Σε αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης στη Μέση Ανατολή μετά το πρόσφατο χτύπημα του Ιράν στο Ισραήλ προχώρησαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ συζήτησαν και πιθανές κυρώσεις εναντίον της Τεχεράνης, κατά τη σημερινή άτυπη συνεδρίασή τους μέσω τηλεδιάσκεψης, μια ημέρα πριν από το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες.
«Συζητήσαμε την πολιτική κατεύθυνση της Ε.Ε μετά τις πρόσφατες εξελίξεις όπου όλοι καταδικάσαμε την ιρανική επίθεση και επιδείξαμε ενότητα και ως προς τη δέσμευσή μας έναντι της ασφάλειας του Ισραήλ» τόνισε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ ενώ προσέθεσε ότι υπήρξε ενότητα και ως προς την ανάγκη αποφυγής περαιτέρω κλιμάκωσης, καθώς «καλέσαμε όλους τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση».
Το θέμα των πιθανών κυρώσεων θα συζητηθεί και αύριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως ανέφερε στη σχετική συνέντευξη Τύπου ο Μπορέλ, ενώ η δουλειά θα συνεχιστεί και σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών στην προγραμματισμένη συνάντησή τους, την ερχόμενη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο.
Υπάρχει μια αυξημένη πλειοψηφία, που επιθυμεί αλλαγή του καθεστώτος των κυρώσεων σε ό,τι αφορά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) του Ιράν, όπως εξήγησε ο Μπορέλ, καθώς ήδη υπάρχουν κυρώσεις μη εξαγωγής τους προς τη Ρωσία.
Κάποια κράτη μέλη, επίσης, ζήτησαν να υπάρξει αλλαγή του καθεστώτος κυρώσεων σε ό,τι αφορά την απαγόρευση εξαγωγής υλικών από την Ε.Ε για την κατασκευή και παραγωγή drones, αλλά όπως διευκρίνισε ο Ζοζέπ Μπορέλ αυτά τα μέτρα έχουν ήδη ληφθεί με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούλιο του 2023.
Σε ό,τι αφορά τον χαρακτηρισμό «τρομοκρατικής οργάνωσης» για τους Φρουρούς της Επανάστασης, μέτρο που επιδιώκουν αρκετά κράτη μέλη, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας σημείωσε ότι αυτό είναι τεχνικά δύσκολο καθώς μια εθνική αρχή κάποιου κράτους μέλους θα πρέπει να συνδέσει την συγκεκριμένη οργάνωση με κάποια συγκεκριμένη τρομοκρατική ενέργεια. «Και αυτό δεν συνέβη, τουλάχιστον τώρα» τόνισε ο Ζοζέπ Μπορέλ,
Πάντως το θέμα αυτό φαίνεται να διχάζει την Ε.Ε. Αρκετά κράτη μέλη θεωρούν ότι ένα τέτοιο μέτρο ενδεχομένως να προκαλέσει μεγαλύτερη αντίδραση στην Τεχεράνη από την επέκταση των κυρώσεων για το πρόγραμμα πυραύλων και drones.
Αλλωστε, η Ε.Ε θέλει να αποφύγει να κλιμακωθεί περαιτέρω η εύθραυστη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ενώ ανησυχεί για την κρίση και στον Λίβανο. Δεν είναι τυχαίο ότι αύριο οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν ξεχωριστά την τρέχουσα σοβαρή κρίση στη χώρα αυτή.
«Βασικός στόχος της Ε.Ε είναι η αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης της κρίσης στην περιοχή», είπε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος. Αυτός είναι ο στόχος μας και γι’ αυτό θα κινητοποιήσουμε όλες τις διπλωματικές μας προσπάθειες, συμπλήρωσε λέγοντας ότι «κανείς δεν θέλει πλήρη πόλεμο».
Ο Ζοζέπ Μπορέλ, ωστόσο, υπενθύμισε παράλληλα και την κρίση στη Γάζα. «Δεν πρόκειται να επιτευχθεί περιφερειακή σταθερότητα, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος και εάν δεν επιλυθεί η κρίση» επανέλαβε. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, σημείωσε η Ε.Ε εργάζεται για το τέλος της, ενώ τόνισε ότι και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα υπογραμμίσει για ακόμα μια φορά ότι είναι υπέρ μιας άμεσης και βιώσιμης κατάπαυσης του πυρός. Η απελευθέρωση των ομήρων και η ανάγκη για τέλος της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα θα υπογραμμιστούν από τους 27 Ευρωπαίους ηγέτες, ανέφερε ο Μπορέλ.
Κληθείς να σχολιάσει την πρόσφατη δήλωση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένκσι ότι «η Ουκρανία έχει ανάγκη βοήθειας από τους συμμάχους της για να αντιμετωπίσει τις αεροπορικές επιθέσεις ακριβώς όπως το Ισραήλ στηρίχθηκε στους συμμάχους του για να εξουδετερώσει τις εχθρικές απειλέ»ς, π Μπορέλ ανέφερε ότι την κατανοεί, αλλά ότι οι δυο περιπτώσεις δεν συγκρίνονται. Υπενθύμισε ότι ΗΠΑ, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο υπερασπίστηκαν και δικές τους αεροπορικές βάσεις αντικρούοντας τους ιρανικούς πυραύλους. Ανέφερε, παράλληλα, ότι τη Δευτέρα θα συζητηθούν τρόποι περαιτέρω ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Για Δυτική Όχθη – εποικισμούς
Στο μεταξύ, σε ξεχωριστή ανακοίνωση ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Ενωση ανησυχεί σοβαρά για την επιδείνωση της κατάστασης στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, όπου η βία των εποίκων, ο εκφοβισμός και η καταστροφή σπιτιών και περιουσιών συνέχισαν να αυξάνονται απότομα τις τελευταίες ημέρες μετά τη δολοφονία στις 12 Απριλίου ενός ισραηλινού εφήβου. Καταδικάζουμε όλες τις επιθέσεις εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των αναφερόμενων δολοφονιών τεσσάρων Παλαιστινίων».
«Καλούμε το Ισραήλ να εντείνει τις προσπάθειες για την πρόληψη της επαναλαμβανόμενης βίας των εποίκων κατά των Παλαιστινίων και να διασφαλίσει ότι οι δράστες εγκλημάτων θα λογοδοτήσουν. Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι οι οικισμοί είναι παράνομοι βάσει του διεθνούς δικαίου και αποτελούν εμπόδιο στην ειρήνη. Στην παρούσα κατάσταση, όλες οι προσπάθειες πρέπει να κατευθύνονται στην πρόληψη περαιτέρω εντάσεων και στην αποκλιμάκωση» καταλήγει η ανακοίνωση.