Σήμερα αναμένεται να δημοσιευθεί η νέα έκθεση της Κομισιόν για την κατάσταση του κράτους δικαίου στις χώρες-μέλη της Ε.Ε. Πρόκειται για μια έκθεση που δημοσιεύεται σε ετήσια βάση και ελέγχει τη λειτουργία του κράτους δικαίου σε πέντε βασικούς τομείς: τη Δικαιοσύνη, τη διαφθορά, την ελευθερία των ΜΜΕ, την ανεξαρτησία των ΜΚΟ και τη σωστή νομοθέτηση.
Η έκθεση φέτος έχει για την Ελλάδα ακόμα μεγαλύτερη σημασία καθώς τον χρόνο που μεσολάβησε, η συζήτηση περί του κράτους δικαίου στην Ελλάδα μονοπώλησε πολλές φορές την αντιπαράθεση μεταξύ των κομμάτων, με την αντιπολίτευση να κατηγορεί πολύ συχνά την κυβέρνηση για προβλήματα στη λειτουργία του.
Σε τρεις κατηγορίες
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Κ», τα συμπεράσματα της έκθεσης μέχρι πριν από λίγα 24ωρα –το τελικό κείμενο ενδέχεται να έχει κάποιες αλλαγές καθώς ο έλεγχος είναι καθημερινός– έδειχναν πως η Ελλάδα σε αυτούς τους πέντε βασικούς τομείς έχει επιτύχει τα εξής:
«Σημαντική πρόοδος» (significant progress) καταγράφεται σε ένα πεδίο ιδιαίτερα κρίσιμο για την κυβέρνηση, που αφορά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Κομβικό ρόλο στην επίτευξη αυτής της προόδου έχει παίξει η ρύθμιση που εμπλέκει τις ολομέλειες ανωτάτων δικαστηρίων στη διαδικασία επιλογής ηγεσιών δικαιοσύνης. Πρόκειται για μία ρύθμιση που υπάρχει σε όλα τα προηγμένα κράτη και η Ελλάδα ενσωμάτωσε φέτος, ενισχύοντας την ανεξαρτησία του κρίσιμου αυτού πυλώνα της Δημοκρατίας.
«Κάποια περαιτέρω πρόοδος» (some further progress) έχει επιτευχθεί, σύμφωνα με την έκθεση, σε τρία πεδία και συγκεκριμένα στα θέματα διαφθοράς, στις slapps αγωγές κατά δημοσιογράφων –που στόχο έχουν τη φίμωση και τον εκφοβισμό– και στα μητρώα ΜΚΟ. Πρόκειται για τρία κρίσιμα ζητήματα στα οποία η κυβέρνηση έχει κάνει βήματα, αλλά όπως διαπιστώνει η έκθεση χρειάζονται και άλλα.
Τέλος, στο πεδίο της ποιότητας της νομοθετικής διαδικασίας, η κυβέρνηση σημειώνει, σύμφωνα με την έκθεση, μόνο «μερική πρόοδο» (some progress) κάτι που οφείλεται εν πολλοίς σε μία απαίτηση τελευταίας στιγμής. Παρά το γεγονός πως η κυβέρνηση πέτυχε σημαντική πρόοδο στον χρόνο διαβούλευσης ώστε να είναι δύο εβδομάδες, αλλά και στην εξάλειψη τροπολογιών τελευταίας στιγμής, μπήκε μία νέα παράμετρος που αφορά τον επαρκή χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της διαβούλευσης και της κατάθεσης των νομοσχεδίων στη Βουλή, κάτι που η Ελλάδα δεν έχει επιτύχει ακόμα.
H σύγκριση με πέρυσι
Η αντίστοιχη περυσινή έκθεση είχε ένα «no progress», τρία «some progress» και ένα «significant progress».
Η φετινή έκθεση που «πατάει» πάνω στην περυσινή ικανοποιεί την κυβέρνηση, χωρίς όμως να σημαίνει πως αφήνει περιθώρια πανηγυρισμών και εφησυχασμού.
Οι συστάσεις
Η έκθεση ωστόσο περιλαμβάνει και συστάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της λειτουργίας των ανεξάρτητων αρχών αλλά και σε κάποια θέματα λειτουργίας του Τύπου, που η Ελλάδα δείχνει να παραμένει ακόμα «πιο πίσω».
Για να φτάσουμε πάντως στη βελτιωμένη εικόνα που παρουσιάζει η έκθεση σε σχέση με πέρυσι, η κυβέρνηση και συγκεκριμένα η προεδρία της υπό τον κ. Σκέρτσο και τα συναρμόδια υπουργεία (Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, Μετανάστευσης, Γ.Γ. Τύπου και Εθνική Αρχή Διαφάνειας) βρισκόταν διαρκώς σε στενή συνεργασία με τις ευρωπαϊκές αρχές, ώστε να καταδειχθούν με κάθε λεπτομέρεια και τεκμηρίωση τα βήματα που γίνονται και πως όσα ισχυριζόταν κατά καιρούς η αντιπολίτευση δεν ισχύουν.