Ο εμβολιασμός του πληθυσμού κρίνεται κομβικός για τον έλεγχο της διασποράς του κορωνοϊού, με την επέκταση του εμβολιαστικού προγράμματος στις ηλικές 15 έως 17 ετών να χαρακτηρίζεται ως ένα ασφαλές βήμα προς την κανονικότητα της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ζωής.
«Υπάρχει η λανθασμένη εντύπωση ότι στα παιδιά ή και στους έφηβους δεν υπάρχει καμία επίπτωση από τον ιό» τονίζει στο kathimerini.gr ο Θεοκλής Ζαούτης, καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Perelman School of Medicine και διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος κλινικής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια (UPENN), επισημαίνοντας ότι «πρέπει να εμβολιάσουμε όσο περισσότερο πληθυσμό μπορούμε με ασφάλεια».
Διαβάστε ακόμη: 20.000 εμβολιαστικά ραντεβού για τους εφήβους 15-17 ετών
Την ίδια ώρα, σχετικά με ενδεχόμενο άνοιγμα της πλατφόρμας σε παιδιά ηλικίας από 12 έως 15 ετών, ο κ. Ζαούτης σημειώνει πως αναμένουμε τα δεδομένα που θα δείχνουν ότι είναι ασφαλές και αποτελεσματικό.
– Με αφορμή το άνοιγμα της πλατφόρμας για τις ηλικίες 15-17 ετών, πόσο σημαντικό είναι να εμβολιαστούν οι έφηβοι;
Μια επιτυχημένη μακροπρόθεσμη στρατηγική για τον έλεγχο της πανδημίας από SARS-CoV-2 είναι να καταφέρουμε να εμβολιάσουμε όσο περισσότερο πληθυσμό μπορούμε με ασφάλεια.
– Ισχύει ότι οι έφηβοι έχουν μικρότερη πιθανότητα νοσηλείας και μικρότερο κίνδυνο θανάτου από την COVID-19 σε σύγκριση με τους νεαρούς ενήλικες 18 έως 29 ετών;
Τα δεδομένα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή από τις ΗΠΑ, δείχνουν ότι οι νέοι ηλικίας 12-17 ετών νοσηλεύονται λιγότερο συχνά από τους 18-29 ετών. Συγκεκριμένα έχουν καταγραφεί 58,7 νοσηλείες ανά 100.000 πληθυσμού στους 12-17 ετών και 228.1 ανά 100.000 πληθυσμού στους 18-29 ετών.
Την ίδια ώρα στην Ελλάδα τα στοιχεία από τον ΕΟΔΥ αναφέρουν συνολικά 42.655 κρούσματα και 3 θανάτους στις ηλικές 0-17 ετών, ενώ στους 18-39 ετών είναι 160.755 κρούσματα και 89 θάνατοι.
– Αποτελεί βασικό λόγο για την απόφαση περί εμβολιασμού, ότι οι έφηβοι μπορουν διαδόσουν πιο εύκολα τον ιό σε μεγαλύτερες ηλικίες;
Υπάρχει η εντύπωση ότι στα παιδιά ή και στους έφηβους δεν υπάρχει καμία επίπτωση από τον ιό. Αυτό είναι λανθασμένο. Ούτε εμβολιάζουμε τους νέους για να προστατέψουμε τους ηλικιωμένους. Εμβολιάζουμε για να καταφέρουμε να προστατέψουμε το κάθε άτομο ξεχωριστά αλλά και το σύνολο.
– Για ποιο λόγο επελέγη το εμβόλιο της Pfizer και όχι κάποιο άλλο;
Η απάντηση σε αυτό είναι απλή. Μόνο για αυτό το εμβόλιο υπάρχουν μέχρι σήμερα μελέτες για την συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα και μόνο αυτό το εμβόλιο έχει πάρει έγκριση μέχρι σήμερα για αυτές τις ηλικίες.
– Πολλοί γονείς εκφράζουν ανησυχίες για πιθανές μακροχρόνιες συνέπειες των εμβολίων, τι μπορείτε να πείτε για να τους καθησυχάσετε;
Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ έχουν υπάρξει 4 εκατομμύρια κρούσματα σε παιδιά και 450 παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους από επιπλοκές που σχετίζονται με COVID-19. Για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό, αυτός ο αριθμός είναι διπλάσιος από τον αριθμό των θανάτων των παιδιών σε μια περίοδο πολύ σοβαρής εποχιακή γρίπης. Στα παιδιά, το πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο MIS-C, που μπορεί να εμφανιστεί μετά από μια ασυμπτωματική ή ήπια SARS-CoV-2 λοίμωξη και επηρεάζει την καρδιά, συμβαίνει με 10πλάσια συχνότητα από τις περιπτώσεις περιμυοκαρδίτιδας που ενδεχομένως να σχετίζονται με τον εμβολιασμό.
Επιπλέον έχουμε μόλις αρχίσει να καταλαβαίνουμε τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της νόσησης από τον ιό και τις μεταλοιμώδεις επιπλοκές όπως το «long COVID-19» το MIS-C ή ακόμα και τον σακχαρώδη διαβήτη. Μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν και οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών μας. 1 στα 10 παιδιά έχουν αναζητήσει θεραπεία ως αποτέλεσμα του κλεισίματος των σχολείων και της κοινωνικής απομόνωσης γενικότερα.
Τα εμβόλια για τον SARS-COV-2 έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην προστασία μας από την COVID19 και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Με βάση τα τωρινά δεδομένα οι συστάσεις για τον εμβολιασμό δεν θα πρέπει να αλλάξουν. Ωστόσο, είναι επιτακτική ανάγκη οι παιδίατροι, οι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας να συνεχίσουν να αξιολογούν τα δεδομένα που προκύπτουν, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι, εάν αυτή ισορροπία κάποια μέρα γίνει λιγότερο ευνοϊκή, θα εφαρμόσουμε τη νέα γνώση στην πρακτική και τις συστάσεις μας.
Τα εμβόλια έχουν μερικές ανεπιθύμητες ενέργειες που είναι σχετικά άμεσες, συμβαίνουν εντός 1-2 ημερών και είμαι σίγουρος ότι πλέον όλοι τις γνωρίζουν, τόσο τις συχνές, όπως πόνος και ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης, πονοκέφαλος, κόπωση, αρθραλγίες και μυαλγίες αλλά και τις σπάνιες όπως η αναφυλαξία.
Σχετικά με τις πιθανές μακροχρόνιες συνέπειες των εμβολίων, από τα έως τώρα δεδομένα, δεν γνωρίζουμε κάτι. Θεωρητικά, είναι δυνατόν το εμβόλιο να έχει μακροχρόνιες συνέπειες, όπως είναι δυνατό για σχεδόν οποιοδήποτε προϊόν χρησιμοποιούμε. Υπάρχει κάποιο μικρό συστατικό στο κραγιόν σας ή στο πλαστικό ποτήρι που πίνετε τον καφέ σας που κάποια μέρα θα αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος; Ποιος ξέρει; Μπορούμε όμως να μιλήσουμε για πιθανότητες, και στην περίπτωση των εμβολίων COVID-19 mRNA, τόσο οι επιστήμονες όσο και οι επαγγελματίες υγείας πιστεύουμε ότι οι πιθανοί μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι είναι πολύ, πολύ χαμηλοί.
– Πόσο θα πρέπει να μας ανησυχεί η μετάλλαξη Δέλτα;
Κατά κάποιο τρόπο η μετάλλαξη δέλτα είναι μια «βελτιωμένη» έκδοση της Άλφα, καθιστώντας την πιο εύκολα μεταδιδόμενη και περισσότερο ανησυχητική. Τα πιο πρόσφατα δεδομένα φαίνεται να δείχνουν ότι αυτός ο ιός περνάει πιο εύκολα στα κύτταρα του αεραγωγού μας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αυξημένη ποσότητα του ιού στα άτομα που έχουν μολυνθεί και αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αποβάλουν περισσότερο ιο στον αέρα και αυτός μετά περνάει στο επόμενο άτομο.
Ένας άλλος λόγος μπορεί να είναι ότι αν αυτή η μετάλλαξη κάνει τον ιό να προσβάλλει πιο αποτελεσματικά τα κύτταρα του ανθρώπινου αεραγωγού, οι άνθρωποι μπορεί να μολύνονται και να νοσούν με μικρότερη έκθεση.
– Θεωρείτε, πως μετά τους εφήβους θα μπορεί να δοθεί το «πράσινο φως» και για εμβολιασμό παιδιών κάτω των 15 ετών;
Αν υπάρξουν οι κατάλληλες μελέτες που θα αποδείξουν ότι αυτό είναι ασφαλές θα μπορούσε. Όχι όμως μέχρι να υπάρχουν δεδομένα που θα δείξουν ότι είναι ασφαλές και αποτελεσματικό.