητα, ακόμη και σήμερα, η δημοκρατία απειλείται. Οι απανωτές παγκόσμιες κρίσεις, το ταραχώδες διεθνές περιβάλλον, η αλλαγή σε κρίσιμες παραδοσιακές νόρμες και το «φάντασμα» παλινόρθωσης ακραίων ιδεολογιών πάνω από την Ευρώπη, συνθέτουν ένα «παζλ» που απειλεί τα κεκτημένα μας ιδεώδη. Η Ελλάδα ωστόσο επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα που καταδεικνύει σαφώς μια βαθιά ριζωμένη νοοτροπία.
Αλλωστε, το Σύνταγμα της Ελλάδος, ο οδικός χάρτης του πολιτεύματος, στο ακροτελεύτιο άρθρο του ορίζει, πως η τήρησή του επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων. Εμπεδώνει με αυτό τον τρόπο, ότι όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά, έχουμε την αποκλειστική ευθύνη να προστατέψουμε ένα θεσμό που είναι εξαιρετικά εύθραυστος και καθόλου δεδομένος: Μια Δημοκρατία που δεν θα ναι απλά ένα πολίτευμα.
*Κατερίνα Παπακώστα, υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας
