Περίγραμμα των απαντήσεων στα ερωτήματα του ειδικού συμβούλου του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Εσπεν Μπαρθ Εϊντε για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις έδωσε η ελληνική πλευρά στα πλαίσια της διάσκεψης που λαμβάνει χώρα τις τελευταίες έξι ημέρες στο Κραν – Μοντανά της Ελβετίας.
Οι ελληνικές απαντήσεις περιλαμβάνονται σε ένα πολυσέλιδο υπόμνημα που κατατέθηκε στον κ. Εϊντε. Στις ελληνικές θέσεις δεσπόζει η άποψη για τον τρόπο αποχώρησης των Τουρκικών στρατευμάτων, όπου γίνεται σαφές ότι η Αθήνα βάζει ως όρο την ύπαρξη ρήτρας που θα προβλέπει συγκεκριμένη ημερομηνία αποχώρησής τους από την Κύπρο (sunset clause)
Πιο συγκεκριμένα, στο ερώτημα για το πώς θα είναι το σύστημα ασφάλειας μετά τη λύση, διευκρινίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι:
Θα πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός επαλήθευσης και παρακολούθησης, ο οποίος θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες ασφαλείας σχετικά με την εφαρμογή της λύσης. Θα πρέπει να είναι διεθνής, χωρίς τις εγγυήτριες δυνάμεις, αντικειμενικός, τεχνικά καταρτισμένος με εμπειρογνωμοσύνη/εμπειρία σε θέματα επαλήθευσης και fact finding/επαλήθευσης και πραγματογνωμοσύνης (fact-finding). Θα πρέπει να έχει μια ισχυρή εντολή, για να μπορεί να παρακολουθεί και να αξιοποιεί την εκτέλεση όλων των δεσμεύσεων από τις πλευρές. Θα προσφέρει βοήθεια, συμβουλευτική και τεχνική υποστήριξη, στην επίλυση των δυσκολιών που μπορεί να προκύψουν στην εφαρμογή της λύσης. Ως προς αυτό, ο ΟΗΕ θα πρέπει να έχει έναν βασικό ρόλο. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει ένα σύμφωνο φιλίας, μια συνολική συνθήκη, με στόχο να συσφίξει τις φιλικές σχέσεις και τη συνεργασία μεταξύ της Κύπρου, της Τουρκίας και της Ελλάδας, σε ένα εύρος θεμάτων, όπως μετανάστευση, απειλές από τρομοκρατία, φυσικές καταστροφές κλπ. Το σύμφωνο αυτό δεν θα έχει στρατιωτική διάσταση.
Ως προς το ερώτημα «Τι συμβαίνει στο υφιστάμενο σύστημα ασφάλειας;» αναφέρθηκε. μεταξύ άλλων, ότι:
Θα πρέπει να τερματιστούν οι συνθήκες εγγυήσεων και ασφάλειας, ταυτόχρονα με την υιοθέτηση της λύσης, και θα πρέπει να υπάρχει μια συνθήκη για την απόσυρση των ξένων δυνάμεων από την εδαφική επικράτεια της Κύπρου. Θα πρέπει να έχει η μορφή συνθήκης ένα χρονοδιάγραμμα για τις βασικές φάσεις αποχώρησης των στρατευμάτων και του εξοπλισμού τους, καθώς και τη συνεχή ροή τους. Θα πρέπει να υπάρχει μια αρχή που να μπορεί να επαληθεύει και να παρακολουθεί την όλη διαδικασία και η οποία θα αναφέρεται στα μέρη, αλλά και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
