Δεδομένη είναι η βούληση της Αθήνας να προχωρήσει το «πρότζεκτ» του καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, καθώς εκτιμάται ότι το γεωπολιτικό ρίσκο του εγχειρήματος είναι απολύτως ελεγχόμενο, ενώ τα διπλωματικά και οικονομικά οφέλη πολλαπλά. Μάλιστα, μετά τη συνάντηση του Κυρ. Μητσοτάκη με τον Ν. Χριστοδουλίδη επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι οι εναπομείναντες ενδοιασμοί της Λευκωσίας θα ξεπεραστούν και Ελλάδα και Κύπρος θα προχωρήσουν το εγχείρημα του Great Sea Interconnector.
Η Αθήνα αιφνιδιάστηκε αρνητικά από την επιλογή της Αγκυρας –τον περασμένο Ιούλιο– να αποστείλει πολεμικά πλοία όταν το ιταλικό ερευνητικό «Teliri», που είχε αναλάβει την πρώτη φάση του έργου, κινήθηκε εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων νοτίως της Κάσου. Εκτιμάται, όμως, ότι η τουρκική πλευρά δεν θα κλιμακώσει τις αντιδράσεις της για τέσσερις λόγους:
• Το έργο είναι απολύτως συμβατό με κάθε έννοια του διεθνούς δικαίου –ακόμη και στο πλαίσιο των νομικών «ακροβατισμών» στους οποίους επιδίδεται η τουρκική διπλωματία–, καθώς το καλώδιο θα τοποθετηθεί «επιφανειακά» – δηλαδή σε βάθος 3.000 μέτρων, σε διενή ύδατα και χωρίς να γίνουν εργασίες στον βυθό.
• Eχει διασφαλιστεί όχι μόνον ευρωπαϊκή στήριξη, αλλά και χρηματοδότηση: Από το 1,9 δισ. ευρώ του συνολικού κόστους, τα 657 εκατ. είναι συνεισφορά της Κομισιόν.
• Το έχει αναλάβει η γαλλική εταιρεία Nexans, με αποτέλεσμα να θεωρείται βέβαιο ότι τυχόν προσπάθεια της Αγκυρας να προκαλέσει προσκόμματα θα τη φέρει αντιμέτωπη με το Παρίσι.
• Θετική στην προοπτική του Great Sea Interconnector είναι και η Ουάσιγκτον.
Η προώθηση του έργου θα έχει και πολιτικό «αποτύπωμα» για την κυβέρνηση, καθώς θα απαντηθούν εμπράκτως και αιτιάσεις ότι αποφεύγει κινήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την αντίδραση της Αγκυρας προκειμένου να διατηρηθούν οι χαμηλοί τόνοι στο Αιγαίο. Το ζήτημα του καλωδίου δεν είναι βέβαιο ότι θα απασχολήσει το επερχόμενο τετ α τετ των Κυρ. Μητσοτάκη και Τ. Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, καθώς το έχει ήδη θέσει στον Χ. Φιντάν ο Γ. Γεραπετρίτης στην τελευταία τους συνάντηση. Το ραντεβού Μητσοτάκη – Ερντογάν θεωρείται όμως κρίσιμο γιατί από την πορεία του θα κριθεί κατά πόσον θα δοθεί εξουσιοδότηση στους δύο υπουργούς Εξωτερικών να μπουν στα βαθιά νερά των συζητήσεων για τις θαλάσσιες ζώνες, ή οι διμερείς σχέσεις θα παραμείνουν εστιασμένες στη διατήρηση του θετικού κλίματος και στα θέματα χαμηλής πολιτικής. Πάντως, οι προσδοκίες της Αθήνας είναι περιορισμένες, καθώς η Αγκυρα παραμένει σταθερή στις ανελαστικές θέσεις της, ενώ κατά περιόδους δεν διστάζει να δυναμιτίζει σε ρητορικό επίπεδο το κλίμα, με τελευταίο παράδειγμα τη σφοδρή επίθεση του εκπροσώπου του ΑΚΡ Ομ. Τσελίκ κατά του Ν. Δένδια.
Οι «11» και τα όρια της ανοχής
Μήνυμα ότι δεν θα υπάρξει εφεξής «ασυλία» σε βουλευτές της Ν.∆. που ασκούν κριτική στην οικονομική πολιτική με «επιλεκτική» χρήση των διαθέσιμων στοιχείων ή πιέζουν προκειμένου να μπει φρένο στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων εκπέμπει η οδός Νίκης, στον απόηχο της ερώτησης των «11» για τα κόκκινα δάνεια. Οπως λέγεται, κατά τη θητεία του Κ. Χατζηδάκη στο υπουργείο Οικονομικών η ανεργία έχει μειωθεί κατά 1,5%, η οικονομία αξιολογείται θετικά από όλους τους διεθνείς οίκους, ο τουρισμός πηγαίνει από ρεκόρ σε ρεκόρ, ενώ πέραν των αυξήσεων σε μισθούς και συντάξεις διαμορφώνεται δημοσιονομικός χώρος για την ενίσχυση των πλέον ευάλωτων πολιτών. Ειδικά αναφορικά με τα κόκκινα δάνεια η ενόχληση είναι μεγάλη, δεδομένου ότι το ποσοστό τους, που ξεπερνούσε το 40% το 2019, περιορίστηκε σε 7,5% το 2024.
Σε κάθε περίπτωση, τυχόν νέες παρεμβάσεις από «διαφωνούντες» βουλευτές θα απαντώνται ευθέως και με αυστηρό τρόπο. Καθώς μάλιστα «συντονίζονται» με τη φιλολογία ότι στο κυβερνητικό στρατόπεδο –ακόμη και εντός του Μεγάρου Μαξίμου– υπάρχουν στελέχη που, σε αντίθεση με τον Κ. Χατζηδάκη και στενούς συνεργάτες του Κυρ. Μητσοτάκη, υποστηρίζουν πως κατά τις προωθούμενες μεταρρυθμίσεις, ακόμη και τις πλέον αναγκαίες, θα πρέπει να συνυπολογίζεται το πολιτικό κόστος. Επισημαίνεται μάλιστα ότι η φθορά που υφίσταται η κυβέρνηση από πρωτοβουλίες όπως η ερώτηση των «11» δεν επηρεάζει πρωτίστως τη Ν.Δ. –καθώς η αντιπολίτευση αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα και δεν συνιστά απειλή–, αλλά την εικόνα της χώρας. Πάντως, είναι προφανές πως διαμορφώνεται ένας πυρήνας βουλευτών που λόγω πικρίας επειδή δεν έχουν υπουργοποιηθεί ή επειδή εκτιμούν πως έτσι ανεβάζουν τις μετοχές τους στις εκλογικές τους περιφέρειες εμφανίζουν τάσεις αποστασιοποίησης από κυβερνητικές επιλογές, δημιουργώντας τους όρους για την πιθανή διαμόρφωση ενός πολιτικού προβλήματος που «υπερβαίνει» το υπουργείο Οικονομικών. Ετσι, παρότι το Μέγαρο Μαξίμου επέλεξε να τηρήσει χαμηλούς τόνους έναντι των «11», ορισμένοι εκτιμούν πως εάν το φαινόμενο επαναληφθεί, η αντίδραση θα πρέπει να είναι αυστηρότερη.
Πίσω από τα γκάλοπ για το ΠΑΣΟΚ
Σε κούρσα για τρεις –Ν. Ανδρουλάκη, Χ. Δούκα, Αννα Διαμαντοπούλου– συν ένα –Π. Γερουλάνο– εξελίσσεται, σύμφωνα με το σύνολο σχεδόν των δημοσκοπήσεων, η μάχη για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, με το ντιμπέιτ της Τρίτης να θεωρείται κρίσιμο για τη δυναμική με την οποία οι υποψήφιοι θα μπουν στην τελική ευθεία προς την κάλπη της 6ης Οκτωβρίου. Ο Ν. Ανδρουλάκης εμφανίζεται να έχει ισχυρές πιθανότητες να είναι ο ένας από τους δύο «μονομάχους» του δεύτερου γύρου, αλλά όχι και ο βέβαιος νικητής, όποιον εκ των συνυποψηφίων του και να έχει ως αντίπαλο. Oπως αναφέρουν έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να διασφαλίσει την επανεκλογή του θα πρέπει:
• Να υπερβεί τις 139.492 ψήφους που είχε συγκεντρώσει στην εσωκομματική αναμέτρηση του 2021: Η συμμετοχή αναμένεται να είναι αυξημένη και άρα ο πήχυς της εκλογής υψηλότερος.
• Να μην κυριαρχήσει ως διακύβευμα ποιος μπορεί να καταστήσει το ΠΑΣΟΚ κυβερνητική δύναμη. Υπέρ του Ν. Ανδρουλάκη λειτουργεί ότι τις τελευταίες εβδομάδες, λόγω και της περιδίνησης του ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ καταγράφει ανοδική τροχιά στις δημοσκοπήσεις, αλλά η πρωθυπουργική του εικόνα παραμένει σχετικά ασθενής.
• Να μην προσέλθουν στις κάλπες «ειδικά» κοινά, δηλαδή ψηφοφόροι που στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις δεν είχαν επιλέξει το ΠΑΣΟΚ. Οπως λέγεται, εάν στις εσωκομματικές εκλογές λάβει μέρος τμήμα τού ενός εκατομμυρίου «πράσινων» ψηφοφόρων που από το 2012 σταδιακά μετακινήθηκαν προς τη Ν.Δ., η Αννα Διαμαντοπούλου θα κερδίσει έδαφος. Επίσης, στην περίπτωση που απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ μετάσχουν στην εκλογική διαδικασία, θα ευνοηθεί ο Χ. Δούκας.
