Για έναν ακόμη χρόνο, μέχρι τον Ιούλιο του 2025, επέκτεινε η Αθήνα τη συμφωνία με την Ουάσιγκτον για στάθμευση των αμερικανικών UAV τύπου MQ-9 στην αεροπορική βάση της Λάρισας (110 Πτέρυγα Μάχης). Τα συγκεκριμένα UAV έχουν σταθμεύσει την τελευταία πενταετία για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στη Λάρισα και από την άνοιξη του 2022, τα τελευταία δύο χρόνια, βρίσκονται εκεί επί μονίμου βάσεως.
Η επιμήκυνση κατά ένα χρόνο μοιάζει τυπική, αποτελεί ωστόσο μια σαφή ένδειξη της σημασίας που εξακολουθεί να έχει για τις ΗΠΑ η χρήση μιας βάσης από τον ελλαδικό χώρο για αποστολές επιτήρησης σε ένα εύρος το οποίο ουσιαστικά καλύπτει το σύνολο της Ανατολικής Ευρώπης και του χώρου Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής (τα MQ-9 έχουν ακτίνα περίπου 1.850 χλμ.).
Η συμφωνία Αθήνας – Ουάσιγκτον αποτελεί σαφή ένδειξη της σημασίας που εξακολουθεί να έχει για τις ΗΠΑ η χρήση μιας βάσης από τον ελλαδικό χώρο για αποστολές επιτήρησης.
Σε μια περίοδο κατά την οποία συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή γίνεται ολοένα και χειρότερη και θαλάσσιες περιοχές όπως η Ανατολική Μεσόγειος και η Ερυθρά Θάλασσα γίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνες, η έγκαιρη προειδοποίηση και η συλλογή πληροφοριών παραμένει υψίστης σημασίας.
Στη Λάρισα σταθμεύουν έως και 4 UAV αυτού του τύπου και φυσικά οι αποστολές τους περιλαμβάνουν όλο τον ευρύτερο χώρο γεωπολιτικού ενδιαφέροντος της Ελλάδας. Τα UAV συνοδεύουν, προφανώς, και τα δεκάδες στελέχη που τα χειρίζονται και τα υποστηρίζουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σε προηγούμενη φάση, ανάμεσα στην Αθήνα και στην Ουάσιγκτον είχαν πραγματοποιηθεί συζητήσεις σχετικά με το ενδεχόμενο αρχικά εκμίσθωσης και στη συνέχεια απόκτησης από την Πολεμική Αεροπορία (Π.Α.) κάποιων από τα MQ-9 που σταθμεύουν στην αεροπορική βάση της Λάρισας. Ωστόσο, αυτά τα σχέδια έχουν μπει στο ράφι, καθώς κρίθηκε ότι για τις ελληνικές επιχειρησιακές ανάγκες ένα UAV με αυτά τα στρατηγικά χαρακτηριστικά, αλλά και το κόστος συντήρησής του, είναι μια πολυδάπανη υπόθεση, την οποία η Π.Α. δεν χρειάζεται να επωμιστεί, ιδιαίτερα καθώς στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροχημάτων έχουν εντοπιστεί και αξιοποιούνται πιο ικανοποιητικές λύσεις, όπως τα ισραηλινά HERON.
Ο «Κένταυρος»
Την ίδια στιγμή, πάντως, στην Αθήνα έχει μπει στο επίκεντρο της προσοχής των επιτελών του ΓΕΕΘΑ και του ΓΕΝ το anti-drone σύστημα (C-UAS) «Κένταυρος», το οποίο αναπτύχθηκε από την ΕΑΒ και μάλιστα είναι πλέον και δοκιμασμένο στο πεδίο, καθώς με αυτό ουσιαστικά εξουδετέρωσε UAV των Χούθι το πλήρωμα της φρεγάτας «Ψαρά», που συμμετέχει στην αποστολή της Ε.Ε. «Ασπίδες» για τη διαφύλαξη της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Αντεν. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΑΒ συνεργάζεται με το ΓΕΕΘΑ και το ΓΕΝ για τη χρήση του συστήματος και στην επόμενη φρεγάτα ΜΕΚΟ που θα αναπτυχθεί στην Ερυθρά Θάλασσα, ενώ συζητείται και η εμπορική αξιοποίηση ενός τέτοιου συστήματος, το οποίο υπολογίζεται ότι μπορεί να κοστίσει περί το ένα εκατ. ευρώ. Μάλιστα, για τον «Κένταυρο» και τις επιτυχίες του έχει δείξει ενδιαφέρον και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος πριν από λίγες ημέρες ενημερώθηκε προσωπικά για τις δυνατότητες αυτού του «made in Greece» anti-drone συστήματος.
