Διαβάζω σωρεία άρθρων και σχολίων στις εφημερίδες και στο Διαδίκτυο. Παρακολουθώ συνάμα φορτισμένες συζητήσεις στην τηλεόραση. Συνοδεύονται, όπως έχουμε συνήθεια, από μια περιορισμένη χρήση λέξεων του ελληνικού λεξιλογίου, όπως υποχώρηση, παραχώρηση, εκχώρηση, μειοδοσία, εθνική προδοσία, υποταγή. Προσθέτω και την πολλαπλών εφαρμογών και στόχων λέξη «χρεοκοπία», όταν ειδικά αναφέρεται στην εξωτερική μας πολιτική. Ας μην απορούμε. Κατά κανόνα συχνότερη είναι η χρήση όρων με αρνητικό πρόσημο σε μια χώρα που διαχρονικά έχει διδαχθεί και εθισθεί να είναι εθνικά υπερήφανη, έχοντας πετύχει μόνο μεγάλες πολιτικο-διπλωματικές επιτυχίες και νίκες.
Η Ελλάδα διακρίνεται ως μια οιονεί οικουμενική εξαίρεση. Είμαστε η μόνη χώρα που τα πάντα κατορθώνει χωρίς συμβιβασμούς. Θεωρούμε ότι έχουμε τη δύναμη και τις δυνατότητες να πετυχαίνουμε τους στόχους μας επιβάλλοντας τη βούλησή μας σε οποιαδήποτε χώρα και διεθνή οργανισμό. Κάθε ξένος διπλωμάτης στην Αθήνα που προσπαθεί σήμερα να ενημερώσει την κυβέρνησή του για την αντίδραση και τη στάση κομμάτων, φορέων, πολιτικών και πολιτών στην ανύπαρκτη σήμερα ελληνοτουρκική συμφωνία για τη Χάγη πρέπει να συμβουλεύεται και ψυχολόγο. Ο συμβιβασμός, αναγκαίο και απαραίτητο στοιχείο κάθε διεθνούς οικονομικής, νομικής, εμπορικής και διπλωματικής συμφωνίας, μόνο στη δική μας πατρίδα ηχεί περίπου σαν προδοσία ή μειοδοσία. Το έχω νιώσει στο πετσί μου, τόσα χρόνια διπλωμάτης.
Ενόψει της επικείμενης ελληνοτουρκικής υπουργικής συνάντησης των Αθηνών ανησυχώ για την εικόνα που επιλέγουν κάποιοι να εκπέμπει η Ελλάδα. Την εικόνα μιας ανασφαλούς, χωρίς ισχύ και αυτοπεποίθηση, μικρής και αδύναμης να διαπραγματευθεί, υποστηρίζοντας και προτάσσοντας το εθνικό της συμφέρον χώρας. Από την άλλη πλευρά, λάθος υπηρεσία προσφέρουν και δυσχεραίνουν αντί να διευκολύνουν –όπως πιστεύουν– τους χειρισμούς της εκάστοτε κυβέρνησης εκείνοι που σπεύδουν να συστήσουν υποχωρήσεις κ.λπ. Το κλίμα που δημιουργούν προκαλεί αντιδράσεις. Ειδικά όταν δημιουργείται η εντύπωση ότι λειτουργούν ως αντίλαλοι. Δεν θα επεκταθώ. Εχουσι γνώσιν οι φύλακες.
Η επικοινωνιακή πολιτική όταν αγγίζουμε τόσο λεπτά θέματα χρειάζεται προσοχή. Η δημόσια διπλωματία μας μόνο όφελος θα έχει αν εφαρμόσει στις σχετικές με τον ελληνοτουρκικό διάλογο ανακοινώσεις τα στοιχεία της πληρότητας, της καθαρότητας και της αναδρομής σε βάθος χρόνου. Τίποτα δεν είναι σημερινό ή μόνο σημερινό. Πολλά έχουν βάθος μιας 50ετίας, 30ετίας, 20ετίας. Πόσοι το γνωρίζουν;
Συγκρουόμαστε σήμερα για μια υποθετική, δυσδιάκριτη στον ορίζοντα ελληνοτουρκική συμφωνία για τη Χάγη. Χάσαμε όμως ήδη μόνοι μας μια μάχη. Δείχνουμε με τον άμετρο λόγο και την άλογη γραφή ότι δεν μας χαρακτηρίζουν πλέον ως λαό και ως πολίτες η αισθητική του λόγου και το μέτρο. Η παρακαταθήκη δηλαδή του Αριστοτέλη.
* Ο κ. Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς διετέλεσε πρεσβευτής σε Ουάσιγκτον, Τίρανα και Σκόπια.
