Το ιστορικό Τ-6 Harvard της Πολεμικής Αεροπορίας επέστρεψε στους ελληνικούς ουρανούς μετά από 54 χρόνια. Το αεροσκάφος ανακατασκευάστηκε και επανήλθε σε πτήσιμη κατάσταση με μέριμνα του κοινωφελούς ιδρύματος «Ικαρος» και την ερχόμενη Κυριακή θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο κοινό, πετώντας μαζί με το θρυλικό Spitfire MJ755, πάνω από τη νέα παραλία της Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την εορτή της Πολεμικής Αεροπορίας.
Τα δύο Warbirds, όπως αποκαλούνται οι βετεράνοι των αιθέρων, στη δεύτερη «ζωή» τους έχουν αναλάβει νέους ρόλους. Αφενός να διατηρήσουν ζωντανή την πλούσια αεροπορική ιστορία της Ελλάδας, αφετέρου, μέσα από τη συμμετοχή τους σε επιδείξεις εντός και ίσως εκτός συνόρων, να προσελκύσουν τη νέα γενιά πιλότων που θα καθίσει σε πολύ πιο σύγχρονα πιλοτήρια μαχητικών αεροσκαφών.
Από το Τέξας στο Τατόι
Το Τ-6 Harvard με τον σειριακό αριθμό 49-3424 ξεκίνησε τη ζωή του στο Τέξας των Ηνωμένων Πολιτειών και συγκεκριμένα στο εργοστάσιο της North American Aviation στο Ντάλας. Το πιο παραγωγικό εργοστάσιο αεροσκαφών των Ηνωμένων Πολιτειών κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου, μεταξύ άλλων, κατασκευάστηκαν τα θρυλικά P-51 Mustang και τα βομβαρδιστικά Β-24 Liberator. 18.000 αεροπλάνα φτιάχτηκαν εκεί από το 1942 έως 1945, ένα από τα οποία είναι και το ελληνικό Τ-6, που βγήκε από το εργοστάσιο στις 25 Ιανουαρίου 1943.
Το Harvard ξεκίνησε την «καριέρα» του ως εκπαιδευτικό της αμερικανικής αεροπορίας και υπηρέτησε στη Μοίρα Εκπαιδεύσεως με έδρα το Φορτ Γουόρθ του Τέξας μέχρι τις 23 Ιανουαρίου 1955. Στη συνέχεια, μεταφέρθηκε στη Διοίκηση Αεροπορικού Υλικού, όπου τέθηκε σε «Κατάσταση Συμμόρφωσης» (SOC), για να καταλήξει στην ελληνική βασιλική αεροπορία στις 17 Φεβρουαρίου του 1959. Το Τ-6 εντάχθηκε στη Σχολή της Αεροπορίας και ήταν ένα από τα 108 που υπηρέτησαν με τα ελληνικά χρώματα.
Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη, αρχικά βρετανικής και στη συνέχεια αμερικανικής προέλευσης, ήταν τα κύρια εκπαιδευτικά της Ελληνικής Αεροπορίας για 22 χρόνια, από το 1947 έως το 1969. Οι πρώτοι Ελληνες πιλότοι εκπαιδεύτηκαν στον τύπο κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη Ροδεσία, με το Harvard να χρησιμοποιείται εκτεταμένα και στον Εμφύλιο, ενταγμένο στα 345, 346 και 347 Σμήνη Αναγνωρίσεως για αποστολές συλλογής πληροφοριών και κρούσης.
Ολική επαναφορά
Το «49-3424» πραγματοποίησε την τελευταία του πτήση στις 12 Ιανουαρίου 1970 ως εκπαιδευτικό. Από το 1993 έως το 2022 βρισκόταν στο μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας στη βάση της Δεκέλειας περιμένοντας υπομονετικά να ξαναπετάξει. Τον Ιούνιο του 2022, μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης με την Πολεμική Αεροπορία, το κοινωφελές ίδρυμα «Ικαρος» ανέλαβε την επαναφορά του Harvard σε πτήσιμη κατάσταση. Το αεροσκάφος αποσυναρμολογήθηκε και ταξίδεψε μέχρι τη Μεγάλη Βρετανία, ακολουθώντας τον δρόμο που άνοιξε το Spitfire. Στην Αγγλία έφτασε τον Ιούνιο του 2022 και σχεδόν 28 μήνες μετά, τον Οκτώβριο του 2024, έκανε την πρώτη δοκιμή κινητήρα.
Το Τ-6 αποσυναρμολογήθηκε ξανά, μεταφέρθηκε στην Ελλάδα με φορτηγό και συναρμολογήθηκε στο Τατόι στις 23 Οκτωβρίου. Μία ημέρα μετά, στις 24, έκανε την πρώτη του πτήση στην Ελλάδα μετά από 54 χρόνια. Το θρυλικό αεροπλάνο θα πετάει σύντομα με Ελληνες χειριστές, ενώ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Πολεμικής Αεροπορίας, όταν δεν πετάει σε παρελάσεις και αεροπορικές επιδείξεις, θα βρίσκεται στο μουσείο του Τατοΐου.