Δύο μήνες μετά τον καταστροφικό σεισμό των 7,7 Ρίχτερ, η οσμή του θανάτου σκεπάζει ακόμη την Αντιόχεια. Η πόλη είχε τα περισσότερα θύματα. Είκοσι χιλιάδες νεκροί και χιλιάδες κτίρια ισοπεδωμένα ή ετοιμόρροπα. Σήμερα, σε πολλά σημεία, δεν έχουν απομακρυνθεί τα ερείπια. Κάτω από τα μπάζα είναι ακόμη θαμμένα πτώματα. Γι’ αυτό και πολλοί κάτοικοι εκφράζουν φόβους για τουλάχιστον διπλάσιο αριθμό νεκρών.
Στο κέντρο της ιστορικής πόλης, την οποία επισκέφθηκε η «Κ» τις προηγούμενες ημέρες, δεν κατοικεί σχεδόν κανένας. Από 1,4 εκατ. κατοίκους, όσοι επέζησαν και είχαν δυνατότητα να φύγουν, έφυγαν. Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι πήγαν σε άλλες πόλεις ή σε συγγενικά πρόσωπα, είτε με τη μέριμνα των τουρκικών αρχών εγκαταστάθηκαν προσωρινά σε ξενοδοχεία, κατοικίες, εστίες κ.τ.λ. Οι υπόλοιποι βρίσκονται στα γύρω χωριά ή στους καταυλισμούς που στήνονται στα περίχωρα της πόλης.
Εκατοντάδες εκσκαφείς και άλλα τόσα φορτηγά έχουν ξεκινήσει το έργο της απομάκρυνσης των συντριμμιών. Εχουν ήδη καθαριστεί ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, 800 εκσκαφείς και φορτηγά πραγματοποιούν 8.000 δρομολόγια την ημέρα στην επαρχία του Χατάι, στην οποία ανήκει και η Αντιόχεια. Στόχος είναι τα 12.000 δρομολόγια την ημέρα. Οι ανάγκες σίτισης, ρουχισμού αλλά και υγιεινής καλύπτονται με τη βοήθεια δήμων, νομαρχιών, δεκάδων τουρκικών και διεθνών ΜΚΟ υπό τον συντονισμό του Οργανισμού Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών της Τουρκίας (ΑFAD). Στα περίχωρα της Αντιόχειας έχουν στηθεί 22 κέντρα αποθήκευσης και διανομής για να ικανοποιηθούν όλες οι ανάγκες των σεισμοπαθών. Στην πόλη έχει αποκατασταθεί το δίκτυο ηλεκτροδότησης, το 91% του δικτύου υδροδότησης, 99,9% των τηλεπικοινωνιών, το 56% του δικτύου φυσικού αερίου. Βέβαια αυτά τα νούμερα αφορούν τις κατοικήσιμες περιοχές.
Σε σκηνές και κοντέινερ
Είκοσι χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους αλλά κάτω από τα ερείπια υπάρχουν θαμμένα πτώματα. Πολλοί φοβούνται ότι οι νεκροί θα είναι διπλάσιοι.
Ολοι οι σεισμοπαθείς που ζουν στην πόλη έχουν εγκατασταθεί σε καταυλισμούς με σκηνές αλλά και σε κοντέινερ. Βασικός στόχος των τουρκικών αρχών είναι να γίνει η γρήγορη εγκατάσταση των σεισμοπαθών σε κατοικίες-κοντέινερ. Το βραχυπρόθεσμο σχέδιο της AFAD προβλέπει τη δημιουργία 140 καταυλισμών με συνολικά 40.000 κοντέινερ. Το μακροπρόθεσμο σχέδιο είναι η ολοκλήρωση της κατασκευής χιλιάδων πολυκατοικιών αλλά λίγα χιλιόμετρα έξω από το κέντρο της Αντιόχειας.
Επισκεφθήκαμε έναν καταυλισμό που στήθηκε με τα πρώτα 511 κοντέινερ που έστειλε το Κατάρ, όπου σήμερα ήδη έχουν εγκατασταθεί 1.574 σεισμοπαθείς. Είναι έτοιμες, μικρές κατοικίες που είχαν χρησιμοποιηθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022. Αυτό που σήμερα κάνουν οι τουρκικές αρχές είναι να τοποθετήσουν στέγες στα κοντέινερ καθώς είχαν κατασκευαστεί για τις κλιματικές συνθήκες του Κατάρ, αλλά στην Αντιόχεια με τις έντονες βροχές υπάρχει η ανάγκη της μόνωσης. Δεν είδαμε πολλά κλιματιστικά. Μάθαμε πως υπάρχει σχέδιο εγκατάστασής τους, αλλά όλοι παραδέχονται πως το κόστος είναι τεράστιο. Στην πόλη έχει στηθεί υπαίθριο νοσοκομείο και πολλά ιατρεία καθώς υπάρχουν τεράστιες ανάγκες. Η τουρκική κυβέρνηση υπόσχεται ότι σε ένα έτος θα έχουν κατασκευαστεί χιλιάδες πολυκατοικίες. Ωστόσο μέχρι στιγμής είδαμε λίγες να έχουν αρχίσει να ανεγείρονται.
Ενα από τα βασικά θέματα που απασχολούν τις Αρχές είναι η εκπαίδευση και ήδη δημιουργούνται σχολεία με κοντέινερ αλλά και με προκατασκευασμένα κτίρια. Δεν αρκεί βέβαια η υποδομή. Από τους 24.000 εκπαιδευτικούς που ζούσαν στην πόλη οι 19.000 έχουν φύγει!
Μεγάλο πλήγμα έχουν δεχθεί και οι περίπου 1.400 Χριστιανοί Ορθόδοξοι της πόλης – 40 είναι ο επίσημος αριθμός των νεκρών της κοινότητάς τους. Ολοι οι υπόλοιποι εγκατέλειψαν την πόλη και έφυγαν ή στα χωριά της επαρχίας ή σε άλλες πόλεις, δεν έμεινε κανένας! Ο Φαντί Χουρίγκιλ, πρόεδρος του ιδρύματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αντιόχειας μας δείχνει τα συντρίμμια του ιστορικού Ορθόδοξου Ιερού Ναού Πέτρου και Παύλου. Εχει καταστραφεί ολοσχερώς όπως και τα 40 καταστήματα που υπήρχαν γύρω του και ανήκαν στην κοινότητα. Βασικός στόχος, μας λέει ο κ. Χουρίγκιλ, είναι να χτιστούν πόλεις-κοντέινερ στα χωριά έτσι ώστε να επιστρέψουν κάποιοι και αργότερα να ξεκινήσει και η ανοικοδόμηση των Ιερών Ναών της περιοχής. Ηδη υπάρχουν υποσχέσεις από τις τουρκικές αρχές προς αυτή την κατεύθυνση. Την Κυριακή του Πάσχα μαζί με λίγους Ορθοδόξους σχεδιάζουν να βρίσκονται στα συντρίμμια του Ιερού Ναού.
Λίγο πριν νυχτώσει αποφασίσαμε να αποχωρήσουμε από την Αντιόχεια. Το αεροδρόμιο λειτουργεί μόνο για τους σεισμοπαθείς, τους δημοσιογράφους και όσους συμμετέχουν στα έργα ανοικοδόμησης. Η δική μας πτήση, όπως και η επόμενη, ακυρώθηκαν. Ετσι αποφασίσαμε να ταξιδέψουμε προς τα Αδανα για να πάρουμε το αεροπλάνο της επιστροφής. Περίπου 4 χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Αντιόχειας, σε μια μεγάλη αλάνα είδαμε στοιβαγμένα εκατοντάδες κατεστραμμένα αυτοκίνητα. Λίγο παρακάτω, ένα κατάστημα με γλυκά ήταν ανοιχτό. Το «Dalgac Kunefe» όταν είχαμε φτάσει στις 7 Φεβρουαρίου ήταν κλειστό καθώς είχε υποστεί και εκείνο ζημιές. Τώρα λειτουργεί και πάλι. Οι ιδιοκτήτες μας είπαν πως προσπαθούν να επαναφέρουν τη ζωή τους σε κανονικούς ρυθμούς και να δώσουν και το μήνυμα της αντίστασης σε όσα τραγικά συνέβησαν. Παρά τις δύσκολες συνθήκες το κιουνεφέ παραμένει υπέροχο.
