«Εξαιρετική» χαρακτηρίζουν την έως τώρα απόδοση του αντι-drone «Κένταυρος» της ΕΑΒ υψηλόβαθμες πηγές του Πολεμικού Ναυτικού. Το ελληνικής σχεδίασης και ανάπτυξης σύστημα εκπομπής παρεμβολών που τοποθετήθηκε στη φρεγάτα «Ψαρά» λίγο πριν από την αναχώρηση της για την Ερυθρά Θάλασσα δοκιμάστηκε με επιτυχία στο πεδίο των επιχειρήσεων, για δεύτερη φορά μέσα σε οκτώ ημέρες, καταγράφοντας έως σήμερα τρεις καταρρίψεις UAV των Χούθι.
Και στις δύο περιπτώσεις που η ελληνική φρεγάτα και τα πλοία στα οποία παρέχει συνοδεία, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής επιχείρησης Aspides, δέχτηκαν επίθεση από εχθρικά μη επανδρωμένα αεροχήματα, ο «Κένταυρος» λειτούργησε με απόλυτη επιτυχία, πετυχαίνοντας όχι μόνο τον έγκαιρο εντοπισμό και την αποκάλυψη των απειλών, αλλά και την εξουδετέρωσή τους. Ωστόσο, αν και πρόκειται για ένα «battle proven» σύστημα, μέχρι σήμερα, οι Ενοπλες Δυνάμεις δεν έχουν υποβάλει παραγγελίες.
Τρεις καταρρίψεις
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», τα ξημερώματα της Κυριακής 14 Ιουλίου, το αντι-drone της φρεγάτας «Ψαρά» πέτυχε την κατάρριψη όχι ενός, αλλά δύο μη επανδρωμένων αεροχημάτων των Χούθι. Στην ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ και της επιχείρησης Aspides αναφέρεται ότι «τουλάχιστον ένα κατερρίφθη» και τα άλλα απομακρύνθηκαν. Αρμόδιες πηγές τονίζουν ότι καταστράφηκε και δεύτερο UAV, ωστόσο δεν είναι ακόμη ξεκάθαρες οι συνθήκες λόγω της μεγάλης απόστασης από τη μονάδα του Πολεμικού Ναυτικού. Οι πρώτες αναφορές, πάντως, μιλούν για λάμψη που παραπέμπει σε έκρηξη στον αέρα και όχι από την επαφή με την επιφάνεια της θάλασσας, όπως στην περίπτωση της κατάρριψης που σημειώθηκε στις 7 Ιουλίου.
Οι ίδιες πηγές μεταφέρουν στην «Κ» ότι τα πιθανά σενάρια είναι δύο. Δεδομένου ότι το UAV βρισκόταν υπό την εκπομπή ισχυρών παρεμβολών, είτε πυροδοτήθηκαν τα εκρηκτικά που έφερε ή ενεργοποιήθηκε το σύστημα αυτοκαταστροφής του. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα συγκεκριμένα UAVs διαθέτουν σύστημα απεμπλοκής με αδρανειακή ναυτιλία, ώστε να επιστρέφουν στη βάση τους σε περίπτωση που δεχτούν παρεμβολές. Φαίνεται, όμως, ότι στην περίπτωση αυτή το drone δεν κατάφερε να ξεφύγει και ενδεχομένως πυροδότησε τον μηχανισμό αυτοκαταστροφής. Δυστυχώς η απόσταση ήταν μεγάλη και τα συντρίμμια πρακτικά αδύνατο να εντοπιστούν ώστε να εξαχθούν πιο ασφαλή συμπεράσματα επί του παρόντος.
Πέραν του ορίζοντα
Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι το σμήνος UAVs των Χούθι εντοπίστηκε σε πολύ μεγάλη απόσταση, η οποία ξεπερνά τα 10 ναυτικά μίλια. Πρακτικά, ο «Κένταυρος» αποκάλυψε τις απειλές πέραν του ορατού ορίζοντα και πολύ πριν τα εχθρικά drones εισέλθουν στην εμβέλεια του πυροβόλου της ελληνικής φρεγάτας. Το πλήρωμα της F-454 «Ψαρά», που έχει ήδη σημαντική εμπειρία από τη χρήση του συστήματος αντι-drone, εγκλώβισε τα UAVs και με εκπομπή παρεμβολών διάρκειας περίπου τριών λεπτών κατέρριψε ένα από τα αυτά και στη συνέχεια εξερράγη ένα ακόμη. Τα υπόλοιπα άλλαξαν πορεία και απομακρύνθηκαν από τον τομέα ευθύνης του πολεμικού πλοίου.
Το σύστημα «Κένταυρος», παρά το γεγονός ότι αναπτύχθηκε για χρήση από τον Στρατό Ξηράς ως εποχούμενο αντι-drone, έχει δώσει πολύ σημαντικά αποτελέσματα από την εφαρμογή του στη φρεγάτα «Ψαρά». Αρμόδιες πηγές τονίζουν ότι πρόκειται για ένα πλήρως παθητικό μέσο, το οποίο δεν προδίδει τη θέση του χρήστη, ενώ, στη χερσαία έκδοση, μετά τον εντοπισμό της απειλής το όχημα που το μεταφέρει απομακρύνεται και δεν αποτελεί στόχο. Εντυπωσιακή ήταν η απόδοσή του και στις εν πλω δοκιμές, όπου, κατά τη διάρκεια άσκησης το πλήρωμα της φρεγάτας κατάφερε να υποκλέψει επικοινωνίες από ιπτάμενα μέσα, αποκαλύπτοντας τη διόπτευσή τους.
Καμία παραγγελία
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Πολεμικό Ναυτικό θέλει να εγκαταστήσει τον «Κένταυρο» και στην επόμενη μονάδα που θα αναπτυχθεί στην Ερυθρά Θάλασσα, τη φρεγάτα «Σπέτσαι», ωστόσο, μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει επίσημη παραγγελία. Προς το παρόν υπάρχει μόνο ένα πρωτότυπο, το οποίο θα πρέπει να ξηλωθεί από το «Ψαρά» και να τοποθετηθεί στο «Σπέτσαι». Σύμφωνα με πηγές της ΕΑΒ, η απεγκατάσταση και η εκ νέου εγκατάσταση, όπως και η εκπαίδευση του πληρώματος, θα απαιτήσει αρκετές ημέρες, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει ο απόπλους της φρεγάτας.
Ακόμη και το αρχικό ενδιαφέρον για πέντε αντι-drone επ’ ωφελεία του ΓΕΣ δεν έχει μετουσιωθεί σε σύμβαση. Η απουσία παραγγελιών από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις προβληματίζει την ΕΑΒ, η οποία θέλει να προχωρήσει σε παραγγελίες υποσυστημάτων και καλωδιώσεων και περαιτέρω ανάπτυξη του συστήματος. Παρ’ όλα αυτά, οι επιτυχίες του αντι-drone «Κένταυρος» έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον της Εθνικής Φρουράς στην Κύπρο αλλά και ξένων αγορών που ζητούν περισσότερες πληροφορίες.
Πηγές του ναυτικού επιτελείου αναφέρουν στην «Κ» ότι το Πολεμικό Ναυτικό εξάγει πολύτιμα συμπεράσματα από τη χρήση του συστήματος στο πεδίο των επιχειρήσεων και θα συνεχίσει να δοκιμάζει τον «Κένταυρο» κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Δεν αποκλείουν, μάλιστα, την τοποθέτηση του συστήματος στις φρεγάτες ΜΕΚΟ, εφόσον ληφθεί απόφαση για ολικό ή μερικό εκσυγχρονισμό τους.
