Ενα συναισθηματικό τρενάκι στο οποίο επιβαίνει ολόκληρη η οικογένεια. Κάπως έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η εμπειρία της δυσλεξίας, της πιο γνωστής μαθησιακής δυσκολίας, που δυσχεραίνει την ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία, η οποία, εκτός από τις σχολικές επιδόσεις, επηρεάζει τη συμπεριφορά του μαθητή και στο σπίτι.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, μολονότι και στη χώρα μας έχουν γίνει άλματα σε ό,τι αφορά την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση γύρω από τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, η προσοχή μας εξαντλείται στη βελτίωση των ακαδημαϊκών επιδόσεων του παιδιού, με αποτέλεσμα να παραμελούνται οι κοινωνικές και συναισθηματικές δυσκολίες που βιώνουν το ίδιο και η οικογένειά του.
Νιώθει άγχος, αποτυχία
«Μέχρι να πάρει τη διάγνωση, το παιδί με ειδική μαθησιακή δυσκολία έχει περάσει από σαράντα κύματα όχι μόνον ακαδημαϊκά, αλλά και συναισθηματικά», λέει στην «Κ» ο δρ Παναγιώτης Σιαπέρας, ψυχολόγος και εργοθεραπευτής που ειδικεύεται στις δυσκολίες ανάπτυξης παιδιών και εφήβων. Επί χρόνια, το παιδί ανησυχεί βλέποντας ότι δεν τα καταφέρνει ικανοποιητικά παρ’ όλο που διαβάζει πολύ, νιώθει διαφορετικό, αναρωτιέται εάν υπολείπεται νοητικά («αυτό το σχόλιο μπορεί να το έχει ακούσει από ενήλικες ή συνομηλίκους του στο σπίτι ή στο σχολείο»). «Πολύ συχνά, το γεγονός ότι ο μαθητής δυσκολεύεται να απομνημονεύσει και να ακολουθήσει τις οδηγίες του δασκάλου, οι γονείς το αποδίδουν σε ανωριμότητα η οποία με τον καιρό θα διορθωθεί. Αλλά όσο περνάει ο καιρός, η σύγκριση με τα άλλα παιδιά είναι αναπόφευκτη. Ο μαθητής έχει το αίσθημα της αποτυχίας και του άγχους, που μπορεί να εκδηλωθεί με διαφόρους τρόπους, όπως με νυχτερινή ενούρηση, εκρήξεις θυμού κ.λπ. Αυτή η αγωνία για το παιδί δεν έρχεται μόνο από τις δυσκολίες στο σχολείο, αλλά και από την πίεση που νιώθει στο σπίτι».
Ετσι, έως ότου διαπιστωθεί το πρόβλημα και αναζητηθεί λύση από την οικογένεια, τα παιδιά έχουν φτάσει στο γυμνάσιο ή ακόμα και στο λύκειο με πολύ χαμηλό επίπεδο αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης, με αποτέλεσμα να έχουν αναπτυχθεί «παράπλευρα» προβλήματα συμπεριφοράς. «Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να είναι ο γελωτοποιός του σχολείου, να εμφανίζει επιθετικότητα και σχολική άρνηση ή να είναι °εξαφανισμένο” στην τάξη από φόβο μην εξεταστεί. Δεν φτάνει, λοιπόν, η εκπαιδευτική υποστήριξη», τονίζει ο κ. Σιαπέρας. Το βάρος πέφτει φυσικά στους γονείς, που θα πρέπει να δείξουν κατανόηση και υποστήριξη. Εξάλλου, η διάγνωση τους έχει ανακουφίσει, αφού μέχρι τότε αισθάνονταν πως αυτά συμβαίνουν στο παιδί τους εξαιτίας δικών τους κακών επιλογών, επειδή δεν του έδωσαν όση αγάπη χρειαζόταν ή ακόμη και πως το παιδί τους έχει κάποιου είδους εγκεφαλική βλάβη.
Καθοριστικό ρόλο, φυσικά, μπορεί να διαδραματίσει και το σχολείο, που θα διαμορφώσει ένα περιβάλλον ελεύθερο από άγχος, το οποίο θα δίνει στον μαθητή αίσθημα ασφάλειας και θα τον ενθαρρύνει. «Με κατανόηση και υποστήριξη, το παιδί με ειδική μαθησιακή δυσκολία δεν μπορεί μόνο να τα καταφέρει, μπορεί να μεγαλουργήσει», καταλήγει ο ίδιος.
Πράγματι, η δυσλεξία έχει συνδεθεί με υψηλή νοημοσύνη. Η συγκεκριμένη διαταραχή είναι κληρονομική σε ποσοστό 70% – 80% και παρουσιάζεται εκ γενετής. Παιδιά και ενήλικες με δυσλεξία είναι το 12% – 15% του παγκόσμιου πληθυσμού, με την αναλογία ανδρών – γυναικών να κυμαίνεται στο 4:1. Στην Ελλάδα έχει βρεθεί ότι το ποσοστό δυσλεξίας είναι περίπου 5%.
