Μόλις έναν μήνα πριν, το Σάββατο 3 Οκτωβρίου, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωνε 11 νέα κρούσματα κορωνοϊού στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης. Στις 10 Οκτωβρίου τα νέα κρούσματα ήταν ακόμα 11, αλλά τρεις ημέρες αργότερα, στις 13 Οκτωβρίου, είχαν γίνει 36. Πρώτα σημάδια ανησυχίας. Στις 20 Οκτωβρίου έφθασαν τα 125. Στις 28 του μηνός σκαρφάλωσαν στα 384. Την 1η Νοεμβρίου καταγράφηκαν 449 και τρεις ημέρες αργότερα εκτινάχθηκαν στα 823, δηλαδή από την 1η έως τις 4 Νοεμβρίου τα νέα κρούσματα σχεδόν διπλασιάστηκαν. Ο πρύτανης ενός από τα μεγάλα πανεπιστήμια βρέθηκε θετικός, όπως και ενας δήμαρχος της περιοχής· κάθε οικογένεια, πια, έχει έναν γνωστό, συγγενή η φίλο με κρούσμα.
O δήμαρχος της πόλης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, θεωρεί ότι «το παιχνίδι χάθηκε» όταν άρχισαν να φθάνουν στην πόλη οι φοιτητές από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους. «Οι συρροές στους κοινόχρηστους χώρους ήταν μεγάλες, τα υπαίθρια πάρτι επίσης, ως δήμος μαζεύαμε τρεις με τέσσερις φορές περισσότερα σκουπίδια από ό,τι φυσιολογικά αυτή την εποχή», είπε στην «Κ». Ο ίδιος δεν θέλει να μπει στο παιχνίδι των μομφών προς άλλους φορείς (blame game), ερωτώμενος, ωστόσο, αν οι φορείς της πόλης ανέχθηκαν την εκθετική αύξηση των κρουσμάτων στο τέλος Οκτωβρίου, περιμένοντας να περάσει το τριήμερο του Αγίου Δημητρίου, επισημαίνει ότι η πόλη ήταν άδεια ολόκληρο το πενθήμερο εκείνης της εβδομάδας, καθώς πλήθη Θεσσαλονικέων είχαν φύγει πρoς Χαλκιδική, Σέρρες, ακόμη και Ιωάννινα. Το lockdown της Θεσσαλονίκης περιέλαβε, χάρη στην επιμονή του κ. Ζέρβα και του προέδρου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Θανάση Εξαδάκτυλου, εκτός από τα πανεπιστήμια (σ.σ.: τα μαθήματα αποφασίσθηκε πλέον να γίνονται εξ αποστάσεως), και τα λύκεια (πριν αποφασισθούν τα πανελλαδικά μέτρα).
«Τα παραδείγματα της Σλοβενίας και του Ισραήλ», δήλωσε στην «Κ» ο κ. Εξαδάκτυλος, «δείχνουν ότι μόνον όταν έκλεισαν τα σχολεία της μέσης εκπαίδευσης, οι μαθητές των οποίων συμπεριφέρονται σαν τους φοιτητές, υπήρξαν χειροπιαστά αποτελέσματα μείωσης της εξάπλωσης του ιού στην κοινότητα κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος, ενώ τα παιδιά του δημοτικού, σύμφωνα με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα, δεν έχουν τη δυνατότητα μετάδοσης του ιού». Στο ερώτημα αν πρέπει να κλείσουν και τα φροντιστήρια, απάντησε χωρίς περιστροφές «ανυπερθέτως», το ίδιο και για τις αθλητικές δραστηριότητες. Ο πρόεδρος του ΠΙΣ αποδίδει την έκρηξη των κρουσμάτων στην πόλη αλλά και στην υπόλοιπή χώρα σε «διαδηλώσεις, λιτανείες, πανηγυρισμούς οπαδών και ξενύχτια».
Ο μεγάλος συγχρωτισμός
Την Τετάρτη 14 Οκτωβρίου καταμετρήθηκαν τέσσερα κρούσματα στη Ροδόπη. Την επόμενη ημέρα καταγράφηκαν δύο νέα κρούσματα και δύο εβδομάδες αργότερα, στις 30 Οκτωβρίου, 60. Την περασμένη Δευτέρα, 42 νέα κρούσματα, εκ των οποίων 11 προέρχονταν από «γνωστές συρροές». Από τα 112 ενεργά κρούσματα στην περιοχή την ημέρα της ανακοίνωσης του lockdown στην Κομοτηνή, τα 59 προέρχονταν από το πανεπιστημιακό τμήμα Φυσικής Αγωγής. Τέτοια κρούσματα δεν υπήρξαν στις αρχές του μήνα και σύμφωνα με την κοσμήτορα της σχολής, Ελένη Δούδα, ούτε στη συνέχεια, «καθώς τηρούσαμε όλα τα μέτρα στο σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας». Ωστόσο, το Σαββατόβραδο της 17ης Οκτωβρίου, σύμφωνα με τοπικές αστυνομικές πηγές, έγινε ένα μεγάλο πάρτι σε κέντρο, το οποίο λειτούργησε ως εστία υπερμετάδοσης, αρχικά στην κοινότητα της σχολής και στη συνέχεια σε όλη την πόλη.
Πρώτα εμφανίστηκαν έξι κρούσματα στην ομάδα μπάσκετ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου. Ηταν φοιτητές που είτε είχαν συμμετάσχει στο επίμαχο πάρτι είτε είχαν έρθει σε στενή επαφή με φοιτητές που είχαν βρεθεί στο πάρτι. Η σχολή, μέσω του γραφείου της κοσμήτορος, επικοινωνούσε με τη Σχολή Λοιμωξιολόγων που έχει συσταθεί στην Αλεξανδρούπολη, αλλά αυτό δεν απέτρεψε το «να προστίθενται δέκα κρούσματα την ημέρα επί κάποιες ημέρες». Μαζί με τους φοιτητές αρρώστησαν και μαθητές λυκείου που βρέθηκαν στο πάρτι. Αυτό απαντά στο γιατί η πολιτεία αποφάσισε, με βάση και τις εισηγήσεις του κ. Εξαδάκτυλου, να κλείσει και τις δομές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (γυμνάσια, λύκεια). Η Σχολή Φυσικής Αγωγής ήταν η τελευταία του τοπικού πανεπιστημίου που έκλεισε, καθώς πολλά από τα εργαστηριακά μαθήματα έπρεπε να γίνονται σε κλειστά γυμναστήρια.
Ούτε στα Ιωάννινα ήταν απογοητευτικοί οι αριθμοί στις αρχές Οκτωβρίου. Στις 5 του μήνα, στην περιφερειακή ενότητα είχαν καταγραφεί οκτώ νέα κρούσματα. Στις 16 Οκτωβρίου το σύνολο των κρουσμάτων στην Π.Ε. Ιωαννίνων είχε φθάσει τα 254. Κλιμάκια του ΕΟΔΥ, μάλιστα, επί τρεις ημέρες διενεργούσαν rapid tests στην πόλη. Την Πέμπτη 15 Οκτωβρίου, σε σύνολο 753 ελέγχων καταγράφηκαν 11 θετικά δείγματα με διάμεση ηλικία τα 35 έτη. Οι εστίες είχαν εντοπισθεί στο γηροκομείο Ζωσιμάδων της Ιεράς Μητρόπολης Ιωαννίνων, που αποτέλεσε εστία μετάδοσης, με επτά κρούσματα σε ηλικιωμένους, με αποτέλεσμα η μονάδα να τεθεί σε καθεστώς καραντίνας επί δέκα ημέρες.
Σε αντίθεση με άλλες πόλεις, «οι πηγές ήταν πολλές και διαφορετικές στην κοινότητα», σύμφωνα με τον δήμαρχο Ιωαννίνων, Μωυσή Ελισάφ. Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, γιατροί από τα νοσοκομεία που δέχονταν ασθενείς από Ιωάννινα –είχαν γεμίσει τέσσερις κλινικές COVID στην Αρτα, στο Μεσολόγγι και στις Φιλιάτες–, διαμαρτυρήθηκαν για τη μεταφορά στα νοσοκομεία τους ασθενών προερχόμενων από έναν οίκο ευγηρίας όπου είχαν υγιή μόλις τρία μέλη του προσωπικού και αδυνατούσαν να φροντίσουν τους 30 γέροντες που είχαν απομείνει. Ο κ. Ελισάφ και οι Γιαννιώτες περιμένουν από τα νοσοκομεία της 6ης ΥΠΕ (Δυτική Ελλάδα) να επιδείξουν αλληλεγγύη προς το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό της ηπειρωτικής μητρόπολης.
