Με νέο αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί το υπουργείο Μετανάστευσης να πιέσει την Τουρκία να εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την κοινή δήλωση Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας (Μάρτιος 2016) σε σχέση με την επιστροφή στο έδαφός της όσων δεν κρίνονται δικαιούχοι ασύλου στην Ελλάδα. Ετσι, ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης με επιστολή του προς τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά, την επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον, τον επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης Ολιβερ Βάρχελι και τον επικεφαλής του Frontex, Φαμπρίς Λετζέρι, ζητεί την επιστροφή 1.908 μεταναστών στην Τουρκία, οι οποίοι δεν δικαιούνται διεθνή προστασία και παραμένουν στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) των νησιών.
Η διαδικασία των επιστροφών έχει σταματήσει από τις 15 Μαρτίου 2020, καθώς η Τουρκία επικαλέστηκε τις δυσκολίες που προέκυψαν από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού, οι οποίες εμπόδιζαν τις μετακινήσεις.
«Κατάλληλες συνθήκες»
Το υπουργείο Μετανάστευσης τονίζει ότι «οι διαδικασίες ελέγχων για COVID-19 στην Ελλάδα και η σημαντική επιτάχυνση της διαδικασίας ασύλου έχουν δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την επανέναρξη της διαδικασίας επιστροφών με ασφάλεια όσων αλλοδαπών δεν δικαιούνται διεθνή προστασία και εισήλθαν στην Ελλάδα από την Τουρκία». Ο κ. Μηταράκης με δήλωσή του τονίζει ότι η Ελλάδα αναμένει από την Τουρκία «να ενισχύσει τις προσπάθειες τόσο στην αποτροπή διέλευσης βαρκών που ξεκινούν από τα παράλιά της με προορισμό τη χώρα μας, όσο και στην αποδοχή επιστροφών στη βάση της κοινής δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας, αλλά και των διμερών συμφωνιών επανεισδοχής».
Πάντως, η Τουρκία μέχρι στιγμής δεν έχει ανταποκριθεί σε ανάλογα αιτήματα από την Ελλάδα. Στις 14 Ιανουαρίου 2021 η Ελλάδα είχε καταθέσει αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στον Frontex για την επιστροφή 1.450 μεταναστών των οποίων το αίτημα ασύλου είχε απορριφθεί και παρέμεναν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Εκτοτε και ενώ από την ελληνική πλευρά το εν λόγω αίτημα έχει τεθεί πολλές φορές, η τουρκική πλευρά δεν έχει απαντήσει.
Οσον αφορά το νέο αίτημα για την επιστροφή 1.908 ατόμων, πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης αναφέρουν ότι πρόκειται για τον συνολικό αριθμό ατόμων προς επιστροφή στην Τουρκία, οι οποίοι βρίσκονται στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά, συμπεριλαμβανομένων των προηγούμενων 1.450. Πηγές του υπουργείου διευκρίνιζαν στην «Κ» ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν βρίσκονται υπό περιορισμό και υπό αυτή την έννοια δεν γνωρίζουμε αν παραμένουν ακόμα στα νησιά ή έχουν με κάποιο τρόπο μετακινηθεί. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της υπηρεσίας πρώτης υποδοχής, στα ΚΥΤ των νησιών παραμένουν 5.630 μετανάστες αιτούντες άσυλο ή και αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, εκ των οποίων 4.300 στη Λέσβο, 310 στη Χίο, 861 στη Σάμο, 103 στη Λέρο και 56 στην Κω.
