Επειτα από σαράντα ολόκληρα χρόνια προχώρησαν σημαντικές αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο, με νομοσχέδιο που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση χθες ο υπουργός Δικαιοσύνης Κων. Τσιάρας, κυρίως σε ό,τι αφορά τα σύνθετα θέματα της επιμέλειας των παιδιών όταν οι γονείς τους χωρίζουν. Οι νέες διατάξεις σύντομα αναμένεται να ψηφιστούν από τη Βουλή. Με τις νέες ρυθμίσεις για πρώτη φορά θεσπίζεται το τεκμήριο (που σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει λόγος για να μην ισχύσει) της επικοινωνίας με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το παιδί, στο 1/3 του συνολικού χρόνου της επικοινωνίας. Αυτή η πρόβλεψη είναι πολύ σημαντική, διότι ο δικαστής ξεκινάει από μία βάση, ότι ο γονέας που δεν μένει με το παιδί έχει το δικαίωμα να το παίρνει και να ζει μαζί του για το 1/3 του συνολικού χρόνου της επικοινωνίας. Δηλαδή, να μην το παίρνει μόνον κάποιο Σαββατοκύριακο ή λίγες ημέρες το καλοκαίρι, όπως συμβαίνει έως τώρα.
Καθοριστικής σημασίας είναι η ρύθμιση του νέου νόμου ότι στο εξής η άσκηση της γονικής μέριμνας για τα παιδιά των χωρισμένων γονέων θα γίνεται από κοινού, καθώς από κοινού οι γονείς θα αποφασίζουν για τη ζωή των παιδιών τους, όπως για παράδειγμα την επιλογή του σχολείου, την ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη και άλλα σοβαρά ή λιγότερο σοβαρά θέματα.
Σημαντική είναι και η ρύθμιση με την οποία καθιερώνεται για πρώτη φορά η έννοια της γονικής αποξένωσης. Με τον τρόπο αυτό, το δικαστήριο θα πρέπει να συνεκτιμά για την απόφασή του, που αφορά στη σχέση γονέα – παιδιού, την ικανότητα και πρόθεση καθενός από τους γονείς να σέβεται τα δικαιώματα του άλλου, αλλά κυρίως την αποτροπή αποξένωσης του παιδιού από τον γονέα που δεν μένει μαζί του.
Διαμεσολάβηση
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι διατάξεις για την επίλυση των όποιων διαφορών προκύπτουν για τη συνεπιμέλεια των παιδιών από τα χωρισμένα ζευγάρια, καθώς ο νόμος δεν αρκεί για να σβήσει όλες τις αντιδικίες. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις αξιοποιείται ο θεσμός της διαμεσολάβησης, δηλαδή του διακανονισμού και της επίλυσης των όποιων αντιδικιών εκτός δικαστηρίων, από ειδικούς διαμεσολαβητές που ήδη υπάρχουν και στους οποίους ανατίθεται η λύση τέτοιων διαφορών. Τι γίνεται όμως με εκείνους τους γονείς, που παρά τις προβλέψεις του νέου νόμου, συνεχίζουν να αποκλείουν τον ένα γονέα από την επικοινωνία με το παιδί τους και παραβιάζουν τις νέες αρχές για την κοινή απόφαση για τα θέματα των παιδιών; Με τις προτεινόμενες διατάξεις ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις κακής άσκησης της επιμέλειας και γι’ αυτές προβλέπονται συνέπειες. Ανάμεσα σε αυτές είναι η γονική αποξένωση, η υπαίτια μη συμμόρφωση προς αποφάσεις και πράξεις δικαστικών αρχών που αφορούν στα παιδιά, η υπαίτια παράβαση των όρων της συμφωνίας των γονέων ή της δικαστικής απόφασης για την επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα, η αδικαιολόγητη άρνηση του γονέα να καταβάλει τη διατροφή, που επιδικάστηκε από το δικαστήριο ή συμφωνήθηκε μεταξύ των γονέων, η τέλεση υπό οποιαδήποτε μορφή οικογενειακής βίας από τον γονέα εις βάρος του παιδιού κ.λπ.
Τέλος, παρέχεται η δυνατότητα στους γονείς για τους οποίους οι δικαστικές αποφάσεις για την επιμέλεια των παιδιών τους δεν έχουν καταστεί αμετάκλητες να προσφύγουν δικαστικά και να αξιοποιήσουν τα νέα δεδομένα, καθορίζοντας με τον νέο νόμο τη συνεπιμέλεια των παιδιών τους. Επίσης, προβλέπεται σειρά διατάξεων για επιμόρφωση των δικαστών από ψυχολόγους και άλλους ειδικούς σε θέματα οικογενειακού δικαίου, ενώ επίσης δίδεται η δυνατότητα και ηλεκτρονικής έκδοσης των συναινετικών διαζυγίων, των οποίων την έκδοση έχουν οι συμβολαιογράφοι και όχι τα δικαστήρια.
Διαβάστε επίσης:
• Ευεργετική η συνεπιμέλεια
• «Τα παιδιά χρειάζονται και τους δύο γονείς…»
• Συνεπιμέλεια παιδιών, μια δύσκολη αλλαγή
