Από πού προήλθε η σφαίρα που τραυμάτισε τον Ελληνα συνοριοφύλακα το περασμένο Σάββατο στο Σουφλί; Από όπλο διακινητή ή από μέλος της τουρκικής στρατοχωροφυλακής; Εννέα ημέρες μετά το μεθοριακό επεισόδιο, και μόλις δύο εικοσιτετράωρα μετά την έξοδο του Ελληνα αστυνομικού από το νοσοκομείο Διδυμοτείχου, η απάντηση δεν έχει ακόμη δοθεί. Αγνοια για τις συνθήκες του επεισοδίου δηλώνουν και οι τουρκικές αρχές σε επίσημα έγγραφά τους προς το αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας.
Ολα συνέβησαν το απόγευμα του Σαββάτου 20 Ιουλίου όταν Ελληνες αστυνομικοί από το Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης (ΤΣΦ) Σουφλίου πραγματοποιούσαν καθιερωμένη περιπολία σε παραποτάμια περιοχή, στη θέση Αμπέλια. Στο συγκεκριμένο σημείο δεν έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή φράχτη και η αστυνόμευση γίνεται από περίπολα συνοριοφυλάκων κατά μήκος της όχθης του Εβρου, με τη στάθμη του ποταμού να έχει υποχωρήσει σημαντικά λόγω του θέρους και της παρατεταμένης ανομβρίας.
Λίγο μετά τις 6 μ.μ., σε ένα πυκνόφυτο κομμάτι της τουρκικής πλευράς του ποταμού, οι Ελληνες συνοριοφύλακες εντόπισαν τουλάχιστον δέκα μετανάστες να ετοιμάζονται να διασχίσουν το ποτάμι προς την ελληνική πλευρά. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, με αστυνομικούς φάρους και μεγάφωνα, οι συνοριοφύλακες κάλεσαν τους μετανάστες να απομακρυνθούν. Εκείνη τη στιγμή δέχθηκαν πυροβολισμούς, με μια από τις σφαίρες να τραυματίζει τον 56χρονο Ελληνα συνοριοφύλακα στην κοιλιά. Δεν είναι βέβαιο ότι φορούσε αλεξίσφαιρο, με τη σφαίρα πάντως να τον τραυματίζει χαμηλά στην κοιλιακή χώρα. Συνάδελφοί του τον μετέφεραν στο νοσοκομείο Διδυμοτείχου, όπου υπεβλήθη σε σπληνεκτομή και εντερεκτομή. Ο διευθυντής της ιατρικής υπηρεσίας Κώστας Βαφειάδης ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ότι η σφαίρα αποφασίστηκε να μην αφαιρεθεί από την αριστερή κοιλιακή χώρα του τραυματία, καθώς ένα δεύτερο χειρουργείο θα έθετε την υγεία του τραυματία σε κίνδυνο. Ο 56χρονος πήρε εξιτήριο και επέστρεψε σπίτι του την Παρασκευή.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας, το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. ενημέρωσε εγγράφως τις τουρκικές αρχές για το συμβάν ζητώντας διευκρινίσεις. Στελέχη του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη περιέγραψαν στην «Κ» ότι η γειτονική χώρα θέλησε να επιδείξει γρήγορα αντανακλαστικά. Τούρκοι αξιωματούχοι επικοινώνησαν με το ελληνικό προξενείο στην Αδριανούπολη εκφράζοντας τη λύπη τους για το περιστατικό, ενώ το πρωί της Κυριακής έφτασε στο αρχηγείο της Αστυνομίας έγγραφη απάντηση, με την οποία ζητούσαν ακριβείς συντεταγμένες προκειμένου να διερευνήσουν ενδελεχώς το περιστατικό. Στη διάρκεια της εβδομάδας υπήρξε νεότερη επικοινωνία, κατά τη διάρκεια της οποίας η Τουρκία ενημέρωσε ότι πραγματοποίησε αυτοψία στο σημείο του επεισοδίου, δίχως να προκύψουν ευρήματα.
Οι καταθέσεις
Από ελληνικής πλευράς, έρευνα για το συμβάν πραγματοποιεί το Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Σουφλίου, ο Στρατός και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Στο πλαίσιο της δικογραφίας, οι συνοριοφύλακες που δέχθηκαν την ένοπλη επίθεση φέρονται να καταθέτουν με βεβαιότητα ότι «τα πυρά προήλθαν από την τουρκική πλευρά». Δεν προσδιορίζουν ωστόσο εάν οι δράστες ήταν διακινητές μεταναστών ή ένστολοι Τούρκοι, ήτοι μέλη του στρατού ή της στρατοχωροφυλακής της γείτονος. Οπως επίσης προέκυψε και μια ανακολουθία στις καταθέσεις τους αναφορικά με τον αριθμό των πυροβολισμών που δέχθηκαν, με τους επικεφαλής της έρευνας να κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι οι βολές προς το μέρος των Ελλήνων συνοριοφυλάκων ήταν συνολικά τρεις. Σύμφωνα με επίσημες πηγές ενημέρωσης, στο σημείο δεν υπήρχε drone που να καταγράφει τις κινήσεις κατά μήκος του ποταμού, ενώ το σοβαρό μεθοριακό επεισόδιο δεν έχει καταγραφεί ούτε από τις κάμερες του Αυτοματοποιημένου Συστήματος Επιτήρησης που λειτουργεί κατά μήκος της συνοριογραμμής, το οποίο πάντως με βάση τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έχει εμβέλεια χιλιομέτρων. Υψηλόβαθμοι αξιωματικοί και στελέχη της Κατεχάκη προκρίνουν την εκδοχή ότι πίσω από το επεισόδιο κρύβονται διακινητές οι οποίοι θέλησαν –ανοίγοντας πυρ εναντίον των Ελλήνων συνοριοφυλάκων– να πραγματοποιήσουν επίδειξη ισχύος. Τονίζουν ακόμα ότι εάν ο 56χρονος αστυνομικός είχε πληγεί από πολεμικό τυφέκιο, όπως αυτά που χρησιμοποιεί ο τουρκικός στρατός, η κατάσταση της υγείας του θα ήταν σαφώς χειρότερη και το τραύμα από τη σφαίρα διαμπερές.
Στελέχη της Αστυνομίας και του Στρατού εκτιμούν ότι ο 56χρονος επλήγη από σφαίρα 9 χιλιοστών. Σφαίρες με αυτό το διαμέτρημα πυροδοτούνται από περίστροφα και πιστόλια χειρός, όπως αυτά με τα οποία είναι πιθανόν εφοδιασμένοι δουλέμποροι, αλλά και υποπολυβόλα MP5 που χρησιμοποιεί η τουρκική στρατοχωροφυλακή. Απαντήσεις για το είδος του όπλου και άρα την ταυτότητα των δραστών θα μπορούσαν να προκύψουν από τη μελέτη των ραβδώσεων που σχηματίζονται πάνω στη βολίδα κατά την πυροδότησή της. Οι θεράποντες γιατροί, ωστόσο, αποφάσισαν τη μη αφαίρεσή της από το σώμα του τραυματία.
Υψηλόβαθμοι αξιωματικοί με πολυετή υπηρεσιακή εμπειρία στην περιοχή του Εβρου διαψεύδουν τα σενάρια για ανάμειξη στο επεισόδιο της στρατοχωροφυλακής, σημειώνοντας ότι μετά την κρίση της άνοιξης του 2020 το συγκεκριμένο Σώμα έχει πάψει να περιπολεί στις όχθες του ποταμού Εβρου, όπου κινείται αποκλειστικά ο τουρκικός στρατός. Αλλοι αστυνομικοί που βρίσκονται χαμηλότερα στην ιεραρχία και υπηρετούν στην περιοχή υποστηρίζουν ότι «η Ζαντάρμα», όπως αλλιώς αποκαλείται η στρατοχωροφυλακή, «ουδέποτε αποχώρησε από το ποτάμι».
Μια άλλη εκδοχή που συζητήθηκε πίσω από κλειστές πόρτες θέλει τους Ελληνες συνοριοφύλακες που ήταν παρόντες στο επεισόδιο να αναφέρθηκαν στις μεταξύ τους συζητήσεις (αλλά όχι στις επίσημες καταθέσεις τους) σε «πυρά προερχόμενα από ενστόλους». Η συγκεκριμένη εκδοχή θέλει την ομάδα των μεταναστών να βρισκόταν ήδη επί ελληνικού εδάφους και τους Ελληνες συνοριοφύλακες να μετείχαν σε επιχείρηση για την επιστροφή τους πίσω στην Τουρκία, όταν δέχθηκαν τους πυροβολισμούς. Οι παραπάνω αναφορές όμως διαψεύδονται κατηγορηματικά από επίσημα χείλη.
Δεν είναι, πάντως, η πρώτη φορά που καταγράφεται ένοπλο επεισόδιο στον Εβρο. Τον Απρίλιο του 2022, ενδεικτικά, είχε υπάρξει ανταλλαγή πυροβολισμών και πάλι κοντά στο Σουφλί. Και εκείνο το περιστατικό είχε σημειωθεί βράδυ Σαββάτου, με τους Ελληνες συνοριοφύλακες να δέχονται πυρά όταν προσπάθησαν να εμποδίσουν βάρκα με περίπου 10 μετανάστες να διασχίσει τον Εβρο και να καταλήξει στην ελληνική όχθη. Τότε, οι Ελληνες αστυνομικοί είχαν διακρίνει στην απέναντι όχθη περίπολο της στρατοχωροφυλακής, ενώ είχαν ανταποδώσει τα πυρά με βολές στον αέρα. Στη διάρκεια του επεισοδίου, μια Αφρικανή μετανάστρια είχε πέσει νεκρή.
Τον Μάρτιο του 2021, κατά μήκος της ελληνοτουρκικής μεθορίου είχαν καταγραφεί δύο περιστατικά με πυροβολισμούς από την τουρκική πλευρά κατά Ελλήνων και Γερμανών συνοριοφυλάκων του Frontex. «Οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται για κάποια κεντρική στρατηγική επιλογή της Τουρκίας, αλλά για τοπική πρωτοβουλία των στελεχών του τουρκικού στρατού που βρίσκονται στο σημείο», είχε δηλώσει τότε στην «Κ» στέλεχος της ΕΛ.ΑΣ. Αρκετά, τέλος, περιστατικά με πυροβολισμούς στον αέρα από Τούρκους στρατιώτες και μέλη της τουρκικής στρατοχωροφυλακής είχαν καταγραφεί την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2020, στον απόηχο της κρίσης με την Τουρκία και των επεισοδίων στον μεθοριακό σταθμό στις Καστανιές.
