Εμπλοκή αστυνομικών σε σοβαρές υποθέσεις διαφθοράς αποκαλύπτει η ετήσια απολογιστική έκθεση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας (ΥΕΥΣΑ) για το 2019. Η σύνταξή της ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο και στις σελίδες της επισημαίνεται ότι η υπηρεσία δέχθηκε το περασμένο έτος 1.113 καταγγελίες, περίπου όσες και το 2018. Σχεδόν οι μισές από αυτές, ποσοστό 43,9%, στράφηκαν κατά αστυνομικών. Το 27,6%, αντίστοιχα, κατά δημοσίων υπαλλήλων και το 11,6% κατά στελεχών του Λιμενικού. Για τους ενστόλους, οι έρευνες αφορούσαν τα αδικήματα της παθητικής δωροδοκίας, της πρόκλησης σωματικών βλαβών, της απειλής και της συκοφαντικής δυσφήμησης. Για τους υπαλλήλους του Δημοσίου αντίστοιχα, τα αδικήματα της δωροληψίας, της ψευδούς βεβαίωσης και της παράβασης καθήκοντος. Μία από τις σημαντικότερες –σύμφωνα με την έκθεση– υποθέσεις διαφθοράς που έφερε στο φως μυστική έρευνα των Εσωτερικών Υποθέσεων αφορούσε τη δράση του «καρτέλ των ρυμουλκών» που δρούσε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο. Για την υπόθεση συνελήφθησαν 18 άτομα, ανάμεσα στα οποία εφοπλιστές, αξιωματικοί του Λιμενικού, πλοηγοί κατηγορούμενοι για εκβίαση, απάτη, δωροδοκία κ.ά.
Ακόμη μία υπόθεση διαφθοράς ήρθε στο φως τον Μάρτιο του 2019. Επτά υπάλληλοι της Διεύθυνσης Μεταφορών Περιφερειακής Ενότητας Νοτίου Τομέα Αθηνών κατηγορήθηκαν ότι εξέδιδαν πλαστά διπλώματα οδήγησης, αντί αμοιβής που έφτανε τις 2.000 ευρώ το «κομμάτι».
Το 2019 οι εισαγγελικές αρχές άσκησαν διώξεις εις βάρος 176 κατηγορουμένων, έπειτα από έρευνα της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων. Από το σύνολο των διωκομένων, 47 ήταν αστυνομικοί (52%), 35 υπάλληλοι του Δημοσίου (12%), 5 στελέχη του Λιμενικού, 3 της Πυροσβεστικής και οι υπόλοιποι ιδιώτες.
Στον περισσότερο διεφθαρμένο τομέα του Δημοσίου αναδεικνύεται η Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση. Συγκεντρώνει το 38,3% των καταγγελιών. Ακολουθούν οι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες υγείας (15,7%), οι υπάλληλοι υπουργείων (10,3%), οι εργαζόμενοι στον τομέα της Δικαιοσύνης (9,4%) κ.ά.
Μία από τις σημαντικότερες υποθέσεις διαφθοράς με εμπλοκή γιατρών και νοσηλευτών αποκαλύφθηκε τον Ιούλιο στη Σάμο. Κατηγορούνται ότι αμείβονταν προκειμένου να εντάσσουν παράνομα μετανάστες σε ευάλωτες ομάδες, διευκολύνοντας έτσι τη μετακίνησή τους από τη Σάμο στην ενδοχώρα. Το 2019, δώδεκα γιατροί συνελήφθησαν για «φακελάκι» αντί μόλις τριών το 2018. Οι περισσότερες συλλήψεις έγιναν σε Αττική και Θεσσαλονίκη.
Οι καταγγελίες προς την υπηρεσία ήταν είτε γραπτές (27,8%) είτε διαβιβάστηκαν στους «αδιάφθορους» από άλλες Αρχές (26,5%). Οι περισσότερες αφορούσαν υποθέσεις στην Αττική (40,5%), ενώ αρκετές στη Θεσσαλονίκη (12%). Στη διάρκεια του έτους, η ΥΕΥΣΑ σχημάτισε 380 νέες δικογραφίες, εκτέλεσε 191 εισαγγελικές παραγγελίες, ενώ οι αστυνομικοί της υπηρεσίας πραγματοποίησαν 94 συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου. Τον Απρίλιο, ενδεικτικά, είχε συλληφθεί επ’ αυτοφώρω ειδικός φρουρός της ΕΛ.ΑΣ. κατηγορούμενος ότι μετείχε σε κύκλωμα που, κατ’ εντολήν Αλβανού εγκλείστου σε ελληνική φυλακή, διακινούσε χασίς και έκστασι από την Αλβανία στη Θεσσαλονίκη. Δύο ακόμα αστυνομικοί συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω τον Οκτώβριο στην Αττική. Ζητούσαν χρήματα από επιχειρηματία για να «τακτοποιήσουν» πρόστιμο που του είχε επιβληθεί από την Επιθεώρηση Εργασίας.
Περιστατικά «ακραίας συμπεριφοράς» κατά αλλοδαπών
Εις βάρος αλλοδαπών στρέφονται οι περισσότερες υποθέσεις αυθαιρεσίας με δράστες αστυνομικούς. Αυτό προκύπτει με σαφήνεια από την ετήσια απολογιστική έκθεση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας.
Τη δεκαετία 2009-2019 οι «αδιάφθοροι» κατέγραψαν 244 περιστατικά αυθαιρεσίας και «ακραίας αστυνομικής συμπεριφοράς». Στα 165 από αυτά τα θύματα ήταν αλλοδαποί και στα 79 Ελληνες.
Το 2019 ειδικότερα, τα συμβάντα ανήλθαν σε 24. Καταγράφηκαν ακόμα 15 υποθέσεις βασανιστηρίων, οι περισσότερες εις βάρος αλλοδαπών.
Πέρυσι τον Αύγουστο ο υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είχε προαναγγείλει στενότερη συνεργασία της ΕΛ.ΑΣ. με τον Συνήγορο του Πολίτη, ενώ συστήθηκε για το θέμα επιτροπή υπό τον συνταγματολόγο Νίκο Αλιβιζάτο. «Η αστυνομία, για να είναι σταθερά αποτελεσματική, πρέπει να λάμπει χωρίς λεκέδες», είχε δηλώσει στο περιθώριο συνάντησής του με τον Συνήγορο, Ανδρέα Ποττάκη.
Η επιτροπή Αλιβιζάτου κατέθεσε το πόρισμά της τον Μάιο, ωστόσο τα συμπεράσματά της δεν έχουν δημοσιοποιηθεί. Σε επιστολή του προς την «Εφημερίδα των Συντακτών» ο κ. Αλιβιζάτος είχε μεταξύ άλλων επισημάνει για το θέμα της αστυνομικής αυθαιρεσίας: «Οσο καλές προθέσεις και αν έχει ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης και πραγματικά πιστεύω ότι τις έχει, το ζήτημα της αστυνομικής βίας είναι προπάντων θεσμικό και παιδείας». Είχε προτείνει τη δημιουργία μηχανισμού για την άμεση απόδοση ευθυνών.
Το 2019 οι «αδιάφθοροι» κατέγραψαν 15 υποθέσεις βασανιστηρίων, με τον αριθμό τους την τελευταία δεκαετία να υπερβαίνει τις 70. Οι περισσότεροι από τους παραβάτες-επίορκους αστυνομικούς είναι ηλικίας 31-40 ετών και έχουν συμπληρώσει 6 έως 15 χρόνια στην ΕΛ.ΑΣ. Σε ποσοστό 82% είναι χαμηλόβαθμοι αστυνομικοί και μόλις το 5% των διωκομένων είναι ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί.
