Κατά τη διάρκεια μιας ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας τον περασμένο μήνα, ο υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν μίλησε για «μια πολύ σημαντική στρατηγική συγκυρία», κατά την οποία οι ΗΠΑ θα πρέπει να ενθαρρύνουν εκείνους –όπως η Ινδία και η Τουρκία– που επανεξετάζουν τη σχέση τους με τη Ρωσία. Ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ απάντησε με μια απλή αλλά ισχυρή επισήμανση: «Η επιλογή δεν είναι ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα [ή τη Ρωσία], η επιλογή είναι σε τι είδους κόσμο θέλουμε να ζήσουμε. Κάποιον που τελικώς διέπεται από ένα κράτος δικαίου… ή κάποιον [που είναι απολυταρχικός]. [Στο] τέλος της ημέρας, επιδιώκοντας να καταστήσουμε αυτή την επιλογή ξεκάθαρη, ελπίζω ότι θα έχουμε υψηλότερες προσδοκίες από εκείνους που περιγράφουμε ως συμμάχους…».
Σε αυτό το πλαίσιο, το ταξίδι του κ. Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον και οι δεξιοτεχνικές επιδόσεις του σε πολλαπλούς τομείς δεν θα μπορούσαν να έρθουν σε καλύτερη στιγμή. Οι Αμερικανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και το αμερικανικό κοινό αποκτούν έντονη επίγνωση των επιπτώσεων της «επιλογής» που περιέγραψε ο γερουσιαστής Μενέντεζ. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι –όπως συμβαίνει τόσο συχνά– δεν έχουν προλάβει το κοινό αίσθημα, αλλά η αξιακή πρόταση έχει γίνει πολύ πιο σημαντικό μέρος του δημόσιου λόγου – τόσο στη Δεξιά όσο και στην Αριστερά. Η υπόθεση του πάστορα Μπράνσον κλιμακώθηκε επειδή οι Ευαγγελιστές Χριστιανοί άσκησαν μεγάλη πίεση. Το hashtag #NoJetsForTurkey και το αντίστοιχο βίντεο έγιναν viral επειδή η αριστερή σφαίρα του Twitter το υιοθέτησε. Αν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν αντιληφθεί σύντομα ότι οι αμιγώς γεωπολιτικές εκτιμήσεις δεν πρόκειται να κερδίσουν το αμερικανικό κοινό, το κατεστημένο της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον θα παρασυρθεί τελικά από το κοινό αίσθημα.
Αρκετοί Αμερικανοί αξιωματούχοι μοιράστηκαν αποσπάσματα ελληνικής σοφίας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του πρωθυπουργού, αλλά να ένα που φαίνεται να υιοθετεί το αμερικανικό κοινό: «Δείξε μου τους φίλους σου να σου πω ποιος είσαι». Ως εκ τούτου, ο πρωθυπουργός προσέφερε τη μεγαλύτερη δυνατή υπηρεσία στην Ελλάδα και στον Ελληνισμό την περασμένη εβδομάδα: παρουσίασε την Ελλάδα ως κάτι περισσότερο από έναν «πυλώνα σταθερότητας», κάτι περισσότερο από έναν «αξιόπιστο σύμμαχο». Μετά από αυτή την εβδομάδα, η Ελλάδα είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση.
Ακόμα και για όσους σκέφτονται πρωτίστως γεωπολιτικά, η Ελλάδα ξεχωρίζει. Οσες χώρες προσπαθούν να εξισορροπήσουν τις σχέσεις τους μεταξύ Ρωσίας και Δύσης αναφέρουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες τους, οι τουριστικές τους βιομηχανίες, οι σχέσεις ασφαλείας τους, αν ακολουθήσουν σκληρή γραμμή απέναντι στη Ρωσία. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τεράστιους κινδύνους σε όλα αυτά τα μέτωπα, αλλά εξακολουθεί να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις, να κλείνει τον εναέριο χώρο της και να παρέχει άνευ όρων υποστήριξη στην Ουκρανία. Οπως ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης εξέθεσε με σαφήνεια ενώπιον του Κογκρέσου, η δέσμευση για το κράτος δικαίου και την εδαφική κυριαρχία δεν μπορεί να είναι ασυνεπής. Σε αυτό το μέτωπο, η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.
Οπως ο πρωθυπουργός εξέθεσε με σαφήνεια ενώπιον του Κογκρέσου, η δέσμευση για το κράτος δικαίου και την εδαφική κυριαρχία δεν μπορεί να είναι ασυνεπής.
Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός μπόρεσε να τραβήξει μια σαφή γραμμή ανάμεσα σε αυτές τις αρχές που επηρεάζουν τόσο πολύ βασικές αμερικανικές αξίες και συμφέροντα, και σε θεμελιώδη ελληνικά εθνικά θέματα όπως η Κύπρος και το Αιγαίο, κατέδειξε ένα επίπεδο πολιτικής ωριμότητας που κανείς δεν περίμενε από την Ελλάδα. Ο κ. Μητσοτάκης δεν προχώρησε σε χοντροκομμένα παζάρια. Αφουγκράστηκε σχεδόν τέλεια το κλίμα στην Αμερική, δηλώνοντας ουσιαστικά: «Η Ελλάδα έχει επιλέξει σε τι είδους κόσμο θέλει να ζήσει, και αυτός είναι ένας κόσμος που διέπεται από το κράτος δικαίου. Αλλά δεν θα έχουμε έναν τέτοιο κόσμο αν δεν εφαρμόσουμε το κράτος δικαίου στην Κύπρο και στο Αιγαίο». Για άλλη μια φορά, η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.
Η λιγότερο προβεβλημένη συνομιλία του πρωθυπουργού με τον Ντέιβιντ Ιγκνάσιους της Washington Post ήταν επίσης πολύ αποκαλυπτική. Το γεγονός ότι ο Ιγκνάσιους παρουσίασε την Ελλάδα ότι «ξανάχτισε τον κεντρώο χώρο» και ζήτησε από τον κ. Μητσοτάκη συμβουλές για την αμερικανική πολιτική, θα έπρεπε να εξυμνείται περισσότερο. Η αρχαία ελληνική δημοκρατία αποτελεί εδώ και καιρό πηγή έμπνευσης εδώ στις ΗΠΑ. Τώρα η σύγχρονη ελληνική δημοκρατία γίνεται παράδειγμα προς μίμηση.
Το γεγονός ότι το brand της Ελλάδας έλαβε μια τέτοια ώθηση την ίδια εβδομάδα που η Τουρκία άρχισε τους εκβιασμούς της προς το ΝΑΤΟ, τις συνεχείς παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα μπορούσε να αποτελέσει καλύτερη αντίθεση. Η ανασκόπηση των ροών στο Twitter πολλών μελών του Κογκρέσου καθιστά σαφές ότι οι ίδιοι πιστεύουν ότι το ταξίδι του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον ήταν ιστορικό. Είναι καιρός για την Αθήνα και την ελληνοαμερικανική κοινότητα να αρχίσουν να χτίζουν πάνω στα θεμέλια του «Η Ελλάδα είναι παράδειγμα προς μίμηση».
* Ο κ. Εντι Ζεμενίδης είναι εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC).
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr