Σε ασκήσεις ισορροπίας επιδίδονται όλο το τελευταίο διάστημα η ελληνική κυβέρνηση, η ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων) και οι πετρελαϊκές εταιρείες που έχουν αναλάβει τις παραχωρήσεις νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης για τη διερεύνηση πιθανολογούμενων κοιτασμάτων. Προχωρούν με προσεκτικά βήματα ισορροπώντας μεταξύ της αναγκαίας επιτάχυνσης του προγράμματος ερευνών προκειμένου να μη χαθεί και το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για τον εντοπισμό και αξιοποίηση των εγχώριων υδρογονανθράκων και της μη διατάραξης ευαίσθητων γεωπολιτικών ισορροπιών στην περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση, έπειτα από αίτημα της κοινοπραξίας της ΕxxonMobil, αποφάσισε να επεκτείνει τα όρια της NAVTEX της 7ης Νοεμβρίου, νοτιοδυτικά της Κρήτης στα όρια της μέσης γραμμής ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Λιβύη, με βάση τα οποία είχε οριστεί και η παραχώρηση το 2017. Η περιοχή αξιολογείται από την ExxonMobil ως εξαιρετικά ενδιαφέρουσα από απόψεως κοιτασμάτων φυσικού αερίου, βάσει των γεωλογικών αναλύσεων που έχει στα χέρια της από τα πρώτα δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα που συνέλεξε η νορβηγική PGS το 2012.
Αποτελεί εξάλλου συνέχεια της γεωλογικής λεκάνης του Ηροδότου, όπου ανακαλύφθηκαν τα μεγάλα κοιτάσματα στο Ισραήλ και στην Κύπρο. Οι γεωλογικές ενδείξεις, σύμφωνα με νεότερη ανάλυση που παρουσίασε ο μαλαισιανός κολοσσός Petronas στο συνέδριο International Petoleum Technology Conference, που έλαβε χώρα στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας τον Φεβρουάριο, δείχνουν «παγίδες» φυσικού αερίου που προσομοιάζουν σε αυτές του κοιτάσματος Zohr της Αιγύπτου.
Η ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή αναβαθμίζει το όλο project και προσθέτει αισιοδοξία στις αρμόδιες ελληνικές αρχές για την έκβασή του. Το πρόγραμμα υπό την πίεση και των πετρελαϊκών εταιρειών που συμμετέχουν στις παραχωρήσεις προχωράει με ταχείς ρυθμούς και, σύμφωνα με πληροφορίες, επίκεινται και νέες τρισδιάστατες έρευνες, που σηματοδοτούν επιτάχυνση των αποφάσεων για γεωτρήσεις.
Νεότερη ανάλυση του μαλαισιανού κολοσσού Petronas δείχνει «παγίδες» φυσικού αερίου που προσομοιάζουν σε αυτές του κοιτάσματος Zohr της Αιγύπτου.
«Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι για τη σημαντική πρόοδο που συντελείται από την αρχή του έτους, στην κατεύθυνση της εξερεύνησης του υπεδάφους μας για κοιτάσματα φυσικού αερίου. Πρόκειται για τα πρώτα βήματα μιας διαδρομής, που απαιτεί εντατική και συστηματική προσπάθεια για την υλοποίηση ενός φιλόδοξου αλλά και ρεαλιστικού προγράμματος που θα μας οδηγήσει σε διερευνητικές γεωτρήσεις τα επόμενα 3 χρόνια. Η αγαστή συνεργασία με τους επενδυτές μας αλλά και η ένταση της προσπάθειάς τους, που αντανακλάται στην αύξηση κατά 150% των σχετικών επενδύσεων, μας γεμίζουν αισιοδοξία ότι θα επιτύχουμε τους στόχους μας», δηλώνει στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος που εδώ και πολλούς μήνες αθόρυβα και σε συνεργασία με την κυβέρνηση και τις πετρελαϊκές εταιρείες προετοίμασε την επανεκκίνηση του προγράμματος.
Τα δύο «οικόπεδα» δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, όπου βρίσκονται σε εξέλιξη οι σεισμικές έρευνες της κοινοπραξίας των ExxonMobil – HELLENiQ ENERGY, σύμφωνα με την αρχική παραχώρηση, εκτείνονται σε μία έκταση 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων (όσο περίπου η έκταση της Πελοποννήσου).
Σύμφωνα με στοιχεία που είχε παρουσιάσει το 2019 στέλεχος των ΕΛΠΕ σε κλειστή συνάντηση για τους υδρογονάνθρακες, η ανάλυση των σεισμικών δεδομένων της περιοχής της Κρήτης δείχνει κοίτασμα 280 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου, το οποίο εάν επιβεβαιωθεί, θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς για σχεδόν 50 χρόνια.
Η συνολική αξία των ελληνικών κοιτασμάτων έχει υπολογιστεί σε παλαιότερη μελέτη της ΕΔΕΥΕΠ σε 250 δισ. ευρώ, με τιμές πετρελαίου προ κρίσης. Η ΕΔΕΥΕΠ και η κοινοπραξία της ExxonMobil έχουν αναβαθμίσει τους αρχικούς στόχους του προγράμματος, ποιοτικά και ποσοτικά, με στόχο να φέρουν την πρώτη ερευνητική γεώτρηση νωρίτερα του 2025, που προέβλεπε αρχικά το χρονοδιάγραμμα.
Για κάθε γεωφυσική γεώτρηση θα δαπανηθούν περί τα 80-120 εκατ. δολάρια και για κάποιες δύσκολες τεχνικές περιπτώσεις –που επιβάλλουν λόγοι περιβαλλοντικής προστασίας– μπορεί να φτάσουν και τα 150 εκατ. δολάρια. Οι πιθανοί στόχοι στην περιοχή της Κρήτης, σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ, βρίσκονται σε πετρώματα θαμμένα βαθιά κάτω από τον βυθό της θάλασσας, σε βάθη που ξεπερνούν κατά πολύ τα 1.500 μέτρα. Ο μέσος όρος βάθους νερού σε αυτές τις περιοχές ξεπερνάει τα 2.500 μέτρα και σε πολλές περιπτώσεις φτάνει τα 3.500 μέτρα. Μια πλήρης διερεύνηση των τριών περιοχών προϋποθέτει, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμοδίων παραγόντων, πέντε με έξι ερευνητικές γεωτρήσεις.
Η συγκυρία επανεκκίνησης του ελληνικού προγράμματος διερεύνησης των πιθανολογούμενων κοιτασμάτων αξιολογείται ως ιδιαίτερα ευνοϊκή και αυτό γιατί η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση ανέδειξε την αναγκαιότητα του φυσικού αερίου ως καυσίμου κατά τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και παράλληλα ως μέσου ενίσχυσης της ενεργειακής αυτονομίας της Ευρώπης. Στην εκ νέου διερεύνηση και εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου εξάλλου για τους ίδιους λόγους έχουν στραφεί πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
«Η αμφισβήτηση της ενεργειακής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο δημιουργεί συνθήκες έκτακτης ανάγκης τόσο για την επιτυχία της αναγκαίας ενεργειακής μετάβασης, όσο και για τη διασφάλιση της οικονομικής ευημερίας μας. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, η διαχρονική προσπάθεια της Ελλάδας να εκμεταλλευθεί τον δυνητικό φυσικό πλούτο του υπεδάφους της, γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ καθώς αποκτά σημασία σε περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο», τονίζει ο επικεφαλής της ΕΔΕΥΕΠ.
