Το τραπέζι των ελληνοτουρκικών διαφορών είναι αυτή τη στιγμή γεμάτο από ζητήματα, τα οποία τέθηκαν από την Αγκυρα ετεροχρονισμένα και σχεδόν μισόν αιώνα αφότου η Συνθήκη της Λωζάννης (1923) είχε ουσιαστικά κλείσει το ζήτημα της εδαφικής μορφής της σύγχρονης Δημοκρατίας της Τουρκίας. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και συγκεκριμένα το 1973 η Τουρκία άρχισε να εκπέμπει τις διεκδικήσεις της στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, ενώ το 1975 αμφισβητήθηκε για πρώτη φορά το εύρος του Εθνικού Εναέριου Χώρου (ΕΕΧ), το οποίο φθάνει τα 10 ναυτικά μίλια και η Αγκυρα θεωρεί πως πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τα χωρικά ύδατα (6 ν.μ.). Το 1988 η Τουρκία πρόσθεσε μια ακόμη σειρά από διεκδικήσεις, αυτή τη φορά σε ζώνες δικαιοδοσίας στις περιοχές έρευνας και διάσωσης (SAR), πρακτικά διεκδικώντας το μισό Αιγαίο ως υπεύθυνη γι’ αυτές τις επιχειρήσεις. Ακολούθησε η υιοθέτηση του «casus belli» το 1995 από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, ήτοι απειλή πολέμου εάν η Ελλάδα αποφασίσει την επέκταση των χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 ν.μ. στο Αιγαίο. Το 1996 μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο των «γκρίζων ζωνών», δηλαδή της άποψης που άρχισε τότε να αναπτύσσεται πιο επιθετικά (η κρίση των Ιμίων οφείλεται σε αυτή την αντίληψη) περί νησιών και νησίδων του Αιγαίου, η κυριαρχία των οποίων παραμένει ακαθόριστη, καθώς δεν κατονομάζονται στη Συνθήκη της Λωζάννης.
Δύο κινήσεις
Από το 2021 η τουρκική πλευρά έφερε στο προσκήνιο τις απόψεις της περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.
Το 2019 έγιναν δύο κινήσεις. Η πρώτη ήταν αναμενόμενη: η Αγκυρα κατέθεσε στον ΟΗΕ τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της, τα οποία υποστηρίζει πως φθάνουν στην Ανατολική Μεσόγειο στον 28ο μεσημβρινό (νοητά περίπου στη μέση της Ρόδου) και λίγες ημέρες αργότερα υπεγράφη το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ένα κείμενο με αρκετά νομικά κενά, αλλά ενδεικτικό της τουρκικής αντίληψης για τα πράγματα. Το 2021 η Τουρκία επισημοποίησε και τις παλαιότερες απόψεις της περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, συνδέοντας, μάλιστα, την κυριαρχία σε αυτά με τον συγκεκριμένο όρο. Στις διερευνητικές μέχρι και το 2010 η Ελλάδα συζητούσε για τα χωρικά ύδατα, ενώ, όπως είναι γνωστό, η Αθήνα αποδέχεται ως διαφορές μόνο την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
